Giriş
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ABD’nin başkenti Washington’da Türkiye’yi temsil ettiği NATO zirvesini takip etmeye devam ediyorum.
Önce şunu söyleyeyim: Washington resmen yanıyor. İki nedenden ötürü. Birincisi politik, askeri ve stratejik gelişmeler, ikincisi de kelimenin tam anlamıyla hava şartları.
Rekor sıcaklık ve nem seviyesi yüzünden dışarıda bir süreden fazla kalabilmek neredeyse imkânsız. Zaten biraz daha kuzeydeki New York’ta sıcak hava dalgası nedeniyle nehrin geçişinde kullanılan köprü bile sıkıştığı için ulaşıma kapandı. Durum o derece vahim.
Bugün de ülkenin doğu kıyılarını etkileyecek hortum, dolu, sağanak ve fırtına bekleniyor. Siyasi gündem ve NATO ile ilgili gelişmelere gelince. Birincisi ev sahibi ülkede yönetimin durumu çok sıkıntılı. Başkan ve Demokrat Parti’nin Başkan Adayı Joe Biden’ın üzerinde yarıştan çekilmesi yönünde çok yoğun bir baskı var. En sıkı destekçileri ve yakın dostları bile adaylıktan vazgeçmesinin kendisi ve ülke açısından yararlı olacağını telkin etmeye çalışıyor.
Biden’in sağlık sorunları ve mental kapasitesindeki düşüş uzun süredir tartışma konusu olmaya devam ediyordu. Ancak özellikle CNN International’da Cumhuriyetçi Parti adayı Donald Trump ile çıktığı münazaradaki çok kötü performansından sonra “Çekil” sesleri iyice yükseldi. Ülkenin önde gelen yayın organları The Washington Post, The New York Times ve CNN gibi medya kuruluşlarında bu yönde t onla makale ve yorum gördüm.
Hatta burada, esprili şekilde “NATO 75 yaşında Biden ise 81” yorumları bile yapılıyor. Diğer taraftan NATO zirvesi de gerçekten önceki yıllara göre çok daha kritik konuların ele alındığı bir zirve. Liderlerin gündemi de bir o kadar sıkışık.
Avrupalı liderlerin bir kısmında “Ya Trump seçilirse” korkusu yaşanıyor. Zira önceki Başkan Trump, NATO’ya yükümlülüklerini yerine getirmeyen Avrupalı ülkeleri cezalandırmakla hatta “Putin’in önüne atmakla” tehdit etmişti.
Trump seçilirse gerçekten Avrupa ve ABD arasındaki güvenlik dengesinde işler iyice karışacak. Zirvede NATO’nun Batı bloğundaki neredeyse tek konu Ukrayna-Rusya savaşı. Özellikle Avrupalı üyeler, Rusya’nın bunca ambargoya rağmen direnmeye ve saldırılarına devam etmesine şaşırıyor ve bu durumdan endişe duyuyor. Bazı Avrupalı müttefikler ise Ukrayna’ya yapılan yardımlardan ve mülteci akınından yorgun.
ABD’de Demokrat Parti yönetimi ise Ukrayna’ya daha fazla yardım sağlanmasını istiyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise bu zirvede Ukrayna-Rusya savaşının bugünkü yöntemlerle sona erdirilmesinin güçlüğüne işaret ediyor. Türkiye, Ukrayna’nın egemenliği ve toprak bütünlüğünü savunurken, tek başına Rusya’ya yönelik ağır ambargoların işe yaramayacağı görüşünde. Cumhurbaşkanı Erdoğan NATO’daki muhataplarına bu konudaki tutumunu aktardı. Ayrıca maalesef İsrail ile Filistin arasındaki savaş dünya gündeminde tamamen kanıksanmış durumda. Hayatını kaybedenler bir istatistik detay noktasına indirgenmiş. Erdoğan, Ortadoğu’da kalıcı bir barışın sağlanması için adil ve dengeli bir çözüm sağlanması ve Filistin devletinin mutlaka tanınması gerektiğini dile getiriyor. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ve Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler de hem Filistin hem de Ukrayna konusunda muhataplarıyla Türkiye’nin gayret ve çabalarını konuşuyor. Çözüme ulaşılmaması halinde dünyayı bekleyen yeni tehditlere dikkat çekiyor. Washington’dan notlarımı aktarmaya devam edeceğim.
