Yaptırımlar Rusya’yı durdurmaya yetmez

Kadınlar göz yaşları içinde, çocuklar dehşete kapılmış, şehirleri savunmak durumunda kalan ancak savaş bilgileri olmayan milyonlarca Ukraynalı çaresizce gelişmeleri izliyor. Rusya’nın, egemen bir ülke olan Ukrayna’ya üç koldan devam ettirdiği askerî müdahalesinde çok sayıda kişi hayatını kaybetti. Güzelim şehirler ağır hasar alıyor. Savaş, acıdan başka bir şey getirmiyor. Avrupa tarihi bunun vahim örnekleriyle dolu. Daha düne kadar Dağlık Karabağ’da ve Balkanlar’da olanlar, Suriye ve Irak’ta yaşananlar...

Belli coğrafyalarda çatışma hiç bitmiyor fakat “Artık Avrupa’da bir daha savaş olmaz” denmesine rağmen Rusya, dev ülke Ukrayna’yı işgale başladı. Rusya ve Putin’in güvenlik kaygıları ne derece güçlü olursa olsun, ayakları üzerinde durmaya çalışan dünyanın en önemli ülkelerinden biri olan Ukrayna’nın işgalinin ve bu hâle getirilmesinin gerekçesi olamaz. İşgal ve askeri güç kullanımı vahim bir hata.

Bu karar Ukrayna’nın parçalanmasına veya yıllar boyunca istikrarsızlığa sürüklenmesine neden olacak. Dünyada saygın ve itibar gören bir ülke olarak yoluna devam etmek isteyen Rusya, komşusuna saldıran, aşırı güç kullanan ve bölgesinde tehdit yaratan bir ülke olarak algılanacak. Diplomasi ve ticarette güvenilir ortak algısı zayıflayacak.

Gelelim dünyanın tepkilerine...

Avrupa Birliği, Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’a ait varlıkları dondurdu. ABD Rus bankalarının varlıklarını askıya aldı. Bu durumda enerji fiyatları ciddi olarak artacak, üretim ve lojistik zincir zarar görecek, birçok sektörde önemli gecikmeler yaşanacak. Bütün dünyada enflasyonla mücadele zarar görecek. Havacılık ve turizm ağır yara alacak.

Türkiye’nin bu alandaki kaybı maalesef büyük olacak. Rusya bu işgal hareketiyle büyük önem verdiği Formula 1’i ve Şampiyonlar Ligi finalini de kaybetti. Dünya sistemi içinde çok önemli bir güç haline gelen Çin, bu olayı işgal olarak tanımıyor, hatta örtülü destek veriyor. Bu yakınlık aslında karşılıklı. Dünya liderleri Pekin Olimpiyatları’na katılmazken Putin, Çin’e giderek bu ülkeye verdiği önemi göstermişti.

Rusya gibi büyük bir ülkeyi sadece bu yolla durdurmak mümkün değil. Hele küresel ekonominin bu kadar iç içe geçtiği bir ortamda. Zaten ABD Başkanı Joe Biden, Avrupa’nın korkularını da dikkate alarak Rusya’nın Swift programından şu an için çıkarılmayacağını açıkladı. Rusya’nın ödemeler sisteminden koparılmasıyla küresel ticaretin geri dönüşü olmayan şekilde zarar görmesi ihtimali var.

ABD Başkanı Joe Biden, ülkesinin hiçbir şekilde Rusya ile çatışmaya girmeyeceğini tekrarlayarak Ukrayna’yı askerî anlamda tamamen kaderine terk etmiş oldu ve nereye kadar ilerleyeceğini tamamen Putin’in tayin edeceği bir ortam oluşturdu. Putin, Ukrayna’da Belarus’a benzer, kendisine mutlak şekilde bağlı bir yönetim görmek istiyor. Rusya, ekonomik yaptırımlara uzun süredir hazırlanıyor ve Batı sistemlerine bağımlılığını azaltmaya çalışıyordu. Finans, ticaret konusunda zaten Çin ile birlikte hareket ediyor. O nedenle açıklanan ekonomik yaptırımlar Rusya’yı etkiler ama yıkmaz.

Avrupa Birliği eski Bakanı, emekli büyükelçi ve Birleşmiş Milletler Genel Kurulu 75. Dönem Başkanı Volkan Bozkır bugün saat 10.00’da CNN Türk’te canlı yayın konuğum olacak.