Giriş
1. Diyarbakır Kısa Film Festivali 1-4 Haziran 2021’de fiziksel olarak yapıldı. Derya Tarım ve Gülen Güler ile Belgesel Yarışması jürisindeydik. Henüz emekleme adımlarını atsa da organizasyon açısından eksiksiz bir festivaldi. Tayfur Aydın’ın önderliğinde yolu açık samimi bir etkinlik başladı. İlk senesinde Hakan Karsak’tan Suna Yıldızoğlu’na uzanan bir konuk listesi vardı. Devamı Diyarbakır’a yakışır.
SAMİMİ BİR ETKİNLİK
Kürt sinemasının yönlendirici yönetmeni Tayfur Aydın’ın katkısıyla bir festival daha aramıza katıldı. İlk planlanan tarih 2020’deydi aslında. Ama pandemi sebebiyle bu sene gerçekleştirebildi. Bu sayede de son üç yılın en iyilerinin oluştuğu kısa film yarışması seçkilerindeki çeşitliliği ve özeni görmüş olduk. Bu da Selen Uçer, Suna Yıldızoğlu, Hakan Karsak, Kübra Kip, Reis Çelik gibi sektörün değerli isimlerinin katılımı ile gerçekleşti.
Kısa film yönetmeni Serhat Gönen’in samimi direktörlüğünde günümüzün Anadolu’da ‘gerçekçi’ durmayan festival uygulamaları için derslikti. İstanbul’dan katılan ekip bireyleriyle birlikte de her şey yerli yerine oturmuştu. Diyarbakır’a dört gün boyunca bir hareket kattılar. Seçki açısından tarafsız bir bakışla çalışmak da değerliydi.
KÜLTÜR MERKEZİ FESTİVALİN ŞANSI
Özellikle Doğu’da seçkin kısa film festivali olmayan bir ortamda Diyarbakır bu yere oynuyor. Film seçkisiyle önemli konukları birleştirmek bu anlamına geliyor. DCP de barındıran Cahit Sıtkı Tarancı Kültür Sanat Merkezi şehrin şansı. Diyarbakır’ı da yıl boyu varlığını sürdürecek bir canlı merkeze dönüştürüyor aslında. Orada yapılan etkinlikler özellikle halkın ve festival konuklarının ilgisini çekti. Bir heyecan getirdi.
Oyunculuk Atölyesi veren “Bağlılık Hasan”ın Umut Karadağ’ı ile jüri üyesi “Bağlılık Aslı”nın Kübra Kip’inin buluşması da Cannes 2021 seçkisinin açıklandığı günlerde çok zeki bir hamleydi. Derya Tarım ile Gülen Güler’in SEYAP’ın Festivaller İstanbul’da projesinin detaylarını aydınlatması da gençler için ufuk açıcıydı. Festivalin açılışı kültür merkezinde yapıldı. Organizasyona hakimiyet dikkat çekiciydi.
Politik açıdan bir söylem üzerinden gidilmedi. Esas olan her türlü eserin festivalde bir araya gelebilmesiydi. Baştan itibaren konukseverliğin üst düzey olması dünyadaki festivalleri aratmadı. Ekip bireyleri işlerini iyi yapmıştı. Yöreye de festivale de hakimiyetlerini gösterme olanağı buldular.
MODERN SANAT ESERİ NİYETİNE KISA BELGESELLER
Bizim seçkimizde “Bıraktığın Yerden”, “Pembe Kimlik”, “Kurbağa Avcıları” özellikle öne çıktı. İlk ikisinin Cumartesi anneleri ve transfobiye dair yapılmış ‘modern sanat eserleri’ olmaları şehrin etkileyici ve egzotik fonunun önüne çok yakıştı. Diyarbakır’a bu konsept üzerinden bir uluslararası uzun metraj yarışmasının gerektiğine de dikkat çekti.
Volkan Güney Eker’in video-art dehlizlerinden çıkan melez arşiv çalışmasına eklediği ‘isyan’ın çok ötesinde özgün bir ‘baba-kız ilişkisi’ de servis ediyordu. Bu açıdan da aslında kalıcı olabilecek bir belgeydi. Ağlatma ve etkileme becerisinin üzerine koymakta da becerikli bir çalışmaydı.
“Pembe Kimlik” ise Tolunay Tekmek’in gözünden taşramızdaki transfobi ve homofobiyle dengeli bakışla dikkat çekiyor. Bunu yaparken de resim sanatından destek alan bir sıra dışılıktan ilerledi. Cinsel kimlik meselesinin sansürlenmesini inceleme şekli etkileyiciydi. Ülkemizden uzun metrajlı “Çürük” (2010) ve “Benim Çocuğum”la (2013) bağlantı kurdu. Eker’in de Tekmek’in de yolu açık!
“Kurbağa Avcıları” da zeki bir sosyal kurbağa avı taşlamasına açıldı. O kadar politik olmasa da emekçi taraftan dahiyane fikrini saran ve enerjik kurguyla da destekleyen bir yapıttı. Bu sayede yalınlığın altını dolduran bir orman tasviri sunuyordu. Dünyadaki ‘macera’ tanımının ilkelleşmesine cevap olarak geliyordu.
“Ayak İzi”, “Uzaklarda” ve “Boşver Diyarbakır” ise Doğulu yönetmenlerin işleriydi. Bunlardan “Uzaklarda” Anadolu efsanesi estetiğine kayarak Ağrı’da yaşayan ve sinemasal beceri taşıyan bir yönetmeni, Arjin Ciwan Şahin’i duyuruyor. İstismar filmine kayan “Ayak İzi”, yarışmanın en zayıf halkasıydı. Diğerleri ise yarıda kalmış denemeler olarak turistik diyarlardan ‘sömürüye isyan’ niyetine konumlandılar. Sırasıyla “Acil Çırak Aranıyor”, “Uçan Adam”, “Yaylacı”, “Adam” birbirine yakın belgesellerdi.
YERLİ BİLİMKURGU SİNEMASI İÇİN DEĞERLİ ÜRETİMLER
Kurmaca seçkisinde özellikle “Avarya”, “Sonsuz” ve “App”in bilimkurgu üretimindeki kaliteyi temsil etmeleri değerliydi. İlk ikisini önceden izleyip beğenmiştim. Gökalp Gönen’in bu türde animasyonda yaptığı çıkış heyecan verici. Benim adıma bilimkurgu alanında coşkuyla üretim yapan ve uzun metrajına hazırlanan Hatice Aşkın’ı festivalde keşfetmek çok iyi oldu. Böyle damardan ve tutkuyla belli bir türde ilerlemeye ihtiyaç var tür sinemasında!
Kurmaca yarışmasında ödülü alan “Yağmur Olup Şehre Düşmek İstiyorum” ise Kasım Ördek’in gerçekçi bir yöre yönetmeni olarak tanımıydı. Ona “Ağır Yük”, “Karanlık” da eklendi ödül listelerinde. Bu yörenin insanlarının işleri elbette içeriden bakış sunuyorsa deneyimlemeye değer…
Diyarbakır’da Eğil’den Dokuz Gözlü Köprü’ye, Sümüklü Han’dan Kervansaray’a kadar sayısız yeri gezdik. Bu turistik mekanları bir kültür-sanat etkinliği için kullanma şansını lehine çevirmek de bir zeka göstergesiydi. Festivalin yolunun açıklığı da bu sayede daha anlamlı hale geliyor. Zira kapanışın Kaleiçi’ndeki açık hava alanında yapılması bile göz kamaştırıcı bir siluet bıraktı geriye.
1.DİYARBAKIR KISA FİLM FESTİVALİ ÖDÜLLERİ
Kurmaca En İyi Film: Yağmur Olup Şehre Düşüyorum
Kurmaca En İyi Yönetmen: Necdet Yiğit (Karanlık)
Kurmaca Jüri Özel Ödülü: Avarya
Kurmaca En İyi Senaryo: App
Kurmaca En İyi Görüntü Yönetimi: Sonsuz
Kurmaca En İyi Sanat Yönetimi: Karganın Aşınan Gagası
Kurmaca En İyi Kurgu: Yağmur Olup Şehre Düşüyorum
Kurmaca En İyi Kadın Oyuncu: Ezgi Ay (Servis) & Şükran Özmen (Karganın Aşınan Gagası)
Kurmaca En İyi Erkek Oyuncu: Adil Abdurahman (Ağır Yük) & Ramazan Ergin (Yağmur Olup Şehre Düşüyorum)
Kurmaca En İyi Müzik: Yasemin Özler (Avarya)
Belgesel En İyi Film: Bıraktığın Yerden
Belgesel En İyi Yönetmen: Tolunay Tekmek (Pembe Kimlik)
Belgesel Jüri Özel Ödülü: Kurbağa Avcıları
Belgesel En İyi Senaryo: Acil Çırak Aranıyor
DİKAD Özel Ödülü: Yaylacı
