Giriş
İstanbul’un onlarca yıldır bitmeyen sorunu olan taksiciler yine gündemde. Bir ara UBER’i istemiyoruz diye ayaklanmışlardı. Mafya taktikleriyle, döverek, yollarını keserek UBER şoförlerini yıldırdılar ve şirketin Türkiye’den çekilmesine sebep oldular. Şimdi de korsan taksilerden şikayet ediyorlar.
Taksicilerin eski bir yöneticisi de “UBER’le mücadele ederek hata yaptık” dedi. Bu hataydı doğru ama taksicilerin hatası öyle çok ki... Öncelikle taksi şoförlerinin yüzde 90’ından fazlası plakaların sahibi değil. Takside işçi olarak çalışıyor. Sigortası yok. Plakaya verdiği kirayı çıkarabilmek için neredeyse 24 saat direksiyon sallıyor. Hangi taksiye binseniz şoförü para kazanamadığından yakınıyor.
Aslında ciddi anlamda sömürülüyor ama farkında değil. Çünkü şoföre göre plaka sahibi asla suçlu değil. Suçlu ya yoğun trafik ya da müşteriler. Şoförlerin içinde bulunduğu durum, fiyatı 2 milyon liraya ulaşan plaka sahiplerinin umurunda bile değil. İşte tam da burada devreye girmesi gereken meslek örgütü Taksiciler Esnaf Odası da şoförün yanında değil.
Olsa, bu koşulları düzeltmek için çaba gösterir. Sonuçta taksiciliğin cefasını şoförler çekiyor ama parayı plaka sahipleri, taksiciye araç satan ve plakaları kiralayan galeriler, meslek örgütlerinin yöneticileri ve tabii ki duraklar kazanıyor.
İstanbul’da dürüst çalışan bir taksicinin, plaka sahibine vereceği yevmiyeyi, yakıt parasını, araç yıkama parasını ve günlük masrafını çıkardığında eline kalan para günde en fazla 100 lira oluyor. Üstelik kaza yaptığında masrafı ödemek zorunda. İşe çıkamayacağı günler de cabası. Taksi şoförleri UBER gibi oluşumlarla daha iyi koşullarda çalışma olanaklarına kavuşabilirdi.
Daha çok para kazanabilir, sigortalı çalışabilir, İstanbul halkına da daha iyi hizmet verebilirdi. Bu nedenle taksiciler kendi aralarında örgütlenmeli, artık mafya haline gelmiş plaka sahiplerine, galericilere karşı kendi sistemlerini kurabilmeli.
NEDEN KORSAN TAKSİ?
● İstanbul’da günün bazı saatleri dışında taksi bulmanız imkansız. Şoför değişim saatlerinde, yağmurda, konser çıkışlarında mümkün değil bulamazsınız.
● Taksiciler kısa mesafe yolcu almaz. Şans eseri binmişseniz, gideceğiniz yerin kısa mesafe olduğunu öğrenince sizi indiriyor. İnmezseniz de yol boyu surat asıp söyleniyor, sizi pişman ediyor.
● Adresi bilmediğinizi anladıkları zaman size İstanbul turu attırıyor. 20 liralık mesafeye 100 lira yazdırıyor.
● Adresi bilseniz de “Şimdi orası tıkalıdır” deyip yine kendi bildiği yoldan götürüyor. Navigasyona baksanız bile fark etmiyor çünkü sizi dinlemiyor.
● Şoförlerinin çoğu bakımsız. Hizmet sektöründe çalıştığının farkında değil. Üst baş pejmurde. Ter kokusu da bonus.
● Bir çoğu kaba ve gereksiz samimiyet içinde. Müşteriye nasıl hitap edileceğinden haberleri bile yok.
● Medeni ülkeler de taksici olmak için sınavları kazanmak gerekiyor. İstanbul’da dün memleketinden gelen yarın taksiyi alıp yola çıkıyor. Yol bilmiyorlar.
● Azınlıkta da olsa sahtekar taksiciler var. Para üstü vermeyenler, verdiğiniz 50 lirayı “5 lira verdin” diye değiştirenler, para üstü olarak sahte para verenler...
● Hurdaya çıkacak kadar eski araçlarla çalışıyorlar. Arabaların içi leş. Yazın klima açmazlar, kışın cam açık giderler.
● Ahlaklı ve namuslu olanları tenzih ediyorum ama tacizci taksiciler de var. Ya dikiz aynasının yanındaki küçük aynalarla arkada oturan kadınların bacaklarına bakarlar ya da yalnız binen kadınlara ahlaksız tekliflerde bulunurlar.
● Bazı taksiciler de uydurduğu dramatik hikayelerle kendini acındırıp dilenci gibi fazla para almaya kalkıyor.
● Radyodan çaldıkları müzik de acayip. Müşterinin beğenisini dikkate almadan yol boyu en ağır arabesk dinleten taksicileri unutmayalım.
● Makas atarak yol alanlar, trafik kurallarını hiçe sayanlar var. ‘Biraz yavaş şoför bey’ dediğinizde de bozulup, saatte 20 km. ile gitmeye kalkarlar. İşte bu nedenlerden dolayı İstanbul halkı korsan taksileri tercih ediyor. Yani sadece ucuz olduğu için değil. Düzgün ve insanca hizmet almak istedikleri için. Çağrımı tekrarlayayım.
Taksiciler Esnaf Odası, plaka sahiplerinin, galericilerin değil, taksi şoförlerinin haklarını korumalı. İnsanca çalışma koşullarına sahip olan taksiciler yukarıda saydığım tüm bu olumsuzlukları düzeltebilecektir. Ne yazık ki şu an taksicilerin korsan taksi yakınmalarını İstanbul halkı zerre kadar umursamıyor.
