Giriş
Tarihe ilgimi bilen bilir. Bu nedenle bugün size Osmanlı zamanındaki ramazanlara ait geleneklerden bahsetmek istiyorum.
ZİMEM DEFTERİ
Yaptığım araştırmalar sonucu en çok hoşuma giden ‘zimem defteri’ geleneği oldu… Zimem defteri, şimdinin veresiye defteriymiş. O zamanın zenginleri herhangi bir dükkana girip baştan, sondan ve ortadan rastgele sayfalardan birinin borcunu ödeyip giderlermiş. Ne onlar kimin borcunu ödediklerini bilir, ne de borçlu, borçlarını kimin kapattığını öğrenirmiş.
DİŞ KİRASI
Ramazan ayında misafir ağırlamak büyük bir ibadet sayılırmış. İftar zamanı yoldan geçen ihtiyaç sahipleri için evlerin kapıları açık bırakılır, gelene de, “Kimsin?” diye sorulmazmış. İftar yemeği yendikten sonra ev sahibi misafirine ‘diş kirası’ adı altında bir para verirmiş çünkü misafirlerin bu sayede sofralarını şenlendirdikleri ve kendilerine sevap kazandırdıkları düşünülürmüş.
Tembihname
Ramazan boyunca huzuru ve düzeni sağlamak için saray tarafından her sene ‘tembihname’ yazılır ve halka duyurulurmuş. Bu tembihname, yemek israfından kılık kıyafete pek çok konuda uyarılar içerirmiş. Benim çocukluğumda annem Bolu’nun yabani cevizleriyle cevizli börek yapardı, biz de yerdik. Annemin bu nostaljik tarifini sizlerle paylaşmak isterim…
Cevizli Börek
Malzemeler (10 Porsiyon)
- 7 su bardağı un
- Su k 2 tatlı kaşığı tuz
- 22 gr yaş maya
- 1 tatlı kaşığı şeker
- 1 su bardağı ayçiçek yağı
- 500 gr ceviz içi (parça haline getirilmiş)
YAPILIŞI
Derin bir kap içine unu alıp ortasını açın ve unun alabildiği kadar suyu ekleyip yoğurun. Sırasıyla tuz, yaş maya ve şekeri ekleyip hamuru yoğurmaya devam edin. Üstünü tülbentle örtüp hamuru 2 saat kadar mayalandırın. Mayalanan hamuru 3 parçaya bölün ve hamurları oklava yardımıyla açın, börek tepsisini yağlayın. İlk katı tepsiye yerleştirip yağlayın ve üzerine parça cevizleri serpin. Sonra ikinci kat hamuru serin, tekrar fırça yardımıyla yağlayıp üzerine ceviz serpin. Son kat hamuru da yerleştirip aynı şekilde yağlayın. Tepsiyi ocağa koyun ve hazırladığınız hamuru kısık ateşte kızartın. Daha sonra tepsiyi çevirin ve diğer yüzünü kızartın. Cevizli börek hazır; dilimleyerek servis edin. Afiyet olsun…
