Ülkemizde en fazla buğday unu tüketiliyor. Modern değirmenlerde öğütülen buğdayın kabuklarının ve kepeğinin yüzde 72 oranıyla ayrılmasıyla beyaz un oluşur. Kepek oranı yüzde 72 üzerinde olursa esmer un elde edilir.
Esmer un, doğal yapısı gereği çok daha besleyicidir. Çünkü buğdayın kabuğundaki vitamin, mineral, yağ ve lif kaybolmadan korunur. Un çeşitlerine yakından bakalım.
Buğday unu
Yabancı maddelerden temizlenmiş ve tavlanmış buğdayların öğütülmesinden elde edilir. Buğday kalitesiyle öğütüldüğü unun kalitesi arasında sıkı bir ilişki vardır. Bu nedenle un miktarının saptanması için buğdayın kalitesinin bilinmesi gerekir. Buğday ununun bileşenleri beyaz ve homojen bir yapı yaratmanın ötesinde birbirleri arasında da farklılık gösterir. En büyük bileşeni içindeki nişastadır ve içindeki su oranı yüksektir. Buğday unu içinde yer alan protein bileşeni hamurda glüten oluşturur.
Mısır unu
Protein kaynağı açısından hayli zengin olan güçlü bir antioksidan etkisi yaratan ve bağışıklık sistemini güçlendiren mısır unu pek çok farklı yemek için ilham kaynağı olmuştur. Bu unla yapılan ekmek özellikle Karadeniz’in vazgeçilmezidir. Mısır unu bu bölgede kuymak için kullanıldığı gibi balık kızartmalarında da kullanılır.
Çavdar unu
Çavdar, buğdaydan daha zor üretilen bir tahıldır. Vücutta yağ depolama oranını düşürdüğünden diyetlerde tercih edilir. Kalp sağlığına iyi geldiği ve şeker hastalığına karşı direnç sağladığı bilinmektedir. Evde yapacağınız çavdar ekmeği keyifle tüketilecek bir üründür.
Yulaf unu
Diyet öğünlerinde yulaf ezmesinin kullanılması, yulafın ülkemizdeki popülerliğini arttırdı. Süt, yoğurt gibi temel ürünlerle kullanılmasının yanı sıra tarif kolaylığı sağlayan yulaf, herkesin sevdiği bir tahıl. Kan şekerini dengede tutması ve tokluk hissi yaratması ise en büyük artılarından.
HİNKALİ- BİR ADET İÇİN
Hamuru:
100 gr. un
Beş gr. tuz
10 ml. su
İç harcı:
40 gr. dana kıyma (çift çekilmiş)
Dört gr. tuz
İki gr. karabiber
¼ kuru soğan
İki gr. kimyon
İki dal ince kıyılmış taze kişniş
Hazırlanışı:
Un, tuzu ve suyu bir kapta karıştırarak kıvamı hafif sert olacak bir hamur elde ediyoruz. 10-15 dakika kadar üzerini bir bezle örtüp dinlendiriyoruz.
İç harcı hazırlanışı:
Kuru soğanı küp küp doğrayıp, kıymayla karıştırıyoruz. Baharatları ekliyoruz. Karışımın içine Bir yemek kaşığı su ekleyerek kıvamını oluşturuyoruz. Bu karışımı 15 dakika buzdolabında bekletiyoruz. Hamuru unlayarak oklavayla açıyoruz. Normal mantı kıvamından daha kalın olacak şekilde açıyoruz. Hamuru bir kase yardımıyla yuvarlak şekilde kesiyoruz. İç harcını yerleştirerek bohça formunda katlıyoruz.
Yapılışı:
Orta büyüklükte bir tencereye yeterli miktarda su koyarak kaynatıyoruz. İçine bir çay kaşığı tuz ve bir yemek kaşığı sıvı yağ koyuyoruz. Hazırladığımız bohça şeklinde mantıyı 15-20 dakika kadar kısık ateşte haşlıyoruz. İsteğe bağlı olarak, sarımsaklı süzme yoğurt ve domates püresi ile servis edilebilir.