Giriş
Obezite cerrahisinden sonra hastalarda görülen şikayetler, ağrı, bulantı-kusma, saç dökülmesi, halsizlik-yorgunluk, beslenmenin değişmesine bağlı kısa süreli ishal-kabızlık, reflü problemleri gibi sıralanabilir. Şikayetler kısa sürelidir ve çözümü olmayan problemler değildir. Bu şikayetlerin olmaması için doktor ve diyetisyenlerin önerilerilerine uymak çok önemli.
1- Ağrı
Obezite cerrahisi sonrasında ağrı, kişiden kişiye göre değişir. Laporoskopik yöntemde aletlerin daha rahat hareket etmesi için karın içi gazla şişirilir. Şişirilen hava ameliyat sonrasında gaz sancısı olarak kişilere yansır. Kimileri ilk saatleri rahat geçirirken kimilerinde ise ağrı olur. Ama bu ağrı sadece ilk 4 saat hissedilir. Sonrasında hasta kaldırılır ve yürütülmeye başlar. Yürümeyle beraber gazı atmak daha kolay olacağı için yürüdükçe hastanın ağrıları hafifler. Bu sırada yapılan ağrı kesici iğneler de hastaya yardımcı olur. Bununla beraber ilk bir hafta dikiş yerlerinde çok az bir ağrı olabilir. Dikiş yerleri iyileştikçe ağrı hissi kalmaz.
2- Saç dökülmesi
Bariatrik cerrahiden sonra saç kaybı çok sık görülen ve can sıkıcı bir sorun. Hastaların yaklaşık yüzde 40’ında görülür. Bariatrik cerrahiyle ilişkili saç kaybına 'telogen effuvium' denir ve normal saç döngüsünün bir türüdür. Genellikle 6 aydan uzun sürmez. Obezite cerrahisinden sonra görülen saç dökülmesi ise, genellikle besin maddeleri ve vitamin alımındaki dramatik düşüşten kaynaklanır. Burada kastedilen vitamin eksikliğinden farklı. Kalori ve besinlerin emilimindeki ani değişiklik vücutta şok etkisi yaratır. Obezite cerrahisinin amacı vücudun bozulan dengesini tekrar oluşturmaktır. Ancak obezite hastalarında vücut genelde ihtiyacından daha fazlasını tüketmeye alışmıştır. Bu da cerrahiden sonra kalorik dengenin daha sağlıklı bir yaşam tarzına ulaşmak için değişeceği anlamına gelir. Bu şok, besin ve vitaminler vücudun diğer bölümlerine yönlendirileceğinden geçici saç dökülmesine yol açar.
3- Bulantı ve kusma
Tüp mide veya mide küçültme ameliyatı olanların mide hacimlerinin küçülmesi nedeniyle eski alışkanlıklara bağlı olarak bir anda fazla besini vücuda sokmamaları gerekir. Sıvıları küçük yudumlarla ve aralıklarla içen kişilerde ve gıdalarını küçük lokmalarla iyice çiğneyerek ve belirli aralıklarla alan kişilerde bulantı-kusma şikayetlerine rastlanır. Bireylerin ameliyat sonrasında öğünlerin atlanmamasına önem vermesi gerekir. Doyma gerçekleştiğinde midede şişkinlik oluşması bireyleri rahatsız edeceği için daha fazla mideyi doldurmamaya dikkat etmeleri gerekir.
4- Halsizlik ve yorgunluk
Öğünlerde mutlaka vitamin, mineral ve protein değerlerine dikkat edilmesi ve kesinlikle öğün atlanmaması gerekir. Halsizliğe yol açan bir diğer etkense yeterli su içmemektir. Yeterli miktarda su içmek, diyetisyenin önerdiği beslenme düzenine uymak halsizlik şikayetlerini de ortadan kaldırır.
Obezite cerrahisinin avantajları
Obezite ameliyatlarının en büyük avantajı ameliyatın laparoskopik yöntemle yapılmasıdır. Kapalı yöntem sonrasında ağrı daha az, dikiş yerleri daha küçük, buna bağlı olarak komplikasyon riski daha düşüktür. Karında sadece 4 küçük delik açılır. Açılan delikler estetik dikişle dikilir. Bu da dikiş izlerinin belirgin kalmamasını sağlar. Hastalar ameliyattan çıktıktan 4 saat sonra ayağa kaldırılır ve hareketleri hiçbir şekilde kısıtlanmaz. Ameliyattan sonra masa başında çalışan kişiler dördüncü gün işbaşı yapabilirler. Ağır işlerde çalışanlara 1 hafta istirahat önerilir. Hastalar taburcu olduktan sonra dışarıda kendilerini yormayacak şekilde yürüyüş yapabilirler. Bu kısa süreli yürüyüşler gaz sancısının azalmasına ve emboli riskini önlemeye yardımcı olur. Bu ameliyatlardan sonra kilo verimi hızla gerçekleşir. Bu da sağlığa daha hızlı kavuşmayı, kilonun getirdiği yandaş hastalıklara hızlıca veda etmeyi sağlar.
Obezite tedavisi yapan hastane şartları
Günümüzde birçok hastanede obezite cerrahisi yapan uzman hekimler var. Ancak tedavi göreceğiniz yere karar verirken hastanenin obezite ve metabolik cerrahi (tüp mide, gastrik bypass, transit bipartisyon, duodenal switch) ameliyatı ya da laparoskopik ameliyatlar için koşullarının uygun olup olmadığı araştırılmalı. Öncelikle serviste çalışan hemşirelerin obezite cerrahisi konusunda eğitim almış ve deneyim sahibi olmaları gerekir. Obezite cerrahi operasyonları sonrasında görülebilecek her komplikasyona karşı hastanenin üçüncü basamak yoğun bakımının ve endoskopi ünitesinin olması gerekir. Obezite cerrahi ameliyatı olacağınız hastanedeki cerrahi ekibin alanında uzman olmasına ve yeterli deneyime sahip olmasına dikkat etmelisiniz. Hastanelerin ameliyathane masalarının ve yataklarının obezitenin getirdiği şişmanlık problemini taşıyabilecek kapasiteye sahip olması gerekir. Kilolu kişiler için konforlu yatak bulundurulması zorunludur.
