Giriş
“Pandemiden hiç çıkmadık. Salgın hâlâ hayatın orta yerinde. Şimdi aslında salgının başına dönüyoruz ve yapılması gerekenler var.”
Bu sözler Prof. Dr. Esin Davutoğlu Şenol’a ait.
PANDEMİ HİÇ BİTMEDİ
Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Şenol’un dün öğle saatlerinde yaptığımız görüşmede yaptığı tespitler ve bulunduğu uyarıları şöyle özetleyebilirim:
- Hâlâ pandemideyiz. Hiç çıkmadık aslında. Sadece unutturulmaya çalışıldı. Bu bütün dünyada böyle. Politik olarak bitirildi sadece ama salgın aslında hâlâ hayatın orta yerinde.
- Dünyada nisan ayında biten, “Sadece kırılganlar ve aşısızlar ölüyor” diyerek normalleştirilen ama büyük kitle ölümlerinin olduğu bir dönem yaşandı. -
Pandemi ancak bütün kıtalarda tam olarak kontrol altına alınıp “Bir daha pandemi olmaz” dediğimiz noktada biter. Ve dünya bu noktada değil.
TÜRKİYE’DE MEVCUT DURUM
- Şu son dönemde, Türkiye adeta bütün radarlarını kapattı. Toplumda pandemi bitmiş gibi bir hava oluştu. Oysa örneğin batı ülkeleri bu süreçte maske zorunluluğunu kapalı alanlarda sürdürdü. Aşılamayı da tamamlayarak devam ettiler onlar.
- Şu son haftalarda hem test pozitiflik oranlarımız çok arttı hem de hastane yatışları. - Mayıs ortası gibi, önce sosyalleşmenin fazla olduğu ve tedbirleri uygulamayan genç insanlarda başladı dalga. Şimdi evinden fazla çıkmayan yaşlı nüfusta ve risk gruplarında artış ihtimâli var.
- Henüz hastaneleri taşıracak bir yoğunlukta değiliz. Yaşlıların tedavilerini bile evde sürdürebiliyoruz ama böyle kalacak mı bilemiyoruz.
- Karşımızdaki Omicron’un alt türü. Bir anlamda torunları. Üstelik bağışıklığımızdan kaçıyor. Omicron bütün sahayı kapladı. Şimdi çocuklarına da benzemeyen torunlarıyla tanışmaya çalışıyoruz.
- Kartopu gibi büyüyor. Nisan’dakinden çok daha büyük bir tabloyla karşılaşma riskimiz var.
SONBAHAR ALARMI
- Vakalar çok artarsa sıkıntıya gireriz. Şimdi önümüzde bayram ve Hac dönüşü var. Ayrıca Avrupa’dan tatile gelen ve memleketlerinde akrabalarıyla buluşacak vatandaşlarımız var.
- Böyle bir dönemde, tedbirsiz ve eski aşıyla ilerlemeye çalışıyoruz. Üstelik aşıda durum karışık. Hâlâ hiç aşı yaptırmamış veya ilk 2 dozda kalan ciddi bir kitle var. Oysa şu anda 4 ya da 5 doz aşılı olup hastanede yatanlar var. Son aşıdan 6 ay geçmiş olanların bağışıklığında ciddi kayıp oluşuyor.
- Risk grupları ve 50 yaş üstüne 4’üncü dozun verilmesi lâzım. 4’üncü doz şu anda sadece 65 yaş üstüne ve sağlık çalışanlarına, randevulu şekilde açık. Ayrıca 5-12 yaşa da aşılama başlamalı.
- Eski aşılardan kaçan Omicron varyantlarına karşı, farklı formüllü aşı hazırlıkları olduğunu biliyoruz. Türkiye’nin de bu konuda hazırlıklı olduğunu umuyoruz.
- Şu anda sorumluluk bireylerde değil, salgın yönetiminde. Sonbahardan itibaren hem koordinasyon hem maske ve koruyucu maskede lojistik sıkıntı yaşamayacak önlemler alınmalı.
- Aslında salgının başına dönüyoruz. Sadece bu defa ev sahibi olarak misafiri daha çok tanıyoruz. Gelmekte olan, yapabileceklerini, ne kadar zarar vereceğini bildiğimiz bir misafir.
(*) Fransızca déjà vu: Bir yeri daha önce görmüş olma veya bir olayı daha önce yaşamış olma duygusu.
