Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Esin Davutoğlu Şenol’un COVID-19 pandemisine ilişkin değerlendirmelerinin ilk kısmını, “Türkiye Varyantı mı?” başlığıyla salı günü bu köşede yer vermiştim.
Bugün de Prof. Şenol’un önemli açıklamalarının devamı var.
EVDE BİRİ COVID POZİTİFSE…
- Hocam, mevcut durumda karantina süreleri ne kadar olmalı?
- Aktif vakanınki en az 14 gün, hastaneye yatıp çıkmış kişininki 14 ila 21 gün olmalı. Karantinanın minimum 14 gün olması gerekiyor çünkü virüs artık çok daha fazla ve uzun bulaşıyor.
- Şimdi bir ev düşünelim… Aile üyelerinden biri COVID pozitif ve evde tedavi görüyor, diğerleriyse hasta değil. Bu evde hayat nasıl olmalı?
- Öncelikle bu aile üyelerinin kesinlikle bir arada vakit geçirmemeleri gerekiyor. Virüs çok daha fazla ve uzun bulaşıyor dedik ama yüzeylerden değil. Yani yüzey temizliği gibi işlemlerle enerji ve vakit harcamaya gerek yok. Eller yıkanmalı tabii ama asıl hava yoluyla bulaştığını biliyoruz. Dolayısıyla, çok yüksek koruyucu maskeler kullanılması gerekiyor. Tabii maskenin düzgün kullanımına azami dikkat edilmeli. Eğer bir arada durulması gerekiyorsa, o zaman cerrahi maskeden daha yüksek koruyucu maskeler kullanılmalı. Yani biz sağlıkçılara önerilen N-95’in bir altı olan modeller ya da filtrasyonu yüksek maskeler. Bunları iç ortam koşullarında çok daha yoğun kullanmak gerekir.
İÇERİDE 6, DIŞARIDA 10 KİŞİ
- Kapalı ve açık ortamlarda en fazla kaç kişi bir arada olabilir?
- Dış ortamlarda, mesafeyi koruyarak nispeten daha rahat davranılabilir ama biz şunu söylüyoruz: Sosyal mesafeyi korumak şartıyla, iç ortamda 6 kişiden fazla, dış ortamda 10 kişiden fazla bir arada olunmamasını istiyoruz. Kalabalıklaşma konusunda çok tedirginiz. Bu arada evleri cereyan yaptıracak şekilde sık sık havalandıracağız. Maske kullanımına azami dikkat göstereceğiz.
- İnsanlar haklı olarak sosyalleşmek istiyor. Yok mu bunun güvenli bir yolu?
- Şöyle planlamak gerekiyor. Mesela ben bu hafta aynı 6 kişi ile görüşüyorum kapalı alanda. 15 dakikadan fazla da bir arada oturmuyorum. Açık ortamda ise aynı 10 kişiyle görüşmeyi sürdürüyorum. Bu bana ne sağlıyor? O insanlardan birinde hastalık görülürse diğerlerinin haberi oluyor. Hem bireysel hem toplumsal korunma açısından bu önemli. En yoğun 4-6 gün arasında çıkıyor belirtiler. Bu sosyalleşme dönemlerini ben 7 günde bir değiştiriyorum.
- Hocam, bulaşın en çok evlerde olduğu yönünde bir kanaat var. Öyle mi gerçekten?
- İç ortam… Evler değil iş yerleri. İş yerlerinden evlere gidiyor. Sokağa çalışmaya çıkan insanlar evlerine getiriyorlar. Ev içi ikincil bulaş alanı oluyor. Ev içi bulaş varsa, evdeki bir kişi dışarıdan bir yerden getirmiştir.