Murat Gülderen

16 Aralık 2024, Pazartesi 07:00

Evdeki gizli servet

Türkiye’de hanelerde biriken elektronik atıklar, milyonlarca dolarlık kayba ve çevresel zarara yol açmaya devam ediyor. Kullanmadığınız telefonları güvenlik kamerası olarak kullanabilir, bilgisayarınızla yedekleme ihtiyacını karşılayabilir, tabletinizi fotoğraf çerçevesi olarak değerlendirebilir ya da bunları ikinci el sitelerinde kolaylıkla satıp, e-atık yükünü azaltabilirsiniz.

Evlerde elektronik atık (e-atık) biriktirme alışkanlığı dur durak bilmiyor. Kullanılmayan ama bir gün lazım olur diye de elden çıkarılmayan eski cep telefonları, bilgisayarlar, tabletler, televizyonlar, kulaklıklar gibi birçok cihaz, evleri e-atık çöplüğüne dönüştürmeye devam ediyor. Tüm farkındalık çalışmalarına rağmen Türkiye’de e-atık geri dönüşüm oranı sadece yüzde 5. Hane başı elektronik atık miktarı ise 50 kilogram civarında.

1 MİLYON TON E-ATIK

Evlerde atıl vaziyette duran toplam elektronik atık miktarının da 1 milyon ton olduğu tahmin ediliyor. Ancak gereksiz yere biriktirilen bu eski cihazlar, hem sağlığı tehdit ediyor hem de milyonlarca dolarlık ekonomik kayba yol açıyor. Bu bakımdan tamiri mümkün olmayan cihazları doğal kaynakların korunması ve enerji tasarrufuna destek için bir an önce geri dönüşüme vermek kritik önem taşıyor. Çünkü bu atıklar içerisinde altın, gümüş, bakır gibi değerli metaller yer alıyor. Bu metallerin geri dönüştürülmesiyle ülke ekonomisine önemli katkılar sağlanabiliyor.

IPHONE 4’TEN IPAD’E

Çalışır vaziyetteki eski cihazlarınızı ise ihtiyacı olan bir yakınıza verebilir ya da sahibinden ve letgo gibi ikinci el sitelerinde satabilirsiniz. Bu sitelere şöyle bir gözattığımızda halen iPhone 4, eski iPad’ler hatta eski televizyonların 2-3 bin TL gibi çok uygun fiyatlardan satılıyor olduğunu görebilirsiniz. Bu durum, özellikle öğrenciler, gençler ve bütçesi sınırlı olan kişiler için büyük bir avantaj sağlıyor. Ayrıca komple bir cihaz yerine laptop ekranlarını, klavyeleri, şarj cihazlarını veya telefon bataryaları gibi parçaları da, yine çevrimiçi satış platformlarında tek tek de satılabiliyor. Özellikle tamir ihtiyacı olan kişiler için yedek parça arayışı yüksektir, bu da satışlarınızda avantaj yaratabilir.

VERİLERİ MUTLAKA SİLİN

Çalışır vaziyetteki eski bir telefonunuzu ya da bilgisayarınızı satışa çıkarmadan önce tüm kişisel verilerinizi, fotoğraflarınızı, videolarınızı ve uygulamalarınızı silmenizde fayda var. Tabi bunu yaparken önemli verilerinizi iCloud veya yeni bilgisayarınıza yedeklemeyi de unutmayın. Eski televizyonunuzu satmadan önce ise HDMI, USB gibi bağlantı noktalarının çalışır durumda olup olmadığını test edin. Bu tür sorunları mahallenizin tamircisi bile kısa sürede halledecektir. Kulaklıkta ise kablonun herhangi bir kopuk veya aşınma belirtisi olup olmadığını kontrol edin.

14 Aralık 2024, Cumartesi 07:00

2025’te öne çıkacak 5 güvenlik tehdidi

Kaspersky verilerine göre bu yıl akıllı cihazlara günde ortalama 467 bin kötü amaçlı dosya sızdı. Kurbanın bilgisayarına veya telefonuna virüslü yazılımlar göndermek için tasarlanmış programların kullanımında 2.5 kat artış gözlemlendi. Uzmanlara göre yapay zeka, kuantum bilgisayarlar, IoT cihazları ve bulut teknolojilerindeki gelişmelerle, 2025’te siber saldırı maliyetinin dünya genelinde 12 trilyon doları bulması bekleniyor. Bitdefender Türkiye distribütörü Laykon Bilişim Operasyon Direktörü Alev Akkoyunlu, 2025’te öne çıkacak 5 güvenlik tehdidini Alev Akkoyunlu açıkladı.

KRİPTO HIRSIZLIKLARI

Yılın ilk yarısında, kripto para hırsızlıklarından kaynaklanan kayıplar 1.4 milyar dolara ulaştı. 2025 yılında, kripto para piyasasının daha da büyümesiyle birlikte, siber suçluların hedefleri arasında dijital cüzdanlar ve merkeziyetsiz finans (DeFi) platformları ön planda olacak. Özellikle cüzdanlara yönelik “kimlik avı” saldırıları ve akıllı kontrat açıkları, kişi ve kurumlar için ciddi mali kayıplara yol açabilir.

AKILLI EVLERE ATAKLAR

IoT (Nesnelerin İnterneti) cihazlarının sayısı hızla artarken, beraberinde ciddi güvenlik endişeleri de getiriyor. Özellikle akıllı ev sistemleri, bu konuda en dikkat çekici örneklerden biri. Bu cihazların birçoğu, üretim aşamasında yeterli güvenlik önlemleri alınmadan tasarlanıyor. Basit ve tahmin edilebilir şifreler, güncelleme eksikliği gibi sorunlar, saldırganlar için açık kapı bırakıyor.

YAPAY ZEKA SALDIRILARI

Oltalama e-postalarını daha inandırıcı kılmak için yapay zekanın sunduğu doğal dil işleme teknolojisinden yararlanan saldırganlar, bu yıl hedef kullanıcıların yüzde 60’ını kandırmayı başardı. 2025 ve sonrasında bilgisayarlardaki veya internetteki güvenlik açıklarını otomatik olarak bulan ve bu açıkları kullanarak sisteme sızabilen özel programlar daha yaygın hale gelecek.

04 Aralık 2024, Çarşamba 07:00

Girişimcilere patent rehberi

Girişimcisiniz ve piyasada ciddi bir boşluğu dolduracak müthiş bir buluşunuz var. Ancak patentiniz yoksa rakipleriniz bu fikri çalıp pazara hızla girebilir ve sizi ciddi bir rekabet avantajından mahrum bırakabilir. İ şte uzmanından patent almayı kolaylaştıran rehber...

‘Çok zahmetli bir süreç’ denerek patent almayan girişimcilerin ve KOBİ’lerin icatlarını başkalarına kaptırması ve pazar dışına itilmeleri oldukça yaygın bir durum haline geldi. O açıdan piyasada ciddi bir boşluğu dolduracak iyi bir icadınız varsa kesinlikle bunu patent ile taçlandırmanız gerekiyor. Peki patent nasıl alınır?, İhlal durumunda ne gibi haklarınız vardır? gibi akla takılan pek çok sorunun cevabını Adres Patent Genel Müdürü Cumhur Abdullah Akbulut’tan aldık.

BAŞVURU NASIL YAPILIR?

Patent, yenilikçi bir fikri koruyarak buluş sahibine yasal haklar tanır ve başkalarının izinsiz şekilde bu buluşu kullanmasını önler. Patent başvurusu için buluşunuzun yeni, mevcut çözümlerden farklı ve kullanılabilir olması gerekir. Başvurunuzu TÜRPATENT’ten kendiniz de yapabilirsiniz. Biz de bu noktada rehberlik yapıyoruz. Hatalı başvuru sonucu hak kaybına uğramamak için bizim gibi alanında uzman bir vekil ile çalışmanızı tavsiye ederiz.

HER BULUŞ PATENTLENİR Mİ?

Her şey patentlenemez. Patent alabilmek için icadın yeni ve endüstride uygulanabilir olması gerekir. Ürünlerin ticarileşmesi ve katma değere dönüşmesi hem sektörün büyümesi hem de nitelikli üretimin artması adına kritik bir yere sahip. İhtiyaca uygun inovatif ve ticarileşme potansiyeli yüksek ürünlere odaklanmamız bu anlamda son derece önemli.

23 Kasım 2024, Cumartesi 07:00

Cep'te yanlışlıkla yapılan hatalara son

Hayatımızın vazgeçilmez parçası haline gelen akıllı telefonlar, bazen yanlışlıkla yapılan bir dokunuşla büyük sorunlara yol açabiliyor. Yanlışlıkla yapılan bir alışveriş, silinen önemli bir dosya veya fabrika ayarlarına dönülmesi gibi durumlar, kullanıcıları oldukça zor durumda bırakabiliyor. Peki, bu tür istenmeyen durumlarla karşılaşmamak için neler yapabiliriz? İşte akıllı telefon kullanımında dikkat etmeniz gereken bazı önemli noktalar...

İSTENMEYEN ALIŞVERİŞ

Çocukların yanlışlıkla uygulama içi satın alımlar yapması, birçok ebeveynin karşılaştığı önemli bir sorun. Bunu önlemek için, uygulama içi satın alımlar için ayrı bir şifre belirleyebilirsiniz. Cihazınız Android ise Google Play’i açın, sağ üst köşedeki profil resmine dokunun. Ayarlar seçeneğine gidin. Burada satın alma için ‘kimlik doğrulama iste’ seçeneğine dokunun. Burada istediğiniz doğrulama yöntemini seçebilirsiniz. iPhone için de ayarlardan ‘Satın Almalar’ bölümüne giderek, uygulama içi satın alımlar için ek doğrulama seçeneklerini ayarlayabilirsiniz.

REHBERİN SİLİNMESİ

Her şeyden önce rehberinizi bulut sistemine yedekleyin. Android kullanıcıları, Google hesaplarını kullanarak rehberlerini senkronize edebilir. iPhone kullanıcıları ise iCloud üzerinden rehberlerini yedekleyebilir. Cihazınızın rehber yönetim ayarlarını kontrol ederek kişi silme işlemini onay gerektiren bir hale de getirebilirsiniz. Ayrıca uygulama kilitleme özelliğiyle de rehbere güvenlik katmanı ekleyebilirsiniz. Bunun için ayarlardan, biyometri ve güvenlik seçeneklerine giderek güvenli klasöre gelin. Sonra desen, parmak izi ya da biyometrik doğrulama yapabilirsiniz.