Giriş
İndirilmeden önce neredeyse tüm mobil uygulamalar, sizden konumunuza, rehberinize, mikrofonunuza ve kameranıza erişim talep ediyor. Milyonlarca insan da hiç düşünmeden bu izinleri verip açık hedef haline geliyor. Bilişim Uzmanı Doç. Dr. Ali Murat Kırık, “Bu izinler yüzünden, kötü niyetli kişiler, e-posta adresiniz, telefon numaranız, konum bilgileriniz ve ne iş yaptığınız gibi kişisel bilgilerinizi toplayabilir ve başınız derde girer” dedi.
Son dönemlerde sağlıktan seyahate, oyundan yeme içmeye, alışverişten e-ticarete kadar hemen her uygulama yöneticisi telefonunuzun mikrofonuna, konum bilginize, galerinize ve rehberinize ulaşmak için izin istiyor. Ancak uzmanlara göre görüntülü ve sesli görüşme ile navigasyon uygulamaları dışında diğerlerinin erişim izinlerini istemelerinin herhangi bir mantığı yok. Kısacası her isteyene verilerinizi teslim etmemeniz gerekiyor.
ÖZEL HAYATI TEHDİT EDEBİLİR
Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Görsel İletişim Tasarımı Anabilim Dalı Başkanı ve Bilişim Uzmanı Doç. Dr. Ali Murat Kırık, mobil uygulamalara verilen erişim izinleriyle ilgili önemli uyarılarda bulundu. İzinlerin ciddi güvenlik açıkları doğurduğunu anlatan Kırık, “Özel hayatınıza müdahale edilebilir. Casus bir uygulama kamera veya mikrofon erişimini elde ettiğinde sizinle ilgili gizli bilgileri kaydedebilir” dedi.
HER ADIMINIZ iZLENEBiLiR
Ali Murat Kırık, uygulamaların izinleri kötüye kullanması sonucunda, kullanıcıların çevrimiçi alışkanlıklarının, etkileşimlerin ve yer bilgilerinin de takip edilebildiğini vurguladı. Kırık, şunları söyledi: “Ayrıca e-posta adresleri, iş ve telefon bilgileri, SMS’ler, kimlik bilgileri, finans bilgileri, rehber, video ve resimler de üçüncü taraflarla paylaşılabilir. Ayrıca cihazınızı uzaktan hack’leyebilirler. Kısacası bu işlemler, kimlik hırsızlığı veya dolandırıcılık tehlikesi yaratır. Haberiniz yokken hesaplarınız bile boşaltılabilir.”
NASIL KONTROL EDİLİR?
Telefonunuzun ayarlar bölümüne giriyorsunuz. Uygulama izinlerini buluyorsunuz. Burada hangi uygulamalara ne tür bir erişim izni verdiğiniz açıkça görülüyor. Yani hangi uygulama kameranıza, hangisi mikrofonunuza, hangisi kişilerinize erişmek istemiş, net olarak karşınıza çıkıyor. O izinlerden istediklerinizi kolaylıkla kapatabiliyorsunuz. Bunların yine büyük kısmı izinleri kapandıktan sonra da çalışıyor.
NE AMAÇLA TALEP EDİLDİĞİNİ İYİ ANLAYIN
Kırık, mobil uygulamalara erişim izni verirken şu hususlara dikkat edilmesi gerektiğine dikkat çekti:
* Uygulamanın, hangi izinleri ne amaçla talep ettiğini anlayın. Örneğin, bir kamera uygulamasının kameranıza erişim gereksinimi vardır çünkü fotoğraf çekmenizi sağlamalıdır.
* Sosyal medya, oyun, turizm, filtre, spor gibi uygulamaların mikrofonunuza, SMS’lerinize, konum bilgilerinize, rehberinize ulaşmak istemesinin mantığı yoktur. Bu uygulamalar izin istiyorsa garip bir durum vardır.
* Bilinmeyen veya şüpheli kaynaklardan indirilen uygulamalara karşı dikkatli olun.
* Uygulama incelemelerini, derecelendirmeleri ve kullanıcı yorumlarını muhakkak dikkate alın.
* Cihazınızın güvenlik ayarlarını kullanarak izinleri geri çekme veya değiştirme imkanına sahipsiniz.
HANGİ ÖZELLİĞİN NE SAKINCASI VAR?
* MİKROFON: Bu izni verirseniz sesli görüşmeleriniz ve cihazınızın olduğu bölgedeki sesler kayıt altına alınabilir. Eğer görüntülü görüşme yapacaksanız bu izni vermek normal.
* KAMERA: Mikrofondaki durum aynen kamera için de geçerli. Pek çok uygulama hiçbir fotoğraf ve video özelliği olmadığı halde kameraya erişim için izin isteyebiliyor.
* SMS: Yine alakasız uygulamalar, SMS’lerinize (kısa mesaj) erişim için izin isterse bu izni vermemeye dikkat edin. Aksi takdirde uygulama sizin adınıza birilerine SMS’ler gönderebilir.
* REHBER: Diğerleri gibi bunda da güvenmediğiniz hiçbir uygulamanın rehberinize erişmesine asla erişim izni vermeyin. Çünkü bu izin verildiğinde rehberdeki tüm kişilerin telefon numaraları, kartvizit bilgileri söz konusu uygulamaların eline geçiyor.
* KONUM: Bu izinle birlikte gece ve gündüz nerede bulunduğunuz tespit edilir. Navigasyon uygulaması dışında bu erişime izin vermenin pek bir mantığı yoktur.
* TAKVİM: Takvim erişimine izin verirken de çok dikkatli olun. Siber casuslar sizin hangi tarihte ne tür etkinlik yapacağınızı, toplantılarınızı, yolculuklarınızı, konaklayacağınız yerleri ve planlarınızı öğrenebilir.
