Giriş
Depremler sonrası içme suyuna ağır metallerin karışmış olabileceğini belirten Sağlıklı Su Derneği Başkanı Orhan Korkusuz, “Normalde 10 ay filtre değişimi olmadan verimli çalışabilen 5 aşamalı su arıtma cihazları, bu gibi durumlarda 15 gün boyunca sağlıklı su ihtiyacını karşılar. Ancak sonrasında bu filtreler değişmeli. Sürahi tipi arıtma cihazlarının pek bir faydası olamaz” dedi.
Arka arkaya yaşanan iki büyük deprem sonrası sağlıklı suya ulaşım da kritik önem taşıyor. Uzmanlar, böylesi bir felakette suda kimyasal reaksiyonlar olabileceğine dikkat çekerek, suyun tadında ve sıcaklığında değişiklik varsa asla tüketilmemesi gerektiğine vurgu yapıyorlar. Peki böylesine zorlu şartlarda mevcut olan su arıtma cihazlarının faydası olabiliyor mu? Ne tür cihazlar kesin çözüm sunuyor? İşte uzmanından önemli açıklamalar...
MİNERALLERİ TANIYAN CİHAZLAR
Sağlıklı Su Derneği (SASUDER) Başkanı Orhan Korkusuz, ortaya çıkan enkaz ve kırılmalardan dolayı içme suyuna ağır metallerin karışma ihtimalinin çok yüksek olduğunu belirterek, “Sudaki doğal mineralleri tanıyan ‘reverse osmosis’ teknolojisine sahip 5 aşamalı filtrasyonu olan su arıtma cihazları böylesine zor koşullarda yani suda ağır bir bozukluk varsa ortalama 15 gün koruma sağlayabilir. Ağır metallerden arındırıp, geçici de olsa sağlıklı su elde eder. 15 gün sonra ise filtrelerinin kesinlikle değiştirilmesi gerekir. Bu cihazlar normal zamanlarda 10 ay filtre değiştirilmeden kullanılabiliyor” dedi.
KÜÇÜKLERİN PEK FAYDASI OLMAZ
Bu cihazların 2 bin 500 ile 10 bin TL arasında olduğunu ifade eden Orhan Korkusuz, şu bilgileri verdi: “Türkiye’de istediğin filtreyi kendin tak diye satılan ve fiyatı 1.000 TL’den başlayan cihazlar var. Ufak, sürahi tarzı su arıtma cihazlarının deprem bölgesinde pek bir faydasının olacağını sanmıyorum. Onların filtrasyon sistemleri biraz kaba bir yapıdadır. Yani bu tür cihazlar ağır metalleri tutamaz. Bizim tavsiyemiz, Amerikan Hijyen Vakfı’nın belirlediği NSF standartlarına uygun cihazları kullanmak. Cihaz alırken buna da dikkat etmek gerek. Ayrıca karbonların kalitesi doğru süzme yapma açısından çok önemli.”
MİNERALLERİ YOK ETMEDEN
Yardım kampanyası arasında yer alabilecek bazı modelleri araştırdık:
AURA CEBILON: Suyu 5 filtresiyle 5 aşamalı olarak arıtabilen NSF sertifikalı bu cihaz, suyu çamur, tortu, pas, kum, toz gibi partiküllerden ayırıyor ve suda çözünmüş tüm zararlı iyon ve mikro organizmaları filtreleyebiliyor.
DREAM WATER: NSF sertifikalı bu 5 aşamalı tezgah altı cihaz da suyu kum, ağır metal, civa, bakır, kurşun, arsenik gibi maddelerden arındırıyor. Suya berraklık kazandıran cihaz, bunu yaparken suyun doğal minerallerini deyok etmiyor.
SLİM DİJİTAL ARITMA: Bu cihaz da ilk aşamada çamur, tortu, pas, asbest gibi kaba partikülleri tutuyor. Sonra kötü koku ve tada sebep olan kimyasal maddeleri önlüyor ve suya berraklık veriyor. Son aşamada da suya ideal pH seviyesi kazandırıyor.
SPRING WATER: NFS sertifikalı beş aşamalı bu cihazın 8 litre tankı var. 5 mikronluk gözenekleri sayesinde sudaki tortu, pas, kireç, pas, yosun gibi maddeleri temizler. Suya kaybetmiş olduğu mineralleri tekrar geri kazandırır.
GOODTECH: Şebeke suyunu 5 aşamalı filtreleyen cihaz, 8 aşamaya kadar filtre edebilen seçenek de sunabiliyor. Ters ozmos sistemi sayesinde, sudaki iyonların filtrelenmesine yardımcı olan cihaz, sudaki bakterileri süzebiliyor.
LİSELİLERDEN MÜTHİŞ İCAT
Kayseri Arif Molu Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi de elektrik ihtiyacı duyulmadan, tamamen kas gücü ile kirli suyu arıtarak depremzede vatandaşların içebileceği ‘Arimo’ adlı su cihazı geliştirdi. Cihazın amacının depremde birbirine karışan suların arıtılarak su ihtiyacının karşılanması olduğunu söyleyen lisenin Kimya Bölümü Şefi Yaşar Yağmur, “İçilebilir su sağlayabiliyoruz. Yani içerisinde herhangi bir bakteri barındırmıyor” dedi.
BASINÇLA KİRLİ SU EMİLİYOR
Yaşar Yağmur, sistemi ise şöyle anlattı: “Kazana el pompası ile basıncı dolduruyoruz. Uyguladığımız basınçla buradaki kirli su emilerek filtrelere ulaşıyor. Filtrelerin içerisinde fiziksel ve kimyasal arıtma var. Daha sonra kimyasal arıtmaların içerisine aktif karbon ve fiziksel filtrasyonlar koyduk. İçeride renk, koku ve tat kalmıyor. Sonrasında da içilebilir berrak bir şekle geliyor. Biz arkadaşlarımızla bu suyu rahatlıkla içiyoruz.”
