Giriş
Kış aylarının yaklaşmasıyla birlikte turşu sezonu açıldı. Türkiye’de yılda 300 bin ton turşu üretiliyor. Bunun 200 bin tonu iç pazarda tüketilirken kalanı ise başta Avrupa ve Ortadoğu ülkeleri olmak üzere dünyanın hemen her yerine ihraç ediliyor. Türkiye’de kişi başı tüketim 2.5 kilogram civarında. Şu an turşunun kilosu 40-50 TL arasında değişiyor. Pazarın büyüklüğü ise 1.5 milyar TL. Türkiye ve bölge ülke pazarlarını domine eden illerin başında Bursa, İzmir, Manisa, Balıkesir, Çorum, Mardin, Ankara ve Çanakkale geliyor.
40-50 BİN TL MAAŞ
Bursa’nın turşu merkezi Gedelek’te üretim ve ihracat yapan Soral Turşu Genel Müdürü Ramazan Soylu, sezon beklentilerini Posta’ya değerlendirdi. Bu yıl üretim bolluğu nedeniyle Türkiye’nin turşuya doyacağını anlatan Soylu, geçen yıldan bu yana fiyatlarda ortalama yüzde 30 artış yaşandığını söyledi. Soylu, “Fiyat artışının nedeni işçilik, nakliye ve ambalaj fiyatlarının artmasıyla ilgili. Yoksa sebze fiyatlarında ciddi bir artış yaşanmadı. Halihazırda turşu üretiminde çalışanların maaşı 40-50 bin TL arasında değişiyor. Pazar bu yıl en az yüzde 10 büyür” dedi.
KADIN EMEĞİ YOĞUN
Kadın emeğinin en yoğun olduğu sektörlerin başında turşuculuğun geldiğine dikkat çeken Soylu, şöyle devam etti: “Sektörde kadın işçi oranı yüzde 70’in üzerinde. Genelde paketleme, ayıklama yani üretim aşamasında büyük rol oynuyorlar. Çünkü kadınlarımız, el becerileri ve titizlikleri sayesinde ürünleri daha özenli hazırlıyorlar. Ayrıca üretimden dağıtıma kadar işimizin her alanında Suriyeli işçiler de önemli yer tutuyor. Mevsimlik işçiler ise genelde ürün hasat zamanı tarlalarda çalışıyorlar. Onlar da Şanlıurfa ve Mardin’den geliyorlar.”
BÖLGESEL TERCİHLER
İhracatın da her yıl arttığını ifade eden Soylu, şu bilgileri verdi: “Avrupa genellikle lahana, turp, enginar ve biber turşusunu seviyor. Ortadoğu bölgesi salatalık, biber ve karışık turşuları tercih ediyor. Arap ülkelerinde turşu, özellikle yaz aylarında serinletici bir atıştırmalık olarak tüketiliyor. Bu bölgenin insanları daha çok havuç, karnabahar, salatalık ve baharatlı turşu çeşitlerine ağırlık veriyor. Özetle Avrupa’da daha hafif ve ekşi turşular, Orta Doğu’da baharatlı turşular, Uzak Doğu ve Asya’da ise fermente edilmiş sebzeler tercih ediliyor.”
YÜZDE 30 KAYITDIŞI
Ramazan Soylu, sektörde kayıtdışının da çok yoğun olduğunu belirterek, “Bakımsız ve rezalet denebilecek yerlerde merdivenaltı turşu imal edip satan onlarca yer var. Çok ucuza satıp hem piyasanın dengesini bozuyorlar hem de insan sağlığıyla oynuyorlar. Şu an kayıtdışı oranı yüzde 30 civarında. Devlet denetimlerinin çoğu sektörde arttığı bu süreçte kayıtdışı turşu imalathanelerine de baskınlar yapılmasını bekliyoruz” dedi. Soylu, ayrıca turşunun probiyotik açısından zengin olduğunu ve bağırsak sağlığı için oldukça faydalı olduğuna da vurgu yaptı.
