Çanakkale Köprüsü'nün 664 yıllık gizemi

Troya kentinin tam 20 yıl önce UNESCO Dünya Kültür Miras Listesi'ne girmesi nedeniyle Kültür ve Turizm Bakanlığı, bu seneyi "2018 Troya yılı" olarak ilan etti.

Etkinlikler kapsamında düzenlenen "Medya Buluşmaları" nedeniyle önceki gün TRT'den Gökhan Gökçe ile Çanakkale'ye gittik. Konferans öncesi Milat'tan önce (M.Ö.) 3 bin yılında kurulmuş olan Troya antik kentini ziyaret ettik. Yanımızda otuz yıldır Troya'da kazı çalışmalarında görev yapan ve bu konuda birçok eseri bulunan 2013'ten itibaren antik kentin kazı başkanlığını da yapan Prof. Dr. Rüstem Aslan olunca gezi, günümüzden beş bin yıl öncesine dair bir yolculuğa dönüştü.

Bir ilk Troya Müzesi

Çanakkale'yi, çevresini ve Troya'yı ondan dinlemek her kula nasip olmayacak bir şans. Tarih, coğrafya ve motolojiyi birbirine kaynaştırarak öyle bir anlatıyor ki; Rüsyem Hoca, Troya'yı M.Ö. 8'inci yüzyılda "İlyada ve Odysseia" eserleriyle ölümsüzleştiren İzmirli ozan Homeros'a dönüşüyor.

Dinleyenler de M.Ö. 1200 yılında gerçekleşen Troya savaşının kahramanları ile aynı coğrafyanın insanı olmaktan gurur duyuyor.

Antik kente girerken yol üzerinde kahverengi bir yapı dikkatimizi çekmişti. Rüstem Aslan, yapının "Troya Müzesi" olduğunu anlattı.

Müze spiral yürüme yoluyla 10 kattan oluşuyor. 10 kat Troya antik kentinin üst üste katmanlarını tasfir ediyor. Müzenin büyük bölümü toprağın altında, tıpkı Troya antik kenti gibi. Toprağın üstünde ise üç kat bir de teras bulunuyor. Terasın yüksekliği, Troya antik kentinin orjinal yüksekliği ile aynı. Yani ziyaretçiler terasa çıktıklarında Homeros 2 bin 800 yıl önce 'İlyada ve Odysseia'yı yazarken ne gördüyse onu izleyecekler. Müze Temmuz ayınca açılacak.

Gözden kaçan ayrıntı

Sohbet ettiğiniz, bir tarihçi olunca baktığınız her şeyin anlamı değişiyor. Prof. Dr. Yılmaz, Çanakkale Köprüsü'nden söz açılınca bir ayrıntının fark edilmemesine şaşırmış; Çanakkale 1915 Köprüsü'nün Anadolu yakasındaki ayağı Lapseki/Çardak bölgesinde. Osmanlı'nın ikinci padişahı Orhan Gazi, 664 yıl önce Rumeli'nin fethi için oğlu Gazi Süleyman'ı görevlendirdiğinde 80 kişi ile bu bölgeye gelip otağını Çardak'a kurmuş. Çardak, Çanakkale Köprüsü'nün Anadolu Yakası'ndaki ayağı olan Lapseki ile aynı bölgede.

Gazi Süleyman 80 kişi ile birlikte sallarla Rumeli Yakası'nda köprünün bugün inşa edileceği Gelibolu'ya çıkmış.
Yani bugün yapımı devam eden Çanakkale Köprüsü'nün ayaklarının inşa edileceği Lapseki-Gelibolu güzergahı Türkler'in 664 yıl önce Anadolu'dan Rumeli yakasına ilk geçtiği hattır.

664 yıllık sembolik bir gizemi barındıran Çanakkale Köprüsü ile ilgili bu bilgiyi aktarmak da bana nasip oldu...