Menopoza girmeden önceki dönemde yumurtalık rezervi tükeniyor, vücuttaki kadınlık hormonu azalmaya başladığı için adet düzensizliği, uykuda bozukluk, ateş basması, terleme gibi şikayetler görülüyor.
Doktor sakinleştirici önerdi
45 yaşındayım ve 4 aydır adet görmüyorum. Özellikle geceleri aşırı terleme oluyor. Yüzüme kan çıkınca sanki boğuluyorum. Uyku düzenim bozuldu. Bütün bu şikayetlerle doktora gittim. Doktorum, hormon vermek istemiyor. Bana sakinleştirici önerdi. Ne yapmam gerekir?
CEVAP
Sevgili okuyucum, premenopoz denilen yumurta rezervinin epey azaldığı bir durum olan menopoz öncesi durumdasınız. Vücudunuzdaki östrojen seviyeleri azaldığı için, adetlerde düzensizlik, uykuda bozukluk, ateş basması ve terleme artarak devam edecektir. Doktorunuz hormon ilaçlarının meme kanseri riskini artırdığını bilmesi sebebiyle büyük ihtimalle kullanmanızı önermemiştir. Birtakım bitkisel ilaçlarla herhangi bir fayda sağlayamazsanız belki kısa bir dönem hormon kullanmanız iyi olabilir. Tabii öncesinde mutlaka meme kontrollerinizi yaptırmış olmalı ve düzenli kontrole gitmelisiniz.
İlaca devam etmeli miyim?
45 yaşındayım, 10 yıl önce birden adetten kesildim. Tedavim devam ediyor. 7 yıldır östrojen hormonu kullanıyorum. Her yıl kontrolden geçiyorum. Bir sorunum yok. Aldığım ilaca devam etmeli miyim?
CEVAP
Panik atak rahatsızlığı olup anne olmak isteyen önce psikiyatristiyle görüşmeli. Hastalık hamileliğe engel mi sormalı. Gebelikte ilaçlar kademeli olarak bırakılacağından kadın doğum uzmanı ve psikiyatrist sizi 9 ay boyunca birlikte takip etmeli.
Nasıl bir yol izlemeliyim?
28 yaşındayım. Panik atak hastasıyım. Çocuk sahibi olmayı çok istiyorum ama hamilelikle ilgili korkularım var. Hamile kalmadan önce nasıl bir yol izlemeliyim, gebelikte panik atak için nasıl tedavi yöntemleri kullanılıyor?
CEVAP
Sevgili okuyucum, benim panik atağı olup doğum yaptırdığım birçok hastam oldu. Sizin ilk yapmanız gereken sizi takip eden psikiyatristinize gebelik planladığınızı ve hastalığınızın şu an için hamileliğe engel oluşturup oluşturmadığını sormanız. Ayrıca atakları sık hastalara başlanan birtakım psikiyatrik ilaçlar bulunuyor. Siz bunları kullanıyorsanız bu ilaçlar gebelikte kullanılabilen ilaçlar mı? Değilse kademeli olarak bırakılması gerekeceğinden ne kadar süre sonra hamile kalmanız uygun olacak? İşte tüm bunları doktorunuzla uzun uzun konuşup birlikte karar vermelisiniz. Ayrıca gebelik sırasında da hem kadın doğum hem de psikiyatri doktorları sizi birlikte takip etmeye devam etmeli.
Embriyo transferi yapıldı
Yurt dışında embriyo transfer edildi. Yapılan testler sonucunda kimyasal gebelik olduğu söylendi. Bundan önce histeroskopi ve testler yapıldı. Bizim ne yapmamız gerekiyor?
CEVAP
Yaşı genç ve korunmayı yeni bırakan çiftlere 6 ay-1 yıl deneyin diyoruz. Ama yaş ilerliyorsa ya da aşılama, tüp bebek tutmadıysa elinizi çabuk tutun. Beklerken yumurtalık rezerviniz tükenebilir.
Üç yıllık evli çiftiz. İki yıldır çocuğumuz olmuyor. Aşılama ve tüp bebek yaptık, tutmadı. Dondurulmuş embriyo transferi yapıldı. Hamile kaldım, 8 haftalıkken doktor bebeğin yavaş geliştiğini söyledi. Bir hafta sonra bebeğin gelişmediğini anlattı. Kürtaj önerdi. İstemezsek kendiliğinden düşeceğini söyledi. Bir hafta içinde düşük yaptım. Gebe kalma olasılığım nedir? Tekrar tüp bebek yaptırsam mı? Kendiliğinden olur mu?
CEVAP
Sevgili okuyucum, 3 yıllık evlilikte kendiliğinizden gebe kalamamış, sadece tüp bebek yöntemiyle hamile kalabilmişken bu saatten sonra kendi kendinize deneyin demek pek doğru olmaz. Keza beklerken bu sefer yumurtalık rezerviniz azalabilir. Bu sefer tüp bebekle bile gebelik elde etme şansımız azalabilir. Kürtaj olmamakla iyi yaptığınızı düşünüyorum. Ama yine de düşükten sonra rahim filmi çektirerek rahim ve yumurtalıklarınızın son durumuna baktırmanızın iyi olacağını düşünmekteyim.
23 yaşındayım. Rahimde her iki tarafta üreyen ve büyüyen kistlerim var. Adetim düzensiz, 2 ayda 1 oluyor. Evlenince çocuğum olur mu?
CEVAP
Sevgili okuyucum, kistlerin çeşidi nedir? Çikolata kistleri dediğimiz endometriomalar ise bu durum ilerleyicidir, bir an önce hamile kalmanızı öneririm. Adet düzensizliğinizden bahsetmişsiniz. Endometriozise bağlı adet düzensizlikleri yumurtalık rezervi ancak çok azaldığında ortaya çıkar. Bu sebeple çikolata kistleri olmayabilir.
Adet düzensizliğiyle seyreden kistik hastalık en sık polikistik over sendromunda görülür. Ama bunda da kistlerin büyüklüğü 1 santimi geçmez. Adet düzensizliğiniz olduğu sürece yumurtlamanız düzenli olmuyor demektir, gebelik şansınız azalır. Evlenince çocuk için üreme tıbbı alanında uzmanlaşmış kadın doğum uzmanına başvurun. Onun fikrini almanızı öneririm.
Vajinal enfeksiyondan şikayet eden kadına doğru ilaç verilmeli. En doğru yol kültür yapmak. Çünkü vücutta ilaca karşı direnç varsa akıntı bitmez. Bir de kronikleşmiş durumlarda ilaç tedavisi uzun tutulabilir.
Üç yıllık evliyim. Bitmeyen akıntı sorunum var. Defalarca doktora gittim ama ilaçlar hiçbir fayda etmedi. Bu akıntı gebe kalmaya engel mi?
CEVAP
Sevgili okuyucum, vajinal enfeksiyonlara körlemesine tedavi vermek yerine kültür alınmalı. Üreme varsa hangi antibiyotiklere karşı duyarlılık olduğu saptanıp tedavi verilmeli. Aksi takdirde verilen ilaca karşı direnç varsa akıntınızda değişiklik olmaz hatta giderek artar. Etkin tedavi için kültür şart. Bir de kronikleşmiş enfeksiyonlarda ilaç tedavisini daha uzun tutmak gerekebilir. Akıntınıza neden olan mikrop, rahim ve tüplerinize ilerlemediği sürece anneliğe engel olacağını düşünmüyorum. Ama devamlı akıntınızın olması sizde konforsuz bir durum yaratacağı için gecikmeden tedavi olmanızı öneririm.
27 yaşındayım, bir yıldır çocuğumuz olmadı. Bir kere kimyasal gebelik yaşadım. Sperm testini ve diğer sonuçları yolluyorum. Fikriniz nedir?
CEVAP
Sevgili okuyucum, eşinizin sperm analizinde hareketliliği ve yapısında biraz sorun olsa bile bu değerler kendi kendinize gebe kalabilmeniz için yeterli. Bir kere kimyasal da olsa gebelik gelişmiş. Bunun neden devam etmediğinin araştırılması ve sizin de yumurtalık ve tüplerinizin incelenmesini öneririm. Sorunun eşinizden kaynaklandığını düşünmüyorum.
30 yaşındayım ve eşimle aramızda Rh uyuşmazlığı var. Ben RH (-), eşimse (+). Bu konuda neler yapmalıyız? Riskleri nelerdir?
Doğum kontrol hapları gebelikten korunmada en etkili yöntemlerden biri. Ama mutlaka bir uzman doktorun muayenesi ve tavsiyesi sonrası kullanılmalı. Çünkü haplar her hastaya uygun değil.
22 yaşındayım. Beş aydır adetim düzenli ama kanama miktarı az. Hormonlarıma bakıldı, prolaktin yüksek. 15 gün sonra yine ölçüldüğünde bu kez daha da yüksek çıktı. Adet miktarının azalması bu nedenle mi? Bu değerlerle gebe kalma şansım var mı? Daha önce gebelik oldu ama kürtaj olmak zorunda kaldım. Prolaktinin yüksek olduğunu öğrenince çok stres yaptım ve korktum. Acaba aşırı yükselmesinin nedeni bu olabilir mi?
CEVAP
Sevgili okuyucum, prolaktin hormonu stres, uykusuzluk, tokluk, kullanılan bazı ilaçlar nedeniyle yüksek çıkabilir. Tüm bunlar dışlandıysa ve 96 çıktıysa o zaman hipofiz bezi MR’ı çekilerek herhangi bir tümoral yapı olup olmadığı araştırılmalı. Hem prolaktin yüksekliği hem de geçmişte size uygulanan kürtaja bağlı olarak adet miktarınız azalmış olabilir. Prolaktin normale döndüğünde adet miktarınız yine azsa mutlaka bir rahim filmi çekilerek kürtaja bağlı olarak içeride bir yapışıklık oluşup oluşmadığı da incelenmeli.
25 yaşında, nişanlı kızım. Bu yaz evleniyorum. Birkaç yıl çocuk sahibi olmak istemiyorum. Doğum kontrol hapı kullanmamın herhangi bir zararı var mı? İlerde çocuk sahibi olmak istediğimde bir sorun yaratır mı?
CEVAP
Sevgili okuyucum, sizin gibi genç yaşta henüz gebelik düşünmeyen hastalarıma ben en güvenilir korunma yöntemlerinden olan doğum kontrol hapını önermekteyim. Ama ülkemizde yapılan en büyük hata doktora başvurmadan eczaneden alınarak kullanılmasıdır.
Ne yazık ki doğum kontrol ilaçları her hastaya uygun olmayabilir. Bu nedenle bir uzman görüşü almadan, sadece eczaneye danışılarak başlanan doğum kontrol ilaçlarının faydadan çok zararı olacaktır. Söylentilerin aksine üreme tıbbı alanında çalışan bir hekim olarak söyleyebilirim ki doğum kontrol ilaçları kesinlikle kısırlığa neden olmaz.
Vajinal enfeksiyonlar nedeniyle kadınlar sıkıntı yaşıyor. Eğer enfeksiyon sık sık tekrarlıyorsa önce kültür alınmalı, doğru ilaç tespit edilmeli. Gerekirse altında demir eksikliği ya da şeker gibi hastalıklar yatıyor mu diye araştırma da yapılmalı.
Mantar tekrar ediyor
Altı ay önce kaşıntı ve yanma için doktora gittim. Mantarmış ve iyi bir tedaviyle iyileşirmiş. Kendime dikkat ediyorum ama belirtiler tekrar ediyor. Fitil ve krem kullanıyorum. Ne yapmamı önerirsiniz?
CEVAP
Sevgili okuyucum, sık tekrarlayan vajinal enfeksiyonlarda ben mutlaka kültür alınmasını, etkenin ve hassas olduğu ilaçların bu yolla tespit edilip ondan sonra tedavi edilmesini uygun görmekteyim. Bir de mantar enfeksiyonları genellikle fırsatçı enfeksiyonlar olarak kabul edildiğinden sıkça tekrar etmesinin altında demir eksikliği, şeker gibi hastalıklar yatabileceğinden mutlaka bir check up da yaptırmanızı öneririm.
Neden kaşıntı oluyor?
28 yaşındayım, vajinamda zaman zaman kaşıntı oluyor. Doktora gidip muayene olamadım. Sizce önemli bir sorun olabilir mi?
CEVAP
Adet kanamasının azalmasının altında hormon bozukluğu, geçirilen kürtajlar nedeniyle rahim duvarında incelme, yumurtalık rezervinin bitiyor olması yatabilir. Bu nedenler doktor tarafından incelenmeli.
Sekiz ay önce erken doğum yaptım. Tekrar gebe kalmayı düşünüyorum. Doktorum erken doğum yapmaman için “Bir dahaki gebelikte rahimine dikiş atılır” dedi. Gebe kalırsam hangi haftada, hangi tedaviye başlanmalı?
CEVAP
Sevgili okuyucum, 8 ay önce gerçekleşen erken doğumunuzun nedeni sonraki gebeliğiniz açısından çok önem taşır. Eğer erken başlayan kasılmalara bağlı olarak rahim ağzınız açıldıysa, bunu rahim ağzına dikiş atmakla engelleyemeyiz. Bu tür erken başlayan kasılmaların altında en sık enfeksiyonlar yatar. Tekrar etmemesi için nedenin bulunması gerekir. Ağrı veya kasılma olmadan rahim ağzınızda açılma varsa ve erken doğum olmuşsa, o zaman 12-14’üncü haftalar arasında rahim ağzı olan serviks boyunun düzenli ölçülmesi hatta bu haftalarda rahim ağzınıza serkilaj denilen dikiş atılması uygun olacaktır.
Üç yıllık evliyim. Çocuğum olmuyor. Kistlerim için doğum kontrol hapı kullandım. Bu sefer yumurta boyutunun küçük olduğunu söyledi. İlaç verdi, ultrason sonucuna göre yumurtalar büyümüyor. Çocuğum olmayacak mı?
CEVAP
Sevgili okuyucum, yaşınızı bilmiyorum ancak yumurtalık rezerviniz azalmış görünmekte. Önerim anne olup olamayacağınızı anlamak amacıyla üreme tıbbı alanında deneyimli bir uzmana vakit kaybetmeden başvurun.
Adet kanamam azaldı. Sadece 1 gün adet görüyorum. Erken menopoza mı gireceğim?
Doğum sonrası nadiren de olsa bebeğin eşinden parçalar kalıp kanamaya neden olabilir. Yoğun kanamanız varsa doktora gidin. Ultrason muayenesiyle sorun saptanır, tedavisi de yapılır.
27 yaşında, üç yıldır evli kadınım. Dört ay önce doğum yaptım. Doğumdan iki ay sonra adet gördüm. Üç hafta leke halinde kanamam oldu. Doktor, normal olduğunu ve haftalarca sürebileceğini söyledi. Kanama yoğunlaşınca muayeneye gittim. Problem olmadığını ancak kist ya da myom olabileceğini söyledi. Kanamanın rahim duvarı kalınlığından ve yumurtlama düzensizliğinden olabileceğini belirtti. 12 gün ilaç kullanacağım. İlacı içtim ama yoğun bir şekilde kanamam var. İki aydır adet görüyorum. Sizce bu normal mi?
CEVAP
Sevgili okuyucum, emziriyor musunuz? Nadiren doğum sonrası içeride bebeğin plasenta denilen eşinden parçalar kalıp hastada kanamalara neden olabilir. Kişi emzirirken bile adet görebilir, bunda bir sorun yok. Ama yoğun olması beklenen bir durum değildir. Myom olduğunu düşünmüyorum. Çünkü gebelikten önce veya doğum sezaryenle olduysa ameliyatta bu durum fark edilebilirdi. İçeride parça kaldıysa parça çıkarılana kadar kanamanız devam eder. Bunu anlamanın da en kolay yolu ultrasonla rahmin içini incelemek eğer şüpheli bir alan görülürse o zaman histeroskop denilen rahmin içine kamerayla girilerek uygulanan işlem yapılması gerekebilir.
25 yaşındayım, bekarım. Adetim önceleri 30 günde bir düzenli olurdu. Son dört aydır adet göremiyorum. Doktora gittim. Kan ve hormon tahlillerimde sorun çıkmadı. Doktorum söktürücü kullanmamı söyledi. Kullandım ama sonuç alamadım. Ne yapmalım?
CEVAP
Sevgili okuyucum, polikistik over sendromunuz olabilir. Muayene olmanız, yumurtalıklarınıza ultrasonla bakılması gerekir. Hangi hormon tetkikleri yapıldı? Eksik varsa yapılmalı. Nadiren genç yaşta yumurtalık rezervinin azalması sonucu da adet düzensizliği ve söktürücülere yanıt alamayabiliyoruz. Üreme tıbbı konusunda uzman bir kadın doğum uzmanına başvurmanızı öneririm.
28 yaşında, 4 yıllık evliyim. Çocuğum yok. Polikistik over’im var. Doktor tavsiyesiyle hormon kullanıyorum. Üç ay oldu, cilt problemlerim arttı. Ara kanama, bazen de ilişkide kanama oluyor. Bunlar ilacın yan etkileri olabilir mi?
Giriş