Giriş
Cumhurbaşkanı Erdoğan, ABD’nin Suriye’de PYD’yi desteklediğini, silahlandırdığını New York dönüşü yeniden dile getirdi. ABD Başkanı Biden’le görüşemediğini, ABD başkanları içinde en zor diyalog sağlayabildiği başkanın Biden olduğunu ifade etti.
Tayyip Erdoğan "Rusya’dan alınacak S-400’ler bizim kararımızdır" deyince, ABD yönetimi, Türkiye Rusya’dan S-400 alırsa CAATSA 231 yaptırımlarını yeniden devreye sokacağını açıkladı. Üstelik, 2020’dekine ek olarak yeni kararların gündeme gelebileceği de vurgulandı. Erdoğan, yarın Rusya Devlet Başkanı Putin’le görüşecek.
Görüşmenin hemen öncesinde, Rusya Hava Kuvvetleri, Türk Silahlı Kuvvetleri'nin denetimi altındaki Afrin’i ve Afrin kırsalını vurdu. Yoğun bombardımanlar devam ediyor. Bir yandan da İdlib’e yönelik hava saldırıları sürüyor. El Kaide kökenli 'Heyet-i Tahrir’i Şam' örgütünü hedef alan bu bombalamalar, Türk- Rus ilişkilerindeki zorluklara ilişkin anlamlı mesajlar içeriyor.
Usulet ve Suhulet
Her iktidar, kendi ulusal çıkarlarını savunan bir dış siyaset izleme iddiasındadır. Muhalefet de eleştirilerini dillendirir. Tabii dış politikada muhalefet iç politikadakinden daha zordur. İktidar, “Milli menfaatler böyle gerektiriyor” dediği anda, çoğu zaman, psikolojik üstünlük sağlar. Türkiye’nin bölgede zorlandığı, dış politikanın tartışıldığı bir süreçteyiz uzun süredir.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, ABD ile ilişkilerde yaşanan zorluğu şöyle ifade ediyor: “Biden ile iyi başladık diyemem.” İki süper devletle gerginliği artıran meseleler, bölgemizdeki ülkeler ve rejimlerle ilişkili: Şam’daki Esad rejimi, Bağdat’taki Irak rejimi, Yunanistan, Mısır, İsrail vb… Suriye’de yaklaşık 2.5 milyon civarında Kürt nüfus yaşıyor. Suriye yeniden şekillenirken onlar da kurucu unsur olarak bu çerçevenin içinde yer alacak.
Kendilerini kimin temsil edeceğine bölge Kürtleri karar verecek. Türkiye, onları hiçbir zaman yok saymadı. Ama nasıl temsil edileceklerine, ne yapacaklarına ilişkin de kaygıları oldu. Bu gerçeği dikkate alarak bölge siyasetini yeni baştan gözden geçirmek yararlı olabilir. Bölgesel krizin Türkiye açısından en hassas noktası da bu. Süper devletler bugün şöyle yarın böyle davranabilir... Bölge halkları ise bulundukları bölgenin kalıcı unsurlarıdır…
Süper devletler her ne yaparsa yapsınlar, bölge halklarının kendi aralarında bir uzlaşı bulmaları büyük önem taşıyor. Çözüm Washington’da, Soçi'de olmaktan çok Ankara’da, Şam’da, Bağdat’tadır.
