Giriş
26 kişilik “Türkiye Cumhuriyeti” armalı uçak Abidjan Havaalanı’na indiğinde hafif yağmur yağıyordu. Resmi heyetin karşılanacağı yere koşturarak gittik. Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı Numan Kurtulmuş’un başkanlığında bir parlamento heyeti, İslam İşbirliği Parlamenter Asamblesi’nin 18. Genel Kurulu’na katılmak amacıyla Fildişi Sahili’nin idari başkenti Abidjan’da (Hukuki başkent Yamusukro). Tam 7 saat 45 dakikalık uzun bir uçak yolculuğunun ardından Batı Afrika’nın bu önemli ülkesinin başkentindeyiz.
TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş’la hazır fırsatı bulmuşken heyette bulunan gazeteciler uzun bir sohbet yaptık. Can Atalay dosyasının hâlâ kapanmayan sorunlarını, gazetecilere yeşil pasaport verilmesiyle ilgili gelişmeleri, Anayasa Mahkemesi kararlarının diğer mahkemelerle yaşadığı krizi, nasıl çözülebileceğine ilişkin imkanları konuştuk. Meslektaşlarımızın en çok merak ettiği konulardan birisi olan yeşil pasaport konusunda Başkan Kurtulmuş iyimser. Bu konu seçimlerden sonra çözülür fazla merak etmeyin diyor. Meclis tatile girdiği için MHP grubunun verdiği kanun tasarısı önerisi seçim sonrasına kaldı. Bekleyeceğiz. TBMM Başkanı, çözümün yeni bir anayasadan geçtiğini düşünüyor.
Partilerin ortaklaşa çalıştığı, uzlaşmaya dayalı bir anayasanın mümkün olduğu kanaatinde. Fildişi Sahili’nin demokratikleşme tarihi bizim yakın siyasi tarihimizdeki askeri müdahaleler ve yeni anayasalar açısından ilginç paralelliklere sahip. Fildişi Sahili 1960 yılında bağımsız cumhuriyet halini almış. Anayasal düzen kurulmuş. 1999 yılında bir askeri darbeyle 1960 Anayasası askıya alınmış. 2000 yılında yeni bir anayasa kabul edilmiş. 2016 yılında hazırlanan yeni bir anayasa, sonunda 2020 yılında yürürlüğe girmiş ve ülkede yarı başkanlık sistemine geçilmiş. Cumhurbaşkanı doğrudan halk tarafından beş yıllığına seçiliyor. En fazla iki dönem görev yapabiliyor. Cumhurbaşkanı’nın parlamentonun onayından geçen bir yardımcısı oluyor. Başbakanı ve bakanlar kurulunu atıyor. Yasama yetkisi iki meclisli bir parlamentonun.
Ulusal Meclis ve Senato. Birçok Afrika ülkesinde olduğu gibi acıları, sevinçleri yansıtan müzik, bu ülkenin de önemli kültürel özelliklerinden. Tarihi hikayeleri şarkılara döken bir anlatım geleneğine sahip. Eğitim en büyük dertlerinden birisi. 15 yaş üzerindeki nüfusun yarısı okuma yazma biliyor. 30 milyon nüfusa sahip Fildişi Sahili’nin yüzde 42.9’u Müslüman, yüzde 33.9’u Hıristiyan. Yüzde 19.1’i de deist ya da ateist… Ortak dil Fransızca. İlk akşam Fildişi Sahili büyükelçimiz, kadın büyükelçilerimizden Deniz Erdoğan Barım’ın davetlisiydik. Bu yazıyı bitirip beni bekleyen ekibe katılıp Abidjan’ı görmeye tanımaya çalışacağız.
