Yeni yıla iki hafta var. Finansal hedeflerinin ne durumda olduğunu görüp yeni yıl planları yapmak için şimdi tam zamanı.
ENVANTER ÇIKAR
Zor bir sene geçirdik. Varlıklarında azalma olduysa, soruna değil çözüme odaklan. m VARLIKLAR: Nakit, altın, hisse senedi, döviz, ev, arsa, tarla, dükkan… Ne varsa bugünkü değerini hesaplayıp topla. Neyin var, neyin yok gör.
- Nakit:…………………......................
- Altın/ziynet:…………………….........
- Finansal yatırımlar: …………………..
- Gayrimenkul:…………………...........
- Emeklilik birikimi:…………...............
- Araba:………………........................
- Diğer:……………............................
- Toplam:…………............................
BORÇLAR: Nereye, ne kadar borcun varsa hazırladığım tabloyu doldurup hepsini bir arada gör.
- Ev kredisi:……………………............
- İhtiyaç kredisi:……………………......
- Kredi kartı:……………………..........
- Araba kredisi:……………………......
- Aile/akraba:……………………........
- Eğitim kredisi:…………………….....
- Diğer:……………............................
- Toplam:………...............................
NET VARLIK: Sahip olduğun varlıklardan, toplam borcunu çıkar, net varlık değerini gör. k Net varlık değerin artı ise; örneğin, toplam varlıklar 220 bin lira - toplam borç 90 bin lira= 130 bin lira artıdasın. k Net varlık değerin eksi ise; örneğin, varlıkların 50 bin lira - toplam borç 75 bin lira = 25 bin lira eksidesin.
Bu durumda hemen ‘Borç Kapatma Planı’ uygula. Gelirinin bir bölümünü borçlarını azaltmak için kullan. Gerekiyorsa zor kararı ver. Elinde sahip olduğun senin için değerli bir şeyi satabilirsin. Yine alırsın. Hiçbir para konusu çözümsüz değildir. Bana yaz, birlikte ‘Borç Kapatma Planı’ yapalım.
DEĞERLENDİR
- 2021’deki finansal hedefin neydi? Bu hedefe ulaştın mı? Ulaşamadıysan neden? Samimiyetle cevapla.
- Vazgeçtim.
- Planımda olmayan olaylar gerçekleşti (sağlık, gelir kaybı…)
- Yavaş yavaş hedefime gidiyorum.
- Bilmiyorum. 2022 hedeflerin neler?
- Borç kapama
- Acil Durum Fonu
- Gelirimi artırmak
- Evlilik
- Çocukların eğitimi
- Ev, araba almak
- Birikime başlamak
- Güvenli gelecek
- Tatil
KENDİNE BUNLARI SOR
- Bu sene neler başardım? (Sağlıklı yaşam, aile, kariyer, çocuk, arkadaşlar, ...)
- 2021’de hayatıma ne değer kattım?
- Hedeflerim için ne kadar birikim yaptım?
- Yatırımlarımın senelik getirisi enflasyondan fazla mı?
- Nereye, ne kadar borçlandım? İyi borç muydu, kötü borç mu?
- Kredi notum kaç?
- Kısa, orta, uzun vadeli finansal hedeflerim neler?
- Gelirimi arttırmak için çaba harcıyor muyum?
- En az üç aylık zorunlu giderlerim kadar ‘Acil Durum Fonum’ var mı?
İNDİRİM RÜZGARI
Elektronik, dekorasyon, kıyafet… Her yerden indirim duyuruları geliyor. Dur! İstek mi, ihtiyaç mı? Kendine sor. Bu rüzgara kapılıp boş yere kartlara borçlanma, finansal huzurunu kaçırma.
TUTUMLULUK
Her sene 12-18 Aralık’ta kutlanan ‘Tutum, Yatırım ve Türk Malları Haftası’ ile başta çocuklar olmak üzere toplumda önemli bir farkındalık yaratılıyor. Şimdi israf değil tutumluluk zamanı. Bilinçli tüketici olmak, sahip olduklarımızı doğru kullanmak, ‘reklamda gördük’ diye bizim olmayan paraları harcayıp kartlara borçlanmamak, bugünü yaşarken yarını planlamak... Geleceğimiz olan çocuklarımızdan başlayarak bu bilinci ülkemize yaymalıyız.
GÜNÜN SORUSU
BORCU BORÇLA KAPATMA
SORU: Bir süredir kredi kartı borcum var, pandemi başlayınca ödemekte zorlandım yapılandırdım. Ancak ailemin sorumluluğu da benim üstümde olduğu için ödeyemez hale geldim. Bir krediyi ödeyemediğim için aynı bankadan ikincisini çekip döndürmeye çalıştım ama olmadı. Nasıl altından kalkarım? Ersin
CEVAP: Durumu ailenle açıkça paylaşırsan belki onlar da harcamalarına dikkat eder ve başka çözüm üretmek adına sana destek olabilirler. Ailende çalışabilir durumda olan başka kimse var mı? Varsa onlar da gelir yaratarak destek olabilirler.
İki kredinin de aynı bankadan çekilmiş olması, bankanın sana destek olması için avantaj olabilir. Zaman kaybetmeden bankanla da açıkça konuş. Sahip olduğun bir varlığını satarak da borç ödemede kullanabilirsin. Üzülme, tekrar yerine koyarsın.
ORTAK KARAR MI?
SORU: Kirada oturuyoruz ve ev almak istiyorum. Eşim çalışıyor ve ek iş yapıyor. Aylık gelir 15 bin lira civarında. Birikim olarak biraz altınımız var. Hiç borcumuz yok. Aylık giderimiz minimum 10 bin lira, sizce ev alabilir miyiz? Aysel
CEVAP: Ev almak hayatımızdaki en önemli satın almalardan biri. Önümüzdeki dönem sizi bekleyen büyük harcamalar olacak mı? Eşinin geliri düzenli olabilecek mi? İş garantisi var mı? Ev almak eşinle ortak kararınız mı? Konut kredisi kullanacaksanız aylık borç ödemeniz, aylık gelirinizin yüzde 40’ını sizin bütçenizde (6 bin lira) aşmasın ki finansal huzurunuz kaçmasın. Doğru yer, zaman ve fiyat olmasına dikkat edin. Son karar sizin.