Giriş
Elinize geçen para nereye gidiyor farkında mısınız? Siz mi parayı yönetiyorsunuz yoksa o mu sizi yönetiyor? İşte paranızı doğru yönetmenin formülü: BÜTÇE
Bütçe yapmanın iki ayağı var: Gelir ve giderler. İster defter kalem ister bilgisayar isterseniz de mobil uygulamam Moneye’yi kullanın. Yeter ki düzenli olsun. Kendinize, işinize, ailenize zaman ayırdığınız gibi bütçeye de her ay 15 dakika ayırın.
KOLAYLAŞTIR
HEDEF BELİRLE: Ev, araba almak, çocukların eğitimi, bilgisayar… Finansal hedefiniz ne? Bunun için ne kadar paraya ihtiyacınız var? Planlayın.
TEMEL KURAL: Söz verin. ’’Kazandığımdan daha az harcayacağım.’’ Nasıl mı? İşe önce günlük harcamalarınızı kontrol ederek başlayın.
YAZ: Çocuğunuza aldığınız oyuncağı, yolda yürürken aldığınız suyu… Her harcamanızı yazın. Böylece ay sonunda “Nereye gitti bu paralar?” demeyeceksiniz.
İDEAL BİRİKİM: Para en güzel harcarken birikir. Siz yeter ki elinize para geçer geçmez ilk olarak hedef için bir kenara ayırın.
- Borcunuz yoksa her ay gelirinizin en az yüzde 10’unu birikime ayırabilirsiniz.
- Çalışan ve ailesiyle yaşayan gençler aylık gelirinin dörtte birini biriktirsin.
GRUPLA: Gıda kalemi yerine ’market harcamaları’ başlığıyla temizlik malzemelerini de aynı gruba yazabilirsiniz.
KAYNAKLARI KULLAN: Kredi kartından yaptığınız harcamaları ekstrenizde gruplandırılmış olarak görebilirsiniz.
LİMİT KOY: Gider kalemlerinize gelecek aylar için gerçekçi limit koyun ve aşmayın.
BORÇ ALIRKEN: Aylık toplam borcunuz (ev kredisi dahil) aylık gelirinizin yüzde 40'ını geçmesin ki akşam huzurla uyuyun.
DÜZENLİ OL: Bir kere bütçe yapıp bırakmayın, düzenli yaparak finansal hayatınızın kontrolünü elinize alacaksınız.
AİLECE: ‘Bütçe günü’ yapın. Ailece masaya oturun geliriniz elinize geçtiğinde aylık hedeflerinizi, geçen ay yaptığınız harcamaları karşılaştırın. Düzenlenmesi gereken alanları tespit edin.
ESNEK DAVRAN: Bir kalemdeki harcaman fazla olduysa, diğer kalemden kısabilirsin. Esnek ol. Bütçe kişiye özeldir. Nursen’in bütçesi Hale’ye uymaz. Yeter ki kendi finansal kontrolünüzü sağlayın.
HEDEFİNİ PAYLAŞ: Yapılan araştırmalar hedeflerinizi çevrenizdekilerle paylaştığınızda kararlılığınızın ve gerçekleştirme ihtimalinizin arttığını gösteriyor. Hadi siz de arkadaşlarınıza hedeflerinizi söyleyin.
KENDİNİ FERAHLAT
OTOMATİKLEŞTİR: Kredi kartı ekstrenizi, faturaları otomatik ödemeye alın. Boş yere faiz ödemeyin.
PAYLAŞ VEYA SAT: “Bir gün giyerim, kullanırım” dediğiniz ama uzun zamandır dokunmadığınız şeyleri ya paylaşın ya da internette satın. Hem evinizde kalabalık olmasın hem de ek gelir kazanın.
MARKETE GİDERKEN: Liste hazırlamadan, aç karnına alışverişe çıkmayın. Süt, un için gitmişken bir poşet abur cubur almayın. Bütçeye de sağlığa da zarar. Markete gitmeden mutfağa geçin. Neye ihtiyacınız var? İsteklerinizi bir sayfaya, ihtiyaçlarınızı başka sayfaya yazın. Önce ihtiyaçları alın.
KART BOLLUĞU: Kaç tane kredi kartı kullanıyorsunuz? Bazen yedi, sekiz diyenlerle bile karşılaşıyorum. Cüzdanda taşıdığınız her ekstra kart harcama dürtünüzü tetikler.
NEREYE KADAR?: Dışarıda yeme içmeye, elektronik eşyalara ne kadar para ayırıyorsunuz? Bunun için ayda kaç gün çalışmanız gerekiyor? Aldığınız ürünün, hizmetin fiyatını günlük kazancınıza bölüp hesaplayın.
FATURALAR: Elektrik, doğalgaz, su, internet, cep telefonu… Her ay ortalama ne kadar ödüyorsunuz? Kış ayları yaklaşıyor, masraflar artacak. Tasarruf yöntemlerini uyguluyor musunuz?
NE ZAMAN DOĞRU YOLDASIN?
- Reklamlarda gördüğün değil, rüyalarında gördüğün şeyleri almaya çalıştığın zaman,
- Elalem görsün diye değil, kendin için aldığın zaman,
- İndirim dürttü diye değil, o şeye ihtiyacın dürttüğü zaman,
- Herkes alıyor diye değil, senin güzel gönlün hissettirdiği zaman,
- Aklına gelince değil, kredi kartın izin verdikçe aldığın zaman,
- Hiç bitmeyen isteklerine değil, değerlerine kulak verdiğin zaman,
- Borçlanarak değil, hedef koyup biriktirdiğin zaman doğru yoldasın.
