Giriş
NEDEN OLUR?
* Bütçe ayırmadığımız şeyler bizi her ay daha fazla harcamaya iter.
* Plansız şekilde yaşam standardımızı yükseltme eğilimine girdiğimizde bütçede sızıntılar oluşur.
* Pazarlama stratejilerinden kendinizi korumak için bilinçli alışveriş önemli.
* ZİHİN OYUNU
Bazen bir mağazaya girip 1 saat geçirip istediğim her şeyi alıyorum... O duygu içerisinde salınıyorum.. Sonra da bırakıyorum. Bu zihnen çok iyi geliyor. Bunun aynısını internette koy sepete olarak da yapabilirsiniz.
* ALDIM SAY DE VE…
Çok beğendiğiniz şeyleri ‘aldım say’ deyip ona vereceğiniz para ile altın (veya başka bir yatırım aracı) alın. Bu büyüdükçe sizin döngüden çıkmanız kolaylaşır.
KURTULMAK İÇİN ATILACAK 7 ADIM
1- NE BÜTÇESİ YAHU
Zaten gelen gidiyor” demeyin! Bu bir bahane. Yok öyle şey! Alınteri ile kazandığımız paraya “nereye gitmesi gerektiğini” satıcılar değil siz söyleyeceksiniz.
NE YAPMALI: Bütçe! Önceden kabaca da olsa hesaplayın. Kıyafet 1.000 lira, dışarıda yeme içme 2.000 lira.
2- YAŞAM TARZI ENFLASYONU
Özellikle yaz aylarında yaşam tarzımızda bir enflasyon oluşur. Daha fazla gezmek, dışarıda yemek, güzel kıyafetler almak istiyoruz.
NE YAPMALI: Senin giderlerin ülke enflasyonundan daha fazla artıyor olabilir. Kontrol et!
3- KOY SEPETE
Alışveriş yapmadan önce ihtiyaçlarınızı listeleyin ve bu listeye sadık kalın.
NE YAPMALI: Sizi harcama yapmaya iten sosyal medya hesaplarını takipten çıkarın.
4- SOSYAL BASKI VE FOMO
Özenme veya resim ve videolara ayak uydurma ihtiyacı, bizi daha fazla harcamaya iter. Özellikle sosyal medya paylaşımları bunu tetikler. “Onlar yapmış ben de yapayım duygusu.”
NE YAPMALI: Başkalarına özeniyorsanız hayatınızla ilgili mutlu olmadığımız bazı alanlar var demektir. Yoksa niye özenesiniz ki? Biraz kendinizi keşfe zaman ayırın. Hangi ilişkide veya hangi alanda bir boşluk var?
5- TEMBELLİK PARASI
Evde yemek yapmak yerine dışarıdan söylemek, yürümek veya toplu taşıma kullanmak yerine taksi/araba tercih etmek, alışverişlerde fiyat karşılaştırmamak bütçemize ek yük getirebilir.
NE YAPMALI: Üşenmeyin! Kendinize erişmek istediğiniz bir hedef koyduğunuz zaman üşenmek daha zor olur. “O arabayı almak için 50 bin lira biriktireceğim...”
6- DUYGUSAL HARCAMALAR
Belki tatile gidemediniz ya da tatilden döndünüz ve tatil sonrası duygu durumunuz aşağı çekildi veya iş yerinizde yoğun bir dönem geçiriyorsunuz. Ne olursa olsun, stresle başa çıkmanın yolunu yeni bir şeyler almakta aramayın.
NE YAPMALI: Alışverişten önce duygusal durumunuzu gözden geçirin (ve not tutun). Gerçekten ihtiyaç olup olmadığını düşünün.
7- BOLLUK (GÖZ DOYSUN)
Dünyadaki her şeye sahipsiniz desem. Yani bütün elbiseler sizin, bütün restoranlar sizin, bütün alışveriş siteleri sizin. Şöyle bir gözünüzü kapatın ve bunu hayal edin… Birdenbire ne oldu, her şeyi alabildiğinizi bildiğiniz için hiçbir şey istemiyorsunuz. Çünkü zaten dükkan sizin.
NE YAPMALI: Zihniyet olarak bolluk bilincine geçmeli. Babam küçükken bizi bir dükkana götürür her şeyi alabilirsiniz derdi. Öyle olunca çok az şey seçerdik (Öyle bir durumumuz yoktu zaten... Ama kız kardeşimle beni hep gözümüz doygun hissettirirdi).
FOMO (Fear of Missing Out): Bir şeyi veya fırsatı kaçırma korkusu.
Alışveriş sitelerine tanımlamış olduğunuz kredi kartı yerine ön ödemeli karta geçin. Böylece kendinize limit de koymuş olursunuz!
YİĞİT VE KAMÇI
SORU: “Sizi senelerdir takip ediyorum. Allah’a şükür borçlandım ev, araba aldım ama başaramadığım bir şey var, o da yatırım. Ne yapmalıyım? Dursun
CEVAP: Borç senin için yiğidin kamçısı olmuş ve başarmışsın, bravo. Bazı insanlar borç ödeme disiplini olmadan para biriktiremez, sen de o kategoride olabilirsin. Sana tavsiyem her ay maaşını aldığında borç ödüyor gibi maaşının yüzde 10’unu yatırıma ayır. Kendini borç ödüyormuş gibi hisset... Hatta ‘geleceğime borç’ diye bir kalem aç bütçende! Çünkü artık hakikaten ömür uzadı. 100+ yaşlar bile normalleşti.
KAÇ PARÇA?
Haftaya ‘kıyafet bütçesi’ tüyoları vereceğim. Sizden bir rica: Dolabın karşısına geçin ve bu sene yeni kaç parça kıyafet satın aldığınızı sayın ve bana yazın. Çok merak ediyorum. Instagram DM’den bekliyorum.
