Borsa Yatırım Fonları (BYF), finans piyasalarında son yıllarda öne çıkan ve yatırımcıların ilgisini çeken araçlardan biri haline geldi. Gerek çeşitlilik, gerekse sunduğu avantajlarla, yatırımcı portföylerinde önemli bir yer tutmaya başladı. O zaman haydi, BYF konusuna detaylıca bakalım...
NEDİR?
Borsa Yatırım Fonları, hisse senedi, tahvil, kıymetli maden gibi çeşitli varlıklara yatırım yaparak, bu varlıkların performansını takip eden endeksleri baz alır. Yatırımcılarına da baz aldıkları fonların performansını yansıtır. ETF (Exchange Traded Funds) diye de bilinen bu fonlar, endeksteki varlıkları, ağırlıklarına göre portföylerine ekleyerek, adeta endeksi kopyalar. Bu sayede, yatırımcılar tek bir ürünle, bir endekse yayılmış çeşitlilikte yatırım yapma fırsatı bulur.
KİMLER İÇİN?
Yatırıma başlamak isteyen herkes için sepette olması gereken bir yatırım türü olan BYF’ler, yatırım dünyasında önemli bir yer tutar ve yatırımcılara çeşitlilik, likidite ve maliyet avantajları sunar. Yatırımcılar için, bu fonların dinamiklerini, avantajlarını ve ülkemizdeki seçeneklerini iyi anlamak, bilinçli yatırım kararları almanın anahtarıdır.
FİYATLARI NASIL OLUŞUR?
BYF fiyatları, arz ve talep dengesine göre borsada sürekli olarak değişir. Bu fonlar, yatırımcılar tarafından borsada alınıp satılırken, fiyatları anlık piyasa koşullarına göre belirlenir. Bu dinamik, BYF’lere yüksek likidite ve esneklik kazandırır.
ÇEŞİTLERİ
Türkiye’de, çeşitli temalara dayalı olarak 20 adet BYF bulunmakta. Bu fonlar arasında altın, gümüş, ABD doları ve hisse senedi endekslerine dayalı fonlar yer alır.
YÖNETİM ÜCRETLERİ VE STOPAJ UYGULAMASI
BYF’lerin yönetim ücretleri, genellikle yıllık yüzde 0.36 ile yüzde 1 arasında değişir. Bu, yatırım maliyetlerini önemli ölçüde düşüren bir avantajdır. Ayrıca, yüzde 80 ve üzeri hisse senedi taşıyan fonlar için stopaj oranı sıfırken, bu oranın altındaki fonlarda stopaj yüzde 10 olarak uygulanır.
BYF VE YATIRIM FONLARI ARASINDAKI FARKLAR
FİYAT OLUŞUMU: Yatırım fonlarının fiyatları, gün sonunda hesaplanırken; BYF’lerin fiyatları, borsada anlık olarak belirlenir.
ALIM-SATIM: Yatırım fonlarında alım-satım işlemleri, fon yönetim şirketi aracılığıyla gerçekleşirken; BYF hisse senetleri gibi doğrudan borsada alınıp satılır.
YÖNETİM STRATEJİSİ: Borsa Yatırım Fonları pasif yönetim stratejisine sahipken, yatırım fonları genellikle aktif yönetim stratejisi ile yönetilir.
AVANTAJLARI
YÜKSEK LİKİDİTE: Borsada sürekli işlem görebilir olmaları, BYF’ler yüksek likidite sağlar.
FİYAT ŞEFFAFLIĞI: Yatırımcılar, anlık fiyatlar üzerinden işlem yapabilir, böylece fiyat konusunda tam bir şeffaflık elde edilir.
DÜŞÜK YÖNETİM ÜCRETLERİ: Pasif yönetim stratejisi nedeniyle, BYF’ler, geleneksel yatırım fonlarına göre daha düşük yönetim ücretleri sunar.