Kardeşin, akraban, arkadaşın senden kefil olmanı isterse; bir, iki kere değil, üç kere düşün. İmzalar atıldıktan sonra hukuken o borçtan sorumlusun. Dikkat! Yardım etmek isterken borç ödemek durumunda kalabilirsin.
NE ANLAMA GELİR?
● Kefil olmak borç vermenin bir türü.
● Hukuken borcu ve faizini üstleniyorsun demek.
● Yapılan düzenlemeye göre eşlerden birinin rızası olmadan kefil olunamıyor.
● Borcun ödenmemesi halinde alacaklı önce borçluya gidiyor, ödeyemezse direkt sana geliyor. Onlar için değişen bir şey yok!
● Kefil onayı olmadan sözleşmede değişiklik yapılırsa, bunlar kefili ilgilendirmez. Kefil olurken yaptığın sözleşmenin bir örneğini al, altına imza attığın şartları gör.
İMZAYI ATMADAN ÖNCE
■ Senden kefil olmanı isteyen kişinin risk raporunu iste. Böylece o kişinin kredi notunu, beş yıllık kredi ödeme geçmişini görebilirsin. Bakalım düzenli ödemiş mi?
■ Kefil olurken; en yakın arkadaşın, kardeşin kim olursa olsun yanınızda saygı duyduğunuz bir kişiyle birlikte konuşun. Ödemelerle ilgili bir aksilik yaşanması durumunda hemen sana haber versin. Gerekirse bunu yazılı hale getirin.
■ Her ay borçlu olan kişiden düzenli olarak ödemelerle ilgili bilgi iste, kontrol et.
■ Kefil olduğun kredi miktarı şahsi borçlanma limitinden düşer.
BORÇ ÖDENMEZSE NE OLUR?
● Alacaklı ilk olarak asıl borçludan ödemeyi tahsil etmeye çalışır. varsa ev, araba üzerinden borcu alır.
● Borçlu aczini ispatlarsa kefil olarak sen bu borcu ödemek durumunda kalırsın. Borcu ödemeye başladıktan sonra kefil olduğun kişiye dava açabilirsin.
● Samimiyet çok önemli. eğer kefil olduğun kişi borcu ödeyemediğini söylerse, tedbir alır, borç şoku yaşamazsın.
● Gözün gibi baktığın kredi notun düşer. İleride ev, araba kredisi almak istediğinde bankalar olumsuz yanıt verebilir. Bu durum beş yıl boyunca risk raporunda kayıtlı olur.
FİNANSAL HUZUR
SORU: aylık gelirim 7 bin lira. 2 bin lira konut kredisi, 500 lira ihtiyaç kredisi, 2 bin lira elden borcum var. Faiz ödemek çok huzursuz ediyor, erken kapatsam mı? ● Selim
CEVAP: Aylık gelirinin yüzde 64’nü borç olarak ödüyorsun. Bu oran, ev borcu dahil yüzde 40’ın üzerinde olmamalı. Yoksa finansal huzurun kaçar. Bankacınla konuş, kredini erken kapattığında ödemen ne olacak öğren. Tasarruf kurallarını uygulayıp birikim yaparak borcunu kapatabilirsin.
ÜNİVERSİTE MASRAFI
Soru: Yeni doğan bebeğimin üniversite masrafları için birikim yapmak istiyorum. euro hesabı açtım ve günlük 10-20 lira euro alıyorum. euroya devam edeyim mi yoksa, türk lirası ve altın mı biriktirmeliyim? ● nihat
CEVAP: Önemli olan birikim yapmaya başlaman. Uzun vadeli bir hedefin var, Birikimin biraz büyüdüğünde bankacına danışarak yatırım sepetinde değerlendir, TL, altın vs de ekleyerek.
HACZE GELEBİLİRLER
Soru: eşim eski ortağına kefil olmuş. şimdi duyduk ki eski ortağı konkordato ilan etmiş, bize hacze gelebilirler mi? ● İrem
CEVAP: Evet. Kefil olmak demek borçlardan yüzde 100 sorumlu olmak demek. Eşin konkordatoya itiraz edebilir veya o da dahil olabilir. Ne yazık ki bu durum adil görünmese de aslında kefil olmadan önce çok iyi düşünmek gerekiyor.
PRENSİP MESELESİ
Yıllar önce bir yakınıma kefil olmuştum. çocuğumun doğduğu gün hastanede banka beni aradı ve borcun bir süredir ödenmediğini, benim yükümlü olduğumu söyledi. ondan beri prensip gereği kefil olmuyorum.