Mezun oldun, ya şimdi?

Sevgili gençler, üniversiteden mezun oluyorsunuz. En verimli, heyecan dolu, öğrenmeye açık yıllarınızda doğru adımlar atmanız için bu listeyi uygulayın.

DİNLEN

Tebrik ederim, başarıyla mezun oldun. Tatili geçiştirme, dinlen ki iş hayatına yeni bir SEN olarak gir. İşyerinde ilk üç ay, seninle ilgili tüm algının oluştuğu dönemdir. Dikkat! Aman ‘tatile gideceğim’ diye borçlanma. Taksitle tatile gidip bütün yıl borç ödeme.

KARİYER HARİTASI

• Kendine bir yol belirle. Bir yıllık hedef koy, nasıl ulaşabileceğini planla.
• Karakteristik özelliklerini de iyice düşün. Seni sen yapan şeyler neler? Yaratıcı mısın yoksa çok mu dikkatli? Ekip çalışmasında nasılsın?
• Çalışmak istediğin sektörde tecrübe sahibi insanlarla iletişime geç, hem öneri al hem de bol bol soru sor. Merak her şey.

MARKA OL

Alanına bağlı olarak kendi adına bir web sitesi açabilirsin. Yaptığın işlere, çizdiğin projelere bu sitede yer verebilirsin. Böylece kendini markalaştırırsın.

GİRİŞİMCİLİK

Hem girişimci bir ruha hem de iyi bir fikre sahipsin ama paran yok. Mevcut şartlar ve imkanlarla ortaya ne çıkarabilirsin? İyi düşün taşın. Bu fikri hayata geçirmek için gereken parayı girişimcilik yarışmalarından bulabilir misin? Tüm fırsatları değerlendir. Fikrini bu alanda deneyimi olan kişiler değerlendirsin, onların yorumlarıyla eksiklerini gör kendini geliştir.

MÜLAKAT

İş görüşmesi ve özgeçmişinde bunlara dikkat et.

• Kendini tam ve doğru ifade et.
• Özgeçmişinden gereksiz bilgileri çıkar. Örnek: Adres.
• Mülakata gitmeden önce iyice düşün. Olası sorulara hazırlan, aynada prova yap.
• İşyerini araştır.
• Görüşme sonunda sürecin nasıl ilerleyeceğini, nasıl yanıt alacağını sor.
• ‘Şu eğitimi de alayım sonra iş arayacağım’ deme, zaman geçiyor. En iyi iş işte bulunur. Geçici de olsa çalış, deneyim kazan.

PARA KAZANMAYA BAŞLADIN

• İşe girdin, hayatında yeni bir dönem başladı. İlk maaşını alacaksın. Nasıl başlarsa öyle gider. Maaşını alınca ilk olarak birikime ayır, hayatımızda enflasyon gerçeği var. Birikimini yatırım araçlarında değerlendir.
• Paranı değerlendirmek için hedefin ne? Acil durum fonu, tatile gitmek, yeni bir eğitim almak, araba peşinatı…
• Finansal gerçeklerine göre yaşa. İstek ve ihtiyaçlarını ayır. Bütçe yap ve düzenli olarak harcamalarını gözden geçir. Hangi harcamaların olmasa da olur? Örnek: Kira, faturalar bütçende büyük bir yer kaplıyorsa evini bir arkadaşla paylaşmayı düşün. Sık sık eve yemek sipariş ediyorsan evde yemek pişirmek için pratik tarifleri takip et. İşyerine gidiyorsan kıyafetlerine özen göstermek isteyebilirsin. Ancak senelik kıyafet masrafın bir aylık maaşını geçmesin.
• Kredi kartı kullanmıyorsan hemen başla. Kredi notun oluşsun. Borcunun tamamını düzenli olarak öde. Hayatının bu dönemi ‘finansal itibar biriktirme’ dönemi. İleride nişan, evlilik, araba, ev almak için kredi notuna ihtiyacın olacak.

KENDİNE SÖZ VER

22 sene önce Massachusetts Institute of Technology (MIT)’den mezun olurken ‘bir gün teknoloji şirketi kuracağım’ diye kendime bir söz vermiştim. Birkaç sene önce insanların para ile olan ilişkisini değiştirecek bir uygulama yapmaya karar verdim ve MonEye’ı kurdum. Sen de kendine söz ver. Neyi başarmak istiyorsun?

BORÇ TÜRLERİNİ TANI

İYİ BORÇ

Değeri artan şeyler için borçlanmak. Örnek: Doğru yerde, doğru zamanda, doğru fiyata aldığın ev için ev kredisi çekmek iyi borç. Ancak aylık ödeme gücünü zorlayacak miktarda kredi çekersen bu kötü borca dönüşür. Ev kredisi kullandığın zaman aylık borç ödemelerinin toplamı gelirinin yüzde 40’ını geçmesin. Eğitimin için kredi çektiysen veya borç aldıysan bu iyi borç örneği. Aldığın eğitim ileride gelirini artırmanı sağlayabilir.

KÖTÜ BORÇ

Kötü borç ise neden oluştuğu anlaşılmayan plansız borçlardır. Örnek; üçüncü güneş gözlüğü için kredi kartına borçlanmak.

RİSK VE YATIRIM

Zamanın gücü senin yanında. mYatırım araçlarını araştır, öğren. mGençsin, risk alabilirsin. Risk almadan zengin olunmaz. Ancak çevrenden duyduklarınla değil, bilgiyle hareket et. mYatırımlarını başkalarına göre yapma. mBorsa, döviz, bireysel emeklilik sistemi, kriptolar… Paranı tek bir yere koyma. mBilgine, tecrübene, ilgi alanına göre ek iş yap. Hem para hem de deneyim kazan.