Ne yapmalıyım?

Tarla aldım. Dövizlerimi sattım. Borsaya gireceğim. Altın borçlandım... Bunları nasıl doğru yapabilirim? Siz sorun ben cevaplarım. Haydi başlayalım.

TARLA ALDIM

SORU: Bilmeden, araştırmadan hisseli tarla aldım. Yeri çok güzel. Tarım arazisi ama bazen insan en yakınlarına bile hayır demeyi bilmeli. Benim ailem köylü, tarım ve hayvancılık işleriyle uğraşıyorlar. Ben onlara yatırım amaçlı veya ileride kendim bir ev ve bahçe yapacağım bir yer için tarla bakmalarını söyledim. Çok güzel bir tarla. Hissedarlarla da bir sorunum yok ama hisseli olduğu için pişman oldum. O tarlayı satıp hisse senedi veya altın almalı mıyım? Neriman

CEVAP: Tarlayı niye aldınız, niye satıyorsunuz? Bir yatırımın içine giriyoruz, ne olduğunu bilmeden, ondan sonra pişman oluyoruz. Yine neden olduğunu tam bilmeden satıyoruz. Ya tarlayı sattıktan sonra alacağınız şeyden de pişman olursanız? Sonuç olarak bir şeye yatırım yapmadan önce onun ne olduğunu iyice anlamak lazım. Satarsanız para kazanıp satın bari. Yaptığınız işlemlere, zamanınıza değsin. Sonra bir miktar altın, bir miktar da borsa fonu alabilirsiniz. Son karar sizin.

FİYAT, OLAY, TARİH

Yatırım yaparken satacağınız fiyat, olay veya tarihi önceden netleştirin. Kafanız net, bereketiniz bol olur.

BANKACININ İŞİ BU

AYSEL: Bizim ev yapma isteğimiz var. Elimizdeki para ev tutarının yarısı. Sizce diğer yarısı için altın borca girilir mi?

Yok! Altın borca girmeyin aman!

AYSEL: Kimse para olarak borç vermiyor ama.

Altın borca girmeyin.

AYSEL: Kredi için de biz faize girmek istemiyoruz nasıl çıkacağız bu işin içinden bilmiyorum.

Faize duyarlı mısınız?

AYSEL: Evet.

Anlıyorum o zaman katılım bankacılığı tam size göre.

AYSEL: Onun da matematiğini tam bilmiyoruz.

Bankacıların işi bu... Arayın anlatsınlar size.

MİLAS’TA YAZLIK

SORU: Milas’ta yazlığa girdik. Oğlum, ‘‘Seçimden sonra ev fiyatları düşecekmiş, satalım’’ diyor. Fikir verebilirseniz sevinirim. Koral

CEVAP: Rüzgarın esintisinde göre değil sizin hedeflerinize göre davranın. Niye aldınız, niye satıyorsunuz? Yatırım için mi? Bu evi satarsanız parayla ne yapacaksınız? Ben al-sat kararlarına karışmıyorum fakat bunları düşünmeniz sizin için iyi olur.

YATIRIMDA SİZE UYGUN RİSK NEDİR?

SORU: Yatırımları ne yönde yapmalıyız? Ayten

CEVAP: Yatırım yapmak, zeytinyağlı pırasa yapmaya benzemez. Herkes için farklıdır. Yaşınız kaç? Önünüzde sizi bekleyen büyük harcama var mı? Gelirinizin ne kadarını ayıracaksınız? Toplu paranız mı var? Yatırımdan beklentiniz nedir? Enflasyondan korunmak mı, yoksa risk alıp yüksek getiri yaratabilmek mi istiyorsunuz? Bu paraya bir daha ne zaman ihtiyacınız olacak? Çok bilinmeyenli zor bir dönemden geçiyoruz, kafalar karışık yatırım konularında kendinize uygun risk almanız en önemlisi. Bu detayları öğrenebilirsem daha doğru yorum yapabilirim.

KREDİ ALMAK İSTEMİYORUM...

SORU: Sizi 12 yıldan beri takip ediyorum. O zamanlarda üniversitede öğrenciydim. Beni en çok etkileyen tavsiyeniz, ‘en iyi yatırım insanın kendine yaptığı yatırım’ demenizdi. Ben de hep bu çerçevede kendimi geliştirdim. 2020’de organik çocuk iç giyim firması kurdum. Kendimiz üretip satışını yapıyoruz.

Üretim bazlı firma olduğumuz için önce ürünü üretip sonra satıyoruz. Dolayısıyla ciddi nakit ihtiyacımız oluyor. Bankalardan kredi almak istemiyorum. Kumaş aldığım firma ‘ortak olalım’ diyor. Ortaklığı da aile firmamızda gördüğüm sıkıntılardan dolayı istemiyorum. Satışlarımız ciddi şekilde artıyor. Özetle ne faiz ne ortaklık istemediğim için finansal ihtiyaçlarım olduğunda nasıl karşılayabilirim? Bir öneriniz var mı?

CEVAP:

1. VADELİ ÇEKLERİN SATIŞI: İşletmenizin sahip olduğu kıymetli evrakları, faktoring firmalarına satarak nakit akışınızı artırabilirsiniz. Bu sayede, beklemekte olduğunuz ödemeleri önceden alabilir ve işletmeniz için gerekli olan nakit akışını sağlayabilirsiniz.

2. KREDİ KARTLARI: Müşterilerinizin kredi kartlarıyla ödeme yapmalarına imkan yaratarak işletmenizin nakit akışını artırabilirsiniz.

3. İNTERNET ÜZERİNDEN YATIRIM TOPLAYABİLECEĞİNİZ YÖNTEMLER: Bu sayede işletmeniz için gerekli fonları toplayabilirsiniz. Crowdfunding platformlarına başvurarak girişiminizi tanıtabilir ve yatırımcılardan destek alabilirsiniz.

NASIL ÖĞRENİRİM?

SORU: Borsaya girmek istiyorum ama nasıl öğreneceğim? Necati

CEVAP: Bu soru bana bu hafta çok gelmiş. Herkes borsaya girmek, borsayı öğrenmek istiyor. Bu çok iyi. ‘Borsada Tek Başına’ (Peter Lynch & John Rothchild) diye bir kitap var, alıp okursanız iyi olur. Borsaya sakın hisse ile girmeyin. Borsa Fonu alarak başlayabilirsiniz.

HİSSE İLGİ BEKLER

Yakın arkadaşınız temettü veriyor diye ‘hisse al’ dedi, siz de aldınız. Hisse önce çıktı, sonra çok düştü. O sırada arkadaşınız yukardan satmış ama size söylemeyi atlamış, siz ortada kaldınız ve paraya ihtiyacınız var. Ne olacak! O sebeple FON alın, onu aktif yöneten var. Hisse ise sizden çocuk gibi ilgi bekler.