Giriş
‘Finansal İyi Olmak” için bazı alışkanlıklar kazanmak şart. Aynı şeyleri tekrar edip sonunda farklı sonuç beklemek de doğru değil... Bu hafta sihirli listeyi çalışalım. Bu konularda kendini geliştirip alışkanlıklarına hükmeden tüm para sorunlarını çözer. Aşağıdaki listede her başlık için elinizden geleni yapın, size söz hayat çok daha iyi olacak…
HARCAMALARINI YAZ: ‘Benim harcamalarım aklımda yazılı’ deme. Yazılmayan şey uçar gider. Mobil uygulamam Monay bu ve bunun gibi pek çok iyi alışkanlığı kazandırmak için tasarlandı. Ücretsiz, indir harcamalarını takip et. Bilmediğin şeyi yönetemezsin.
BÜTÇE YAP: Gelirin, giderlerin ne kadar? Bütçe sana paranın nereye gideceğine karar verme gücü verir. Paranın nereye gittiğini ve aslında nereye giderse senin için daha iyi olacağını ancak bütçe yaparak bilebilirsin. Tüm devletler, şehirler, şirketler bütçe yapıyor. Sen de yap.
HEDEF KOY: Net, somut, uygulanabilir hedeflerin sonuca ulaşma olasılığı çok daha yüksek. Hedef olmayınca direnç de azalıyor. İnsan kendine hedefini hatırlatınca yapmaya gücü de artıyor.
GELİRİNİ ARTTIR: Eğer gelirinin yeterli olup olmayacağı konusunda kaygın varsa, ek iş bulabilirsin. İnan her gelir grubundan insanlarla çalıştım üstteki alışkanlıkları geliştirenler hep başardılar. Asgari ücretle ev alan var, kendine inan.
BORÇLARI KAPAT: Borçlarını kapatmak için plan yap. Esneyebilecek olan zaaf harcamalarından kısıp, borç kapatma planına ekstra katkı yap. Daha da önemlisi ileriki yıllardaki huzurun için daha fazla borç yapmaktan uzak dur.
BİRİKİME BAŞLA: Finansal hedefin ve bütçen doğrultusunda her ay ne kadar para biriktirebilirsin hesapla. Gelirin eline geçtiği gibi otomatik olarak biriktir. Kalan para ile yaparım deme, önden biriktir.
ACİL DURUM FONU: Beklenmedik durumlara karşı en az üç aylık zaruri giderlerin kadar parayı biriktir. Nakit, kolay ulaşılabilir olsun.
DÜRTÜSEL HARCAMALARA ‘DUR’ DE: Bir şey satın almadan önce senin için istek mi ihtiyaç mı olduğunu düşün. Sırf karşına reklam çıktı diye para harcama. Kredi kartını doğru kullan.
PARANI ÇALIŞTIR: Yatırıma başla. Hisse senedi, altın, dolar, euro, kripto para, vadeli mevduat… ‘Ben anlamam’ deme. Araştır, öğren. Parçalı hisseler var artık. Her kuruş yatırıma dönüştürülebiliyor.
PASİF GELİR YARAT: Birikimde hedefini tutturduysan, en az üç aylık acil durum fonunu 1-2 yıllık hedefe çevirebilirsin. Ardından da bu maya ile yatırımlarından sen mesai harcamasan da giderlerini karşılayabilecek kadar gelir yarat. Vaktini sadece istediğin şeylerle geçirebilmek en büyük zenginlik.
EMEKLİLİĞİ DÜŞÜN: Gelecek için hemen bugün birikime başla. ‘Daha çok var’ deme. Emeklilik dönemindeki birikimin zamanın gücünden yararlansın. Çocukların ihtiyaçları, kendi masrafların derken her şey üst üste gelir. Buna rağmen emeklilik yıllarınız için birikim yapmak ilk hedefin olmalı. Ortalama meslek hayatımız 40 yıl sürüyor. 20 yaşında başlamış olsak 60 yaş eder. Ya 100 yaşına kadar yaşarsanız? İş hayatınızın toplamı olan 40 yıl kadar işiniz olmadan yaşayacağınız vakit var önünüzde, bunun için önlem alınmışsa bahar, alınmamışsa kabus. Sakın ihmal etmeyin.
GÜVENCEYE AL: Sigorta ihtiyaç anında satın alınamayan tek şey. Çocuklarının eğitimini, geleceğini, evini, arabanı, sağlığını finansal güvenceye al.
KART BORCUNUN TAMAMINI ÖDE
Mutfak harcamaları, çocukların eğitimi, ev kredisi ödemesi derken kredi kartlarıyla borç sarmalına girme. Ekstre borcunun tamamını ya da asgari tutardan mümkün olduğunca fazlasını düzenli olarak öde.
DOĞRU BORÇLAN
Değeri artan şeyler için borçlan ki finansal huzurun kaçmasın. Örnek: Eğitim, doğru yer ve zamanda alınmış ev, arsa, tarla…
‘EV’LEN
İş güç oturtmuş, aile kurmuş olabilirsin. Gelirine güveniyorsan elindeki birikimi ev peşinatı olarak değerlendirip kendi evini alabilirsin. Doğru yer, zaman ve fiyatta alınmış ev gibisi yok. Ancak, eve, muhite aşık oldun diye bütçeni aşan ev alma. Aylık kredi ödemen gelirinin yüzde 40’ını geçmesin.
BEŞ ARKADAŞ
Bütün bunların en önemlisi kendini bunları yapan arkadaşlarla çevrele. En yakın beş arkadaşın neler yapıyorsa sen de onların ortalaması oluyorsun unutma...
