Giriş
Ülkece yaşadığımız büyük deprem felaketinde enkazdan canlı insan çıkaran kahramanlarımız arasında patili dostlarımız da var. Deprem bölgesindeki köpek paylaşımları arasında en çok ilgiyi ise Frida çekti. Özel gözlükleri ve patikleriyle sosyal medyada altında teşekkür notlarıyla dolu paylaşımlarda yer aldı. Frida, Meksika Donanması’nda yetiştirilmiş bir arama kurtarma köpeği. Labrador Retriever cinsi. 53 operasyona katılmış, 12 sağ, 43 cansız kişinin yerini tespit etmiş. 2019’da emekli edilmiş. Ve 15 Kasım 2022’de de ölmüş. Evet, 6 Şubat 2023’te yaşadığımız deprem felaketinden üç ay önce ölmüş.
YALANIN DOLAŞIM HIZI
Ama sadece bir Instagram sayfasında 163 binden fazla beğeni, bir Twitter sayfasında da 1.9 milyon görüntülenme oranına ulaşmış. Bu rakamları en az 10’la çarpabilirsiniz. Sayısız sayfada fotoğrafı yayınlandı. Bu örneği, sizlere sahte haberlerin dolaşım hızının boyutunu anlatmak için verdim. Provokatif olmaması ve yalanı büyütmemek adına başka örnekler vermek istemiyorum. Sosyal medyada etkileşim uğruna canlar hiçe sayılabiliyor.
Doğrulanmamış bilgi, özellikle, afet gibi trajedilerin yaşandığı bir süreçte ölümcül sonuçlar doğurabilir. Meslek büyüğümüz Mete Yılmaz’ın sözünden alıntılıyorum: “Evde çok güzel ekmek yapabilirsin. Bu seni fırıncı yapmaz. Sosyal medya haberciliği de aynen böyle. Bir olaya şahit olunca gazeteci-muhabir olmuyorsun. Görgü tanığı olursun ancak. Aklına geleni yaz, uydur uydur ipe diz. Haberi gerçek habercilerden takip edin.”
Depremzedelere sürdürülebilir yardımın yolu istihdamdan geçiyor
Tüm millet seferber olduk ve evsiz kalan kardeşlerimize derman olmaya çalışıyoruz. Depremde hayatları parçalanan insanları yeniden ayağa kaldırmak uzun bir süreç. Bu kişiler, muhtaç kimseler değildi. İşleri vardı. Onların yeniden istihdam edilmesi ve hayatlarını yine kazanabiliyor duruma gelmeleri gerekiyor. Bu kapsamda çok güzel girişimler şimdiden başladı. Kariyer.net ‘Deprem İstihdam Seferberliği’ başlattı. Çalışma hayatında olup depremden etkilenenlerin iş bulmasına, depremden etkilenenlere iş vermek isteyenlere, depremden işyerleri etkilenen işverenlere yardımcı olacak.
JAPONYA’NIN PROJESİ
Bu konuda Japonya’da Nisan 2011’de uygulanan bir yöntemi hatırlayabiliriz. Şubat 2011’deki deprem ve tsunami felaketinden sonra ülkede ‘Japan As One Work Project’ isimli istihdam projesi hayata geçirildi. 19 binden fazla insanın öldüğü felaketten 841 bine yakın iş etkilenmişti. Proje ile 200 bin insan için istihdam yaratıldı. 1.5 milyon kişinin işe alınmasına yardım edildi. Projeye dair bilgilere internetteki resmi sayfalarından ulaşmak mümkün.
ASBEST TEHLİKESİNE KARŞI NE YAPILACAK?
Yaban hayatı araştırmacısı Yasin İlemin, deprem sonrası enkazların yaratacağı tehlikeye dikkat çekti. “Enkazlarda izolasyon maddelerindeki kimyasallar, zararlı plastik türevleri ve asbest gibi insan sağlığı ve ekosistem için zararlı maddeler bulunuyor. İnşaat öncesi hazırlık aşamasında mevcut hafriyatlar doğal alanlardaki vadi tabanlarına, doğal sulak alanlara ve tarım alanlarına dökülürse bölgede büyük bir tehlike başlayacak.
İlk olarak madde çevrimleri (su döngüsü) ile bu zararlı maddeler toprağa ve yeraltı sularına karışacak” dedi. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakan Yardımcısı Prof. Dr. Mehmet Emin Birpınar, “Hatay genelinde döküm alanlarını belirliyoruz. Sit alanları, milli park, sulak alan vb. dışında kalan alanlardan seçeceğiz. Kesinlikle yer üstü ve yer altı sularını koruyacak şekilde planlamayı yapıyoruz. Asbestli ve tehlikeli atıklar ayıklanacak. Uyarı için sağolun” diyerek bu tehlikeye karşı önlem alacaklarını duyurdu.
