Forbes dergisinin araştırmasına göre bir ünlünün onayladığı bir ürünün satışları anında en az yüzde 4 oranında artıyormuş. Onların bu gücü, sosyal sorumluluğu artırmak için de ünlüleri kullanabileceğimiz anlamına mı geliyor?
Ünlülerin karmaşık siyasi ve sosyal meseleler hakkında konuşmaları yönündeki talep, çoğu zaman meselelerin kendisinden daha büyük bir anlam ifade ediyor.
Serenay Sarıkaya açıklamalarıyla tepki çekmişti.
Çünkü hayranlar, ünlülerle ‘parasosyal ilişki’ kuruyor. Yani sadece ekranda görülen kişilere duyulan bir yakınlık ilişkisi. Sevdikleri ünlülerle aynı amaçları ve sorunları takip ettiklerini teyit etmek istiyorlar. Hatta açık açık ünlülerden ‘iyiliklerini’ kanıtlamalarını talep ediyorlar. Oysa ünlüler eğlendirme işine bakıyor. Hassas kişilikleri ve ayrıcalıkları olması onların çoğu zaman ortalama bir vatandaştan daha bilgisiz oldukları gerçeğini pek değiştirmiyor. Sosyal, siyasi, kültürel ve ekonomik meselelerde herhangi bir uzmanlıkları ve uzmanlık iddiaları da yok.
Uzun yıllar BM için İyi Niyet Elçisi olan Angelina Jolie, yoksul ülkelerden evlat edinerek aktivist kimliğini yaşam şekline çevirmişti.
SLACKTİVİZM KISIR DÖNGÜSÜ
Ben bir dünya yazarı olarak bu konuda dünyadaki genel trendden bahsedebilirim. Birleşmiş Milletler, yıllardır ünlüleri İyi Niyet Elçisi olarak kullanıyor. Elçi olmak için milyonlarca hayranınız olması yeterli değil. Doğru bir imajı yakalamanız beklenir. BM’yi veya bir hayır kurumunu temsil etmek, hayatınızı verdiğiniz mesajlara uygun yaşamanız anlamına gelir. Bu aktivist kimliğinin arkasını doldurmak için ünlülerin imaj ekipleri ciddi bir strateji planlaması yapar. Bizde böyle bir kültür yok. Yapılan aktivizmlerin çoğu da ithal. Yani aktivizm, çoğu şeyde olduğu gibi Batı’daki örnekleri kopyamalayla yürütüldüğünden doku uyuşmazlığı yaşanıyor, zorlama duruyor. ‘Slacktivizm’in büyümesine yol açıyor. Slacktivizm, tembel aktivizme deniyor. Sosyal medya veya çevrimiçi imza kampanyaları, beğeni, paylaşım gibi yollarla siyasi veya sosyal bir davayı destekleme yöntemi. Yani tepkinin somutlaşamadığı, ekran üzerindeki akışta kaldığı bir kısır döngü doğuruyor. Ezcümle, bir ünlünün bir ürün desteklemesiyle sosyal meseleye ses çıkarması bambaşka dinamikler. Peki n’apmalılar? Bizim gibi duygusal bir toplumda yaşadıklarını kabullenerek başlamalılar. Türk ünlülerin toplumsal meselelerde ‘Üzüntüden ne diyeceğimi bilemedim’ sessizliğine bürünmesi, dikkatin onlara yönelmesine, konunun da dağılmasına yol açıyor. Sessizlik yerine yaşadıkları üzüntüyü sesli bir şekilde dile getirip kendilerini bir an önce odak olmaktan çıkarmaları gerekiyor. Bu sayede kendileri yerine meselenin gündemde kalmasına yardımcı olabilirler.
SELAM OLSUN RICKY BABA’YA
Ünlülerden toplumsal bir destek beklendiğinde 2020’den bu yana aklıma Ricky Gervais’in Altın Küre’deki muhteşem monoloğu geliyor. Hollywood ünlülerini haşladığı kusursuz konuşmasından en sevdiğim bölümü buraya bırakarak herkesi ünlüler konusunda aklıselime davet etmek isterim. ”Hepiniz çok duyarlı olduğunuzu iddia ediyorsunuz ama iş yaptığınız şirketler...ortada... DEAŞ online bir platform kursa hemen (bu platformda iş kapmak için) menajerinizi ararsınız, değil mi? Bu yüzden, bu akşam bir ödül kazanırsanız, burayı siyasi bir konuşma yapmak için bir platform olarak kullanmayın, tamam mı? Halka herhangi bir şey hakkında ders verecek bir pozisyonda değilsiniz. Gerçek dünya hakkında hiçbir şey bilmiyorsunuz. Eğer kazanırsanız, gelin, küçük ödülünüzü kabul edin, menajerinize ve Tanrınıza teşekkür edin ve s… olup gidin.”
INCEL HAREKETİ ‘GELİYORUM’ DEDİ
Ülkemizde ‘Sur Canisi’ olarak bilinen Semih Çelik’in işlediği çifte cinayet sonrası bilinirlik kazanan ‘kadın düşmanı’ Incel hareketi pek yeni değil. Yayılmasının ayak seslerine POSTA arka kapağında yer vermiştik. Bu sayfanın tam olarak amacı bu. Dünyada bir yerlerde büyüyen herhangi bir hareketin olası sonuçlarını göstermek ve pozisyon belirlemek için ilgilileri haberdar etmek. Incel topluluğu ilk kez 2014’te ABD’de Elliot Rodger’ın altı kişiyi öldürüp intihar etmesiyle duyulmuştu. 2018’de de çoğu kadın 10 kişiyi öldüren Alek Minassian da bu topluluğa üyeydi. İngiltere’de 2021’de beş kişiyi öldürüp intihar eden saldırgan Jake Davidson’ın da ‘Bekarlığa İsyan’ grubuna üye olduğu ortaya çıkmıştı. Incel’in logosunda kullandığı Chad isimli çizgi karakter, nefret edilen özgüvenli ve yakışıklı erkeği temsil ediyor...