Okulu kim buldu?

Okulun tarihi, insanlık tarihi kadar eski bir sürece dayanıyor. Yazının bulunmasıyla beraber Sümerler’de bazı köklü değişiklikler yaşandı. Okul kavramı, ilk kez Sümerler’de “Tablet Evi” olarak adlandırılan kurumlarda ortaya çıktı. Yazı, kil tabletlere yazıldığından, bu okullara “Tablet Evi” anlamına gelen “Eduba” denilirdi. “Tablet Evi” genelde tapınakların ve sarayın etrafında açılırdı. Bu evlerde sadece din görevlileri için değil memuriyet alımı için de eğitim verilirdi. Modern anlamdaki ilk okul örnekleri, MÖ 5. yüzyılda Yunanistan ve Roma’da ortaya çıktı. İyonya’da kurulan Milet Okulu ve Platon tarafından kurulan Akademi, okulun ilk örnekleri olarak kabul edilebilir. Roma’da tüm özgür yurttaşların katılabileceği okullar, İmparator Vespesianus döneminde açıldı. Bu okullarda çocuklar, erdemli davranış ve iyi yurttaş olma dersleri alıyordu. Bu dönemden itibaren Roma’da dil ve felsefe okulları açılmaya başladı. Orta Çağ’da ise öne çıkan okullar kilisenin yönetimi altındaki manastır okullarıdır. Bu okullarda teoloji eğitiminin yanı sıra aritmetik, geometri ve astronomi gibi dallarda da eğitim veriliyordu. Ayrıca üniversitelerin ilk örnekleri de bu dönemin ikinci yarısında ortaya çıkmaya başladı. Rönesans döneminde okul ve eğitim fikri önem kazanmaya başladı. Skolastik düşüncenin yıkılması ve yerine akıl ağırlıklı bir anlayışın hakim olmasıyla sanat, kültür ve bilimsel faaliyetler de eğitimde kendine yer bulmaya başladı. Deney ve gözleme dayanan modern eğitimin temelleri bu dönemde atıldı. Okullar, 16. yüzyılda bugünün eğitimine benzer bir şekil almaya başladı. 1592’de Palatine Zweibrücken adlı bir Alman dükalığı, dünyada kız ve erkek çocuklar için zorunlu eğitim uygulayan ilk bölge oldu. Bu girişimi, o zamanlar Fransa’nın bir parçası olan Strazburg izledi. Benzer girişimler daha sonra İskoçya’da ortaya çıktı. Prusya, 1763 yılında kraliyet kararnamesi ile zorunlu eğitim sistemini uygulamaya koydu. Bu süreçte Avrupa’da zorunlu sistemli eğitim şekillenmeye başladı. Tarihçiler Horace Mann’ı modern okul sisteminin mucidi olarak kabul eder. Eğitim reformcusu Mann, iyi eğitimli bir nüfus olmadan siyasi istikrar ve sosyal uyumun sağlanamayacağına inanıyordu. 1837’de Amerikalı çocuklara eğitim vermek için evrensel bir halk eğitim sistemi fikrini ortaya attı. Mann, öğrencilere iyi eğitimli uzmanlar tarafından organize bir şekilde öğretilen belirli bir müfredata dayalı bir sistem oluşturdu. Onun çabaları sayesinde Massachusetts, 1852’de zorunlu bir eğitim yasasına sahip olan ilk Amerikan eyaleti oldu. Daha sonra ABD’deki diğer eyaletler de onun öngördüğü eğitim reformlarını uygulamaya koydu. Mann, öğretmenlerin de iyi bir eğitim alması gerektiğini savunuyordu. Bu nedenle çeşitli öğretmen yetiştirme programlarının açılmasını teşvik etti. Çocukların okula gitmesini kanunla düzenleyen yasaların çıkarılmasına katkıda bulundu. Okulları desteklemek için kamu fonlarının tahsis edilmesini savundu. 1800’lerde Mann tarafından ortaya atılan yenilikçi fikirler ve reformlar, modern okul sistemin temelini oluşturdu. Bu girişimin devamında, zenginler çocuklarını özel akademilere göndermeye devam etti. Birçok orta gelirli aile ise çocuklarını devlet okullarına göndermeye başladı.