Giriş
'Bernhard Operasyonu’, Nazi Almanyası döneminde yapılan bir kalpazanlık eylemidir. Bu operasyon, tarihte bugüne kadar bilinen en büyük kalpazanlık operasyonudur. Operasyonun amacı, en iyi kalitede İngiliz sterlini banknotlarını piyasaya sürerek, İngiliz ekonomisini çökertmekti. Bu iş için Nazi toplama kamplarından yetenekli mahkumlar seçildi ve Schutzstaffel (SS) Binbaşı Bernhard Krüger’in komutası altında çalışmak üzere Sachsenhausen toplama kampına gönderildiler… 1939 yılında SS subayı Alfred Naujocks, üst mercilere, İngiliz ekonomisine zarar vermek için yüksek miktarda İngiliz banknotu basmayı teklif etti. Daha sonra Richard Heydrich’le birlikte bir adım daha öteye geçerek, sadece sterlin değil, ABD doları da basmaya karar verdiler. ‘Andreas Operasyonu’ adını verdikleri plan 1941’de yürürlüğe kondu…
Naziler, sahte dövizlerin yüksek kalitede olmasını garanti altına almak için İngiltere Bankası’nın paraları numaralandırma şeklini öğrendi. İlk sterlinleri 1942 sonunda test ettiler. Bir gizli ajan İsviçre’ye gitti ve karaborsadan topladığı yüksek miktarda sterline sahip olduğunu, gerçekliğinden şüphelendiği için mümkünse, test edilmesini istedi. Banka çalışanları paraların orijinal olduğunu söyledi…
Bazı iç politikalar neticesinde Naujocks daha sonra görevden alındı. Projenin yeni müdürü Bernhard Krüger oldu, operasyonun adı ‘Bernhard Operasyonu’ olarak değiştirildi. 1942 yılında toplama kamplarından grafik deneyimi olan esirler toplatıldı. Bu esirlerden biri de Slovakya’daki Komünist Parti adına yasadışı evrak üretmekten tutuklu Adolf Burger idi. Burger, çok yetenekli bir grafik sanatçısıydı. Karısı, 1942 sonbaharında gaz odasında öldürüldü. Burger, Sachsenhausen’deki toplama kampına sevk edildi. Sahte dövizler bu kamptaki 18 ve 19 numaralı bloklarda üretiliyordu. Bu blokların dış dünya ile ilişkisi tamamen kesikti.
Gizli servis dahil olmak üzere, Hitler’e kadarki tüm kademelerde orada neler olup bittiğini bilen insan sayısı iki elin parmaklarını geçmiyordu. Mahkumlar düzgün yataklarda yatıyor, dışarıdaki mahkumlara görece daha iyi besleniyor, mahkum kıyafeti giymiyor, saçları tıraş edilmiyor ve sabun ile havlu kullanmalarına izin veriliyordu. Yahudi kalpazanlara sağlanan görece lüksün nedeni, verimlilik kaygısıydı. 1942 Eylül’de 26 kişilik küçük bir takımla başlayan girişim, 1944 sonbaharına gelindiğinde 144 kişinin çalıştığı nitelikli bir matbaaya dönüşmüştü.
‘Şirket’, para basmak haricinde başka işler de üstlenmişti. SS Komutanı Heinrich Himmler, ‘Bernhard Operasyonu’na sahte İngiliz pulları üretme işini de ilave etti. Pul basmak için filigranlı kağıtlar kullanıldığından, bu operasyona ‘Filigran Operasyonu’ adı verildi. 1944 Eylül’ünde Himmler banknot basım işinin hızlandırılmasını emretti ve bunun üzerine gruba gerçek profesyonel kalpazan Salomon Smolianoff katıldı. Smolianoff, gerçekleştirdiği denemelerde bir türlü istediği sonucu alamadı. İşin kötüsü Himmler’den yeni bir emir geldi, şayet bir ay içerisinde dolar banknotlarının üretimi başarılamazsa, tüm takımın infaz edileceği bildirildi...
Smolianoff, sonunda kusursuz banknot üretmeyi becerdi. Himmler, 12 Şubat 1945’te ekibe günde 1 milyon dolar üretmeleri emrini verdiğinde, savaşın sonucu belirginleşmeye başlamıştı. Bu emirden bir ay sonra geri çekilme süreci başladı ve ekipteki herkesi öldürülme korkusu sardı. Savaşın bittiğine ikna olan Almanlar, 5 Mayıs 1945’te tüm ekibi azat etti... Savaştan sonra piyasada olan İngiliz banknotlarının yüzde 40’ının ‘Bernhard Operasyonu’ ile üretildiği anlaşıldı!
