Zenginliği mutlulukla ölçen ülke: Bhutan

Bazı ülkelerde sıradışı ve tuhaf bakanlıklar bulunuyor; örneğin Japonya’da Tuvalet Bakanlığı, ABD’de Gezegenleri Koruma Bakanlığı ve Çay Bakanlığı, Hindistan’da Yoga Bakanlığı, Papua Yeni Gine’de Kahve Bakanlığı, Birleşik Krallık’ta Yalnızlık Bakanlığı ve Bhutan’da Mutluluk Bakanlığı vb. Bizim gibi ülkelerde gelişmişlik düzeyi genel olarak Gayri Safi Milli Hasıla (GSMH) üzerinden hesaplanır. Gayri Safi Milli Hasıla, bir ülkenin belirli süre zarfında ürettiği mal ve hizmetlerin değerini ölçer. Milli gelir olarak da adlandırılabilir. Gayri Safi Milli Hasıla, bir ülkenin kalkınmışlığı ve gelişmişliği için tek gösterge değildir. Bu göstergeyi kullanmayan Bhutan’da Gayri Safi Milli Mutluluk (GSMM) gibi farklı bir örnek mevcuttur. Bhutan, Güney Asya’da denize kıyısı olmayan bir ülkedir. Doğu Himalayalar’da bulunan ülkenin batısında ve güneyinde Hindistan, kuzeyinde ise Çin’in Tibet bölgesi yer alır. Bhutan, sınırlı ekonomik olanaklara sahip bir ülkedir, az gelişmiş ülkeler kategorisinde yer alır. Kaynaklarının kıtlığına rağmen, onları etkili bir şekilde kullanır. Sınırsız sanayileşmeye gitmek yerine, ekonomik büyümeyi sosyal kalkınma, çevresel sürdürülebilirlik ve kültürel koruma ile dengelemeye çalışır. Bhutan, 1972’den beri kalkınmayı Gayri Safi Milli Hasıla yerine Gayri Safi Milli Mutluluk temelinde ölçen bir ülke. Bhutan’da 1729 tarihli yasada “Devletin amacı insanları mutlu kılmaktır. Eğer mutluluk sağlanamıyorsa devletin varlığına da gerekçe kalmamış demektir” ifadesi bulunuyor. 1970’lerin ortasında Kral Jigme Singye Wangchuck, Gayri Safi Milli Hasıla artışının mutluluk ve refah artışı sağlamayacağını, bu nedenle Gayri Safi Milli Mutluluk Endeksi’ni artırmanın daha önemli olduğunu ifade ediyor. Bhutan’da Gayrisafi Milli Mutluluk Endeksi’nin 9 ana, 72 alt göstergesi var: Yaşama Standartları, Eğitim, Kültür, Sağlık, Ekolojik Bütünlük, Topluluğun Canlılığı, Zamanın Kullanımı, İyi Yönetişim, Ruhsal İyilik Hali. Bu göstergelerin takibi için Bhutan’da “Mutluluk Bakanlığı” bulunuyor. Böyle bir bakanlığı belki de daha önce hiç duymadınız. Bhutan’da insanların iç huzurunu korumak için 2008’de “Gayri Safi Milli Mutluluk Komitesi” kuruldu. Ülkede mutluluğa o kadar önem veriliyor ki, nüfus sayımı anketlerinde bile hayatınızdan memnun olup olmadığınız soruluyor. Mutluluk Bakanlığı’nın yaptığı iş, ülkenin gayri safi milli mutluluğunu ölçmek. Bhutan için mutluluk, bizim düşündüğümüz mutluluktan oldukça farklı. Bhutanlı yetkililer, ülkenin değerleri ve kültürü ile el ele gitmedikçe, herhangi bir ekonomik büyümenin sürdürülebilirliğine inanmıyor. Küresel biyoçeşitliliğin dünyada azaldığı bir dönemde, Bhutan’ın çevre koruma politikaları son derece başarılı. Ülke arazisinin yüzde 50’den fazlası milli parklar, doğa rezervleri biçiminde koruma alanı olarak belirlenmiş. Ülkenin yüzde 80’inden fazlası doğal ormanlarla kaplı ve bu rakamı daha da artıran bir ağaçlandırma programları bulunuyor. Çevresel sürdürülebilirlik, ulusal kalkınmanın hem birincil hedefi hem de başlangıç noktası. Tüm dünya kimyasallarla başa çıkmaya çalışırken Bhutan’da böyle bir sorun yok. Ülkede herhangi bir kimyasal ürünü ithal etmek veya kullanmak yasalara aykırıdır. Hükümet, 2008 ulusal anayasasında el değmemiş çevreyi koruma, muhafaza etme, iyileştirme ve ülkenin biyolojik çeşitliliğini koruma sözü verdi. Tüm Bhutanlılar anayasaya göre çevreyi korumaktan resmi olarak sorumlu tutuluyor. Bhutanlıların inançlarına göre, ormanlar kutsaldır ve beraberinde korunması gerekir. Bhutan anayasasında, ülke topraklarının yüzde 60’ının sonsuza kadar ormanla kaplı olmasını zorunlu hale getirilmiş…