Giriş
Geçtiğimiz günlerde BBC’deki bir haber dikkatimi çekti. Olay, 1999 yılında Hindistan’da geçiyor. Avukat Tungnath Chaturvedi’den Uttar Pradesh eyaletinde aldığı 2 tren bileti için 25 sent fazla para alınıyor. Haberde “Hindistan’da bir avukat yaklaşık 22 yıl önce fazladan 25 sent ödediği 22 yıllık tren bileti davasını kazandı” diyor.
Chaturvedi, konuyu daha sonra mahkemeye taşıyor ve uzun yıllar süren hukuk mücadelesini kazanıyor. Tüketici Mahkemesi, demir yolu idaresinin Chaturvedi’ye parayı faiziyle ödemesine hükmediyor. Karar uyarınca, demir yolu iradesi Chaturvedi’ye 188.40 dolar tazminatın yanı sıra yüzde 12 ile 25 sentin 22 yıllık faizinin de ödemesini yapacak.
Chaturvedi, ülkede mahkemelerin yavaş işlemesi nedeniyle davanın yıllarca sürdüğüne işaret ederek davayla ilgili 100’den fazla duruşmaya katıldığını söylüyor. Paranın önemli olmadığını vurgulayan Chaturvedi, mücadelesinin adalet için ve yolsuzluğa karşı olduğunu belirtiyor.
Haberi okurken, güzel bir söz aklıma geldi, Babe Ruth “Hiçbir zaman vazgeçmeyen bir insanı yenmek çok zordur!” diyor. Ruth, 20’li yıllarda New York Yankees’in göz bebeği, meşhur bir beyzbol oyuncusudur.
***
Phillips Feynman, 20. yüzyılın en önemli fizikçilerinden biridir. Kuantum elektrodinamiği üzerindeki çalışmaları nedeniyle, 1965’te Nobel Fizik Ödülü'ne layık görüldü. Aynı zamanda, California Institute of Technology’de çok sevilen bir fizik profesörü ve orijinal bir deha olarak bilim tarihine damgasını vuran bir kişidir.
Feynman, bizim zihnimizdeki ‘dahi bilim insanı’ tiplemesinin gerçekliğine inanmayan, kendisinin abartılacak bir zekaya sahip olduğunu düşünmeyen ve hayatı boyunca ne başardıysa sıkı ve doğru çalışmasından dolayı başardığına inanan bir bilim insanıdır. Feynman, 13 yaşında girdiği bir IQ testinden ‘iyi ama öyle abartılacak kadar da değil’ şeklinde yorumlanabilecek bir sonuç olan 124 puan alması üzerine epeyce tartışılır.
Genellikle bu konuda yorum yapanlar “IQ testi matematik zekasını ölçmemiştir, normalde Feynman çok zeki bir matematikçi” şeklinde yorumlar ve IQ testinin hatalı olduğunu savunurlar. Feynman ise konuşmalarında IQ testinden bu sonucu aldığını dile getirir ve testin doğru olduğunu belirtir. Hatta Feynman’ın “Önemli olan Nobel Ödülü'nü kazanmak değil, önemli olan 124 IQ ile Nobel Ödülü'nü kazanmaktır” şeklinde bir sözü dahi var.
Feynman, “Bana sıradan bir insanın çok çalışarak bu tür şeyleri, tıpkı benim hayal ettiğim gibi hayal edip edemeyeceğini sormuştunuz. Tabii ki yapabilir! Ben de çok çalışan sıradan bir insanım. ‘Mucize insan’ diye bir şey yoktur. Mucize kişiler, sadece belirli bir konuya ilgi duyan ve o konuyla ilgili her şeyi öğrenen insanlardır. Pratik yapmadan, okumadan, çalışmadan ve öğrenmeden kuantum mekaniğini anlamayı ya da elektromanyetik alanları hayal etmeyi sağlayan mucizevi yetenek gibi bir şey yoktur.
Eğer düşünmek, çalışmak, işin matematiğini öğrenmek gibi şeyler için zamanının büyük kısmını feda edebilen sıradan bir insan varsa, o kişi zaten bir bilim insanı olmuştur. Öğrenmenin yolu sahip olduğumuz merak dürtüsünü koruyabilmekten geçer” diyor.
