Corona virüs salgını anne adaylarının endişelerini artırabiliyor. Şu andaki bilimsel kanıtlar ışığında gebe kadınların Covid-19 açısından daha riskli gözükmediği belirtiliyor. Bu konuda “Gebelerin, genel popülasyona göre daha ciddi belirtileri yok. Ancak gebeliğin ortaya çıkardığı yüksek tansiyon gibi ilave sorunlar, bu hastalığın daha ağır seyrine neden olabiliyor” diyen Kadın Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı, Prof. Dr. Cem Demirel, Covid-19 salgını sürecinde hamilelik ile ilgili sorularımı yanıtladı.
Covid-19 her hamile için riskli mi?
Covid-19 ile enfekte kişilerin çoğunluğunda (yüzde 81) hastalık komplike olmayan veya hafif bir şekilde geçebilir. Bazılarında ise oksijen desteği gerekecek ciddi hastalık (yüzde 14) ve az sayıda kişide (yüzde 5) yoğun bakım tedavisi gerektirebilir. Ciddi şekilde hasta olanlarda mekanik ventilasyon gerekebilirken, Covid-19 enfeksiyonu olanlarda en sık konulan tanı ise ağır zatürredir.
Hamilelerin corona virüs enfeksiyonu açısından farklı belirti ve bulgular göstereceği ya da daha fazla risk altında olduklarına dair bir kanıt yok. 3. trimesterde, yani gebeliğin son 3 ayında enfeksiyon geçiren bazı olgularda suyun erken gelmesi (membran rüptürü), fetal distres (bebeğin kalp atımlarının bozulması), preterm doğum olguları bildirilmiştir. Sınırlı tecrübemizde, gebeliğin geç döneminde hastalığı geçiren anne adaylarında fetal kalp atım izleminin bozulabildiğini ve acil sezaryen gerekebildiğini gözlemliyoruz.
Anneler bebeklerini emzirmeye devam etmeli mi?
Anne sütünde Covid-19 saptanmadı. Hastalık belirtileri kesin veya şüpheli olan ya da Covid-19 enfeksiyonu olan emziren anneler, emzirme sırası da dahil olmak üzere solunum yolu hijyeni uygulamalı. Anneler medikal maske takmalı ve bebekle temas öncesi ellerini yıkamalı. Ayrıca bebeğin temas edeceği yüzeyler temizlenip dezenfekte edilmeli. Annelere destek bu konuda uzman kişiler tarafından verilmeli. Annenin bebeğini emzirmeye devam etmesi ve bebeğinden ayrılmamasını öneriyorum.
Salgın stresi hamileleri nasıl etkiliyor?
Corona virüs salgınında yaşanan stres hamilelerde depresyona da sebep olabilir. Ateş, öksürük, boğaz ağrısı, bulantı, kusma, ishal, yorgunluk, nefes almada güçlük grip, soğuk algınlığı belirtileri gelişirse acil tıbbı değerlendirme ve Covid-19 için test uygulanması gerekir. Bu tip durumlarda gebe hemen sağlık kurumuna başvurmalı. Yaşanan salgın gebelerin endişeleri artırıp gebeyi depresyona sokabilir. Tedbirlere dikkat etmenin gebeleri güvende tutacağını bilmek onları rahatlatır. Sosyal izolasyon ile bu durumu yenebiliriz.
Corona virüs salgını nedeniyle hamilelerin dikkat etmesi gerekenler:
- Sosyal izolasyona mutlaka dikkat edilmeli.
- Dışarı çıkıldığında mutlaka maske kullanılmalı.
- İnsanlara 2 metreden daha fazla yaklaşılmamalı.
- Eller düzenli ve sık olarak su ve sabunla yıkanmalı. Yıkamanın mümkün olmadığı durumlarda alkol bazlı losyon ile temizlenmeli.
- Öksüren veya aksıran kişilerden kesinlikle uzak durulmalı.
- Göze, buruna ve ağıza dokunmaktan kaçınılmalı.
- Herhangi bir gebeliğe ait şikâyet yoksa, gebelik doğal seyrinde sorunsuz gidiyorsa, gebelik kontrollerinin takip eden doktorla görüşüp kontrol süreleri seyrekleştirilmeli.
- Covid-19’un erken tanısı ve tedavisi hamileler açısından yaşam kurtarıcı olabilir.
- Enfeksiyon belirginse uygun tedavi ve destekleyici önlemlere hızlı erişmeye çalışılmalı, ateş ve öksürük durumunda vakit geçirmeden hastaneye başvurulmalı. Evden hastaneye giderken maske takılmalı.
- Gebeye sadece bir kişi destek vermeli. Gebe hekim kontrolüne giderken çocuklar, aile büyükleri, arkadaşlar ile gitmemeli.
- Gebeler gerekli olmadıkça seyahat etmemeli. En güvenlisi evde oturmak ve halka açık yerlerden uzak durmaktır.
- Gebelikte yaşanan sorunlar, doktor ile görüntülü iletişim mecraları üzerinden konuşulmalı.
- Gebe kontrollerini oyalanmadan bitirmek, uzun süren konuşmalardan, bebeğin yüzünün görüntülenme isteklerinden kaçınmak ve temel muayene ardından hızlıca alandan uzaklaşmak önemlidir.