Evlat mirastan mahrum edilir mi?

Bir kişi çocuğunu mirasından mahrum etmek isterse ne yapar? Bunun için mahkemeye başvurmak gerekir mi? Vasiyetname yaptığında, çocuk veraset ilamı alırken bu görülür mü? Mirasçı mirası reddedecek ise ölene ait borçları tespit edebilir mi? S.S.

Bir kimse mirasçılarını mirasından mahrum etmek isterse vasiyetname yapar. Ancak unutulmasın mirasçılar saklı payı olan mirasçılar ve saklı payı olmayan mirasçılar olarak ikiye ayrılır. Saklı payı olan mirasçıların tüm mirastan mahrum edilmesi mümkün değildir. Bu nedenle bir vasiyetname yapılacak ise bu mirasçı ancak saklı payı dışında kalan tasarruf nisabı dediğimiz bölümden mahrum bırakılabilir. Ancak saklı payı olmayan mirasçı söz konusu ise vasiyetname yapılarak tüm mirastan mahrum edilebilir. Şayet vasiyetname yapılarak bir mirasçı mirastan mahrum edilecek olursa, bu kimse örneğin noterden veraset ilamı çıkaracak ise bu mahrumiyet durumu burada görülmez. Ancak vasiyetname ilgili noter tarafından adli mercilere intikal ettirilmiş, sulh hukuk mahkemesi tarafları davet ederek bu vasiyetnameyi okur ve işte mahrumiyet durumu ancak bu safhada aleniyet kazanır. Vasiyetnamenin okunmasından sonra da mirasçıya yeni bir belge verilir. Artık bu belge çerçevesinde miras taksim olunur.

Mirasçı mirası reddedecek ise murisin (ölenin) tüm borçlarını görebileceği bir sistem yoktur. Çünkü her borç mutlaka icra takibine yansımış demek değildir. Bir kimse ölene elden borç verdiğini ileri sürerek ortaya çıkabilir. Bir yerden taksitli mal alınmış, taksit ödemeleri dönemi henüz tarih olarak gelmemiş olabilir. Bunun gibi muhtelif borç nedenleri söz konusu olur ve bunu ölenin hemen arkasından tespit mümkün değildir. Bunun için mirasçıya üç ay süre tanınmıştır. Bu üç ay içinde belli olan bir intiba uyandırmış olabilir, buna göre hareket edilir. Şayet ölenin borcu çok büyük ve çevreden bilinecek kadar ise bu borca batık demektir ki vefattan sonra üç ayı geçse bile borca batıklığı tespitini mahkemeden talep etmek mümkündür.