Giriş
11 senedir bir işyerinde çalışıyorum, şimdi ayrılmak istiyorum. Fakat işyerinde bizim kendi isteğimiz ile ayrılmamamızı istiyorlar. Bu durumda tazminat almam için nasıl davranmalıyım? B.T.
Yaklaşık on gün önce bir okuyucuma verdiğim yanıt, birçok çalışanın uyarılmasına neden olmuş ki, şimdi tazminat hakkından mahrum kalmadan işten ayrılma yollarını öğrenmek istiyorlar ve elbette bunda hakları var. Ancak bir işçinin kıdem tazminatını hak ederek işyerinden kendi isteği ile ayrılması için ya sözleşmenin haklı fesih nedenlerinden birinin oluşması lazım veya emeklilik hakkını kazanması lazım.
İşçinin haklı fesih nedenleri İş Kanunu’muzda sayılmış olup, tamamını köşeme almak isterdim ama bırakın köşeme sığdırmayı, tam metni yazsam tüm sayfayı kullanmam gerekir ancak madde içindeki sebepler çok kısa olarak şöyledir: Sağlık sebepleri, yani yapılan iş, işçinin sağlığı için tehlike teşkil ediyorsa, işyerinde salgın tehlikesi baş göstermişse, ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller söz konusu olup, mesela işveren işçi ve ailesi için şeref ve namusuna dokunacak sözler söyleyip veya tacizde bulunmuşsa, işçi ve ailesi için asılsız ithamlarda bulunmuş ise, işçinin ücreti zamanında ödenmezse ve bunun gibi nedenler söz konusu ise olayın oluşundan sonraki altı iş günü içinde işçi iş akdini feshederek kıdem tazminatını hak eder. Bir de işçinin SGK kayıtlarına göre emeklilik zamanı gelmiş ve bu SGK kayıtları ile belgelenmiş ise işçi kıdem tazminatını hak ederek iş akdini sonlandırabilir. Bunların dışında fesih halinde kıdem tazminatını talep edemez.
Bir de işverenin haklı neden olmadan işçinin işine son verme durumu vardır ki bu halde de işçi kıdem tazminatını hak eder ama okuyucumun olayında bu durum söz konusu olmayacağa benzer. İşçi okuyucularımın köşemi takip etmesi elbette beni memnun ediyor ama kabul edilemez bir husus da ortaya çıkıyor ki bu ve benzeri bilgileri aslında kendi sendikalarından almalı gerekiyor iken sendikaların mümkün olduğu kadar devreden çıkarılmaya çalışılmasının sonucu işçiler yalnızlaştırılmıştır. Oysa işçinin haklarının korunması için sendika ve sendika üyeliği elzemdir ama ne yazık ki bugün işçi bu destekten çoğunlukla yoksundur.
