Giriş
İstanbul’da kiraların 15 bin TL civarında olduğu bir semtte kiralık dairemiz var. Bu yerde kiracı 3+1 dairede 3 bin 300 TL’ye oturuyor. Daire annemin ama sözleşme benimle yapılmış. Ben kiracının kirasını nasıl arttıracağımı bilemiyorum. Sözleşmenin başlangıcı kasım ayı. Ne önerirsiniz? U.A.
***
Son günlerde yazılarıma dikkat ettiniz değil mi? Neredeyse tamamı kira konularını içeriyor. Acaba NİYE? Çünkü konu çok güncel, kiralar misli ile artmış vaziyette. Kiraya verenler ya kira bedellerini oldukça yüksek bekliyor veya kiracının çıkmasını istiyor. Mahkeme kalemleri dosya koyacak yer bulamıyor. Mahkemeler bir günde yaklaşık kırk duruşma yapıyor. Dolayısıyla bu şartlarda bana da kira konularında sorular yağmaya devam ediyor.
Ben de yanıtlarımla okuyucularımı bilgilendirmeye gayret ediyorum. Geleyim okuyucumun problemine. Birincisi, ev annenin, kira sözleşmesini okuyucum olan oğlu yapmış. Olabilir, bunda hukuken yanlış bir şey yok. Bir yerin kiraya verilmesi için malik olmak şart değil. Okuyucumun yaptığı sözleşme de bu nedenle geçerli.
***
Geleyim kira arttırımına. Evet kiralar anormal yükseldi. Bunun için önlem olarak 11.6.2022 ile 1.7.2023 tarihleri arasında mesken kiraları ancak yüzde 25 arttırılabildi. Dolayısıyla bu durum kiralayanları tatmin etmedi. Bu defa kiraya verenler tahliyeyi talep yolunu tercih etti. Şimdi okuyucumun durumuna bakalım. Okuyucumun sözleşmesi 11 ayda yapılmış. Dolayısı ile şu yüzde 25’lik arttırım şartı 1 Temmuz’dan sonra uzatılmaz ise okuyucumun yapacağı şey mevzuata uygun kira tespiti talep etmek.
Şayet bu yıl 11’inci ayda kira sözleşmesi beş yıllık dönem içinde kalıyor ise zam TÜİK-TÜFE 12 aylık ortalama oranında artacak. Kiracı bu oranda zam yapmaz ise dava konusu olacak. Ancak yine de 15 bin TL’ye ulaşılamayacak gibi görünüyor. Süre beş yılı bitiriyor da altıncı yıla giriyor ise bu durumda kiracının kirası emsallere göre hak ve nesafet kuralları çerçevesinde mahkemece arttırılacak. Bazı okuyucularım şu beş yıl meselesini yanlış yorumluyor. Dört yıl bitip beşinci yıla girişte rayice göre arttırım yapılır gibi düşünüyor ama öyle değil, beş yıl bitecek, altıncı yıla girişte rayice uygun artış yapılacak.
