Yargılanan bir yakınım var. Bu yargılamalar sırasında denetimli serbestlikten ve koşullu salıverilmekten söz edildiğini duyuyorum. Bu ikisi farklı şeyler mi? L.D.
* * * * *
Okuyucumun sorusu cezaların infazı ile ilgili. Yani henüz yargılanmakta olan biri için söz konusu değil. Yargılaması bitirilmiş, cezası kesinleşmiş hapis süresi içinde bulunan kimseleri ilgilendiren bir husus ve ikisi ayrı kavramlar. Yani bugün için yargılanmakta olan yakınlarını ilgilendirmiyor. Bir gün hapis cezası verilir ve karar kesinleşirse bu kavramlar söz konusu olur. Kavramların özeti şudur. Hapis cezası infaz edilmekte olan birileri için mahkümün infaz süresini iyi halli geçirmesi şartı ile, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına mahkum edilmiş olanlar 30 yılını, müebbet hapis cezasına mahkum edilmiş olanlar 24 yılını, diğer süreli hapis cezalarına mahkûm edilmiş olanlar cezalarının yarısını infaz kurumunda çektikleri takdirde, koşullu salıverilmeden yararlanabilirler. Bu koşullu salıverilme maddesidir ancak madde bu kadar değil. Tümünü yazma imkanım yok çünkü sadece bu madde bile yaklaşık üç sayfa tutan bir madde. Açıklaması ise sayfalar ister. Ancak koşullu salıvermenin tarifini vereyim istedim.
* * * * *
Peki Denetimli serbestlik nedir? Şudur: “Hükümlülerin dış dünyaya uyumlarını sağlamak, aileleriyle bağlarını sürdürmelerini ve güçlendirmelerini temin etmek amacıyla, açık ceza infaz kurumunda veya çocuk eğitim evinde bulunan ve koşullu salıverilmesine bir yıl veya daha az süre kalan iyi hâlli hükümlülerin talebi hâlinde, cezalarının koşullu salıverilme tarihine kadar olan kısmının denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle infazına, ceza infaz kurumu idaresince hazırlanan değerlendirme raporu dikkate alınarak, hükmün infazına ilişkin işlemleri yapan Cumhuriyet başsavcılığının bulunduğu yer infaz hakimi tarafından karar verilebilir. Açık ceza infaz kurumuna ayrılma şartları oluşmasına karşın, iradesi dışındaki bir nedenle açık ceza infaz kurumuna ayrılamayan veya bu nedenle kapalı ceza infaz kurumuna geri gönderilen iyi halli hükümlüler, diğer şartları da taşımaları halinde, birinci fıkrada düzenlenen infaz usulünden yararlanabilirler.” Görüldüğü gibi denetimli serbestlik, koşullu salıverilmeden de önce tatbik edilen bir uygulamadır.