Öldürme, uyutma, ötanazi

Yeni yasa tasarısı, sokak hayvanlarının öldürülebileceğini öngörüyor. Öldürmenin öngörülmesi için kullanılan tabir uyutma idi. Uyutma, öldürme karşılığıydı ama toplum reaksiyon gösterince öldürmenin adı ötanazi oldu. Çünkü ötanazi toplamda çok yaygın bilinen bir husus değildir. Ülkemizde ötanazi yasaktır. Peki ötanazi nedir? Ötanazi iki yönlü tarif edilir, yaygın olan ve en çok kabul edilen şudur: Kişinin kendisinin öldürülmesi talebi sonucu dışarıdan biri tarafından (çoğunlukla tıbbi yollarla) öldürülmesidir. Bir kişi niye öldürülmesini ister? Muhtelif nedenleri olabilir ama en çok tedavisi imkansız bir hastalığa yakalanıp katlanılmaz şekilce acı çekenler, bundan kurtulmak için ölümü tercih edebilir. Bu da o ülkede ötanaziye izin veren yasaların gösterdiği yollarla yapılır. İkincil olarak düşünülen, kişinin şuursuz durumda acı çektiği, iyileşme imkanı görülmeyen bir durumda yine yasaların öngördüğü şartlar içinde öldürülmesidir. Bazı ülke yasaları ötanaziye izin vermiştir ancak ülkemizde böyle bir izin yoktur. Bizde canlının yaşatılması için mücadele esastır. 

Şimdi topluma yabancı bu ötanazi uygulaması hayvanlar için niye gündeme getirildi? Çünkü toplum bu kavrama yabancı, yani uyutulmaktan kurtuldular ya, o halde ötanaziye razı olalım. Ancak ilk tarifimde ne dedim? Kişinin kendisinin öldürülmesi talebi olacak, yasalar çerçevesinde şartlar var ise bu kişi öldürülecek. Peki bunu hayvanlara tatbik edelim, hangi hayvanın öldürülme talebini alacaksınız? Nasıl alacaksınız? Çünkü ötanazinin şartı öldürülecek kişinin muvaffakati. Bir köpeğin öldürülme talebinin olduğunu mu iddia edeceksiniz? Kısa keseyim, bir sözleşmenin veya bir kanunun bir maddesinin uygulama imkanı yok ise madde geçersizdir. Köpeğin (veya bir başka hayvanın) öldürülme talebini alamayacağınıza göre hayvanlar için ötanazi öngören maddelerin tatbiki yoktur, o maddeler geçersizdir. 

Bugünkü yasalarımıza göre: a) Bütün hayvanlar eşit doğar ve bu kanun hükümleri çerçevesinde yaşama hakkına sahiptir. b) Evcil hayvanlar, türüne özgü hayat şartları içinde yaşama özgürlüğüne sahiptir. Sahipsiz hayvanların da, sahipli hayvanlar gibi yaşamları desteklenmelidir. c) Hayvanların korunması, gözetilmesi, bakımı ve kötü muamelelerden uzak tutulması için gerekli önlemler alınmalıdır. d) Hiçbir maddi kazanç ve menfaat amacı gütmeksizin, sadece insani ve vicdani sorumluluklarla, sahipsiz ve güçten düşmüş hayvanlara bakan veya bakmak isteyen ve bu kanunda öngörülen koşulları taşıyan gerçek ve tüzel kişilerin teşviki ve bu kapsamda eşgüdüm sağlanması esastır. Sahipsiz ya da güçten düşmüş hayvanların, 3285 sayılı Hayvan Sağlığı Zabıtası Kanunu’nda öngörülen durumlar dışında öldürülmeleri yasaktır. Hayvan Sağlığı ve Zabıtası Yönetmeliği Madde 50: Hastalık çıkan yerdeki hasta ve hastalarla temasta bulunan hayvanların öldürülme ve imha işi, il ve ilçelerde belediye temizlik ekipleri, köylerde muhtarın nezaretinde köy bekçi ve korucuları veya bu işin için muhtarlıkça görevlendirilen kişiler tarafından yapılır. Bu husus hayvan sağlık zabıtası komisyonu kararında belirtilir.