2019’da evimi iki kız kardeşe kiraya verdim. Biri evli, diğeri bekardı. Evli olan ayrıldı. Bekar olan da yanına üvey babasını, annesini ve anneannesini aldı. Ancak bu aile binada oturanları rahatsız ediyor. Bunlara karşı nasıl önlem alınır? S.D.
*****
Soruya iki cepheden yanıt verebilirim. Birincisi kira sözleşmesi hükümlerine göre: Çoğunlukla kira sözleşmesinin ‘Hususi hükümler’ başlığı altındaki üçüncü sayfasında, tarafların uyacağı kurallar yazılıdır. Bu maddeler arasında kiralananda kimlerin ikamet edeceği sınırlandırılmış olabilir. Mesela ‘Dairede (A) ve eşi (B) ikamet edecektir. Bunlardan başkası daireyi kullanamaz’ benzeri hükümler yer alabilir.
Böyle bir maddede çok yakın aile bireyi istisna tutulur ama daha genişine izin verilmez. Verdiğim örnekte bu çiftin çocuğu olursa bu sözleşmeye aykırılıktır denilmez ama doğrusu üvey baba ve rahatsızlık verici biçimde büyükanneye kadar barınma tartışılabilir. Bu birinci husus. İkinci husus ise, bizim Medeni Kanun’un 737’nci maddesinde şu cümle vardır: “Herkes, taşınmaz mülkiyetinden doğan yetkileri kullanırken ve özellikle işletme faaliyetini sürdürürken, komşularını olumsuz şekilde etkileyecek taşkınlıktan kaçınmakla yükümlüdür.
Özellikle taşınmazın durumuna, niteliğine ve yerel adete göre komşular arasında hoş görülebilecek dereceyi aşan duman, buğu, kurum, toz, koku çıkartarak, gürültü veya sarsıntı yaparak rahatsızlık vermek yasaktır.” Medeni Kanunumuz komşuları rahatsız edecek gürültü yapmayı yasaklamıştır. Bir de Kat Mülkiyeti Mevzuatı var ki bunda da 18’inci madde şöyle: “Kat malikleri, gerek bağımsız bölümlerini, gerek eklentileri ve ortak yerleri kullanırken doğruluk kaidelerine uymak, özellikle birbirini rahatsız etmemek, birbirinin haklarını çiğnememek ve yönetim planı hükümlerine uymakla, karşılıklı olarak yükümlüdürler.” Buna bağlı olarak 25’inci maddeye de bakmak gerekecektir, şöyle:
“Kat maliklerinden biri bu kanuna göre kendisine düşen borçları ve yükümleri yerine getirmemek suretiyle diğer kat maliklerinin haklarını, onlar için çekilmez hale gelecek derecede ihlal ederse, onlar, o kat malikinin müstakil bölümü üzerindeki mülkiyet hakkının kendilerine devredilmesini hakimden isteyebilirler.” Görüldüğü gibi rahatsızlık verme, muhtelif kanunlarda yasaklanmış olup, kiracının tahliyesi nedeni olabileceği gibi dairesinin bazı şartlarla satın alınarak elinden gideceğine kadar varan müeyyideye maruz kalınabilir. İşin cezai yönü de vardır.