Sinsice ilerleyen hastalık! Kemikleri zayıflatıp inceltiyor: Bağırsak ve KOAH hastaları risk altında

Hilal Gülden Boğazkesen - Posta.com.tr / Osteoporoz, kemiklerin sessizce güçsüzleştiği ve dayanıklılığını kaybettiği bir hastalıktır. Genellikle belirti vermeden ilerleyen bu durum, basit bir düşme ya da hafif bir çarpma sonucu ciddi kırıklarla kendini gösterebilir. Özellikle yaş ilerledikçe ve kemik yoğunluğu azaldıkça risk artar. İşte tüm detaylar! Osteoporoz (kemik erimesi), kemik yoğunluğunun ve kalitesinin bozulması sonucu kemiklerin daha kırılgan hale gelmesiyle karakterize bir iskelet sistemi hastalığıdır. Kemik dokusu, yapım ve yıkım süreçleriyle kendini sürekli yenileyen dinamik bir yapıya sahiptir. Osteoporozda yeni kemik doku oluşumu azalırken yıkım süreci hızlanır. Bu durum, kemiklerin incelerek zayıflamasına yol açar. Doktor Öğretim Üyesi Şahin Karalar, Osteoporoz genellikle sinsi bir şekilde ilerler ve çoğunlukla ani ve basit travmalarla meydana gelen kırıklarla kendini gösterir. İleri evrede özellikle omurgada görülen çökme kırıkları kifoz (kamburluk) ve boy kısalmasına sebep olabilir. Özellikle ileri yaşlarda görülen bel ve sırt ağrıları hafife alınmamalı ve dikkatli bir şekilde değerlendirilmelidir dedi. Osteoporoz, halk arasında genellikle yaşlılar arasında görülen hastalık olarak kabul edilebiliyor. Fakat risk altında olan tek grup yaşlılar değil. Uzman isim, kemik erimesi hastalığı görülebilecekleri şu şekilde açıklıyor;İleri yaşla birlikte kemik yoğunluğu doğal olarak azalır. Bu durum, osteoporoza yatkınlığı artırır. Ancak osteoporozun yalnızca yaşlıları etkileyen bir hastalık olmadığı ve her yaş grubunda görülebileceği unutulmamalıdır. Menopoz sonrası dönemde olan kadınlar, östrojen hormonu eksikliği nedeniyle osteoporoz açısından yüksek risk altındadır. Genetik yatkınlık da osteoporoz için önemli bir risk faktörüdür. Ailesinde osteoporoz öyküsü bulunan bireylerin bu hastalığa karşı daha dikkatli olması gerekir. Bunun yanı sıra kalsiyum ve D vitamini eksikliği kemik yapım sürecini olumsuz etkileyerek osteoporoza yatkınlık oluşturur. Sedanter (hareketsiz) yaşam tarzı, alkol ve sigara kullanımı ile yeme bozuklukları da kemik yıkımını artırarak osteoporoz riskini yükseltir.Kronik hastalıklara sahip bireylerde veya kortikosteroid gibi bazı ilaçları uzun süre kullanan kişilerde kemik dokusu olumsuz etkilenir ve osteoporoz riski artar. Her hastalıkta olduğu gibi kemik erimesi de kişinin yaşam kalitesini fazlasıyla etkiliyor. Sinsi bir şekilde ilerleyen bu hastalık, beden üzerinde beklenmedik sorunlara yol açabilir. Doktor Öğretim Üyesi Şahin Karalar, Osteoporozun erken teşhis edilmemesi ve tedavi edilmemesi durumunda kalça, omurga ve el bileği kırıkları gibi ciddi sağlık sorunları ortaya çıkabilir. Osteoporoz hastalarında gelişen kırıkların iyileşme süresi sağlıklı kemiklere kıyasla daha uzun sürer ve bu durum hareket kısıtlılığı, bağımsızlık kaybı ve yaşam kalitesinde ciddi düşüşe yol açar sözleriyle hastalığın boyutlarını gözler önüne seriyor. Özellikle yaşlı hastalarda tekrar düşme korkusu, sosyal izolasyon ve anksiyete gibi psikolojik sorunlar gelişebilir. Uzun süreli yatak istirahati, genel sağlık durumunu olumsuz etkileyerek zatürre gibi diğer hastalıkların gelişimine de zemin hazırlar. Osteoporozun etkisi altında bulunan kemiklerde yapım-yıkım süreci sağlıklı bir şekilde ilerlemez, bu da hastalarda kronik ağrılara yol açabilir. Osteoporoz, tek başına kemik erimesi hastalığı olarak görülse de çeşitli sağlık sorunlarıyla bağlantılı olabilir. Menopoz, bunlar arasındaki en güçlü ihtimal.Uzman isim, Ortalama menopoz yaşı sanayileşmiş ülkelerde 51 iken daha az gelişmiş ülkelerde 48 olarak bildirilir. Günümüzde yaşam süresinin artmasıyla birlikte kadınlar yaşam sürelerinin üçte birini menopoz döneminde geçiriyor. Menopozun en büyük sonuçlarından biri de kemik sağlığının olumsuz etkilenmesidir. Menopoz sonrası östrojen seviyesinin düşmesiyle birlikte kemik yoğunluğu azalır ve osteoporoz riski yükselir. Kırık riski kadınlarda erkeklere kıyasla daha yüksektir. 60 yaşındaki bir kadının yaşam boyu kırık riski %44 iken aynı yaştaki bir erkeğin riski %25 civarındadır dedi. Günümüzde osteoporoz, yalnızca yaşlanmanın değil; çeşitli kronik hastalıkların da tetiklediği bir sağlık sorunu olarak karşımıza çıkıyor. Uzman isim, kemik erimesini tetikleyen diğer hastalıkları şu şekilde açıklıyor;İnflamatuar bağırsak hastalıkları (crohn hastalığı ve ülseratif kolit) bağırsaklardan D vitamini ve kalsiyum emilimini bozmaktadır. Bu hastalıkların tedavisinde kullanılan kortikosteroidler de osteoporoz riskini daha fazla arttırmaktadır. Çölyak hastalarında da benzer bir durum görülmektedir vücut kemik sağlığı için gerekli besinleri yeterli olarak alamaz. Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) hastaları, hareketsizlik, tedavide kullanılan ilaçlar ve sürekli devam eden inflamatuar süreçler nedeniyle düşük kemik yoğunluğuna sahip olma eğilimindedir. Ayrıca, sigara kullanımı bu durumu daha da kötüleştirmektedir. Tip 1 diyabet hastalarında kemik yoğunluğunun düştüğü gözlemlenmektedir. Tip 2 diyabet hastalarında ise kırık riski artmaktadır. Diyabet hastalarında görülen görme bozuklukları, aşırı kilo ve yürüme dengesizliği kırık riskini artıran diğer faktörler arasında yer almaktadır. Osteoporoz yani kemik erimesi hastalığından korunmak için bazı detaylara dikkat etmek gerekiyor. Kemiklerin güçlendirilmesi amacıyla beslenme düzeninden zararlı alışkanlıklardan uzak durmaya kadar her adımda sağlıklı seçimler yapmak önem taşıyor.Doktor Öğretim Üyesi Şahin Karalar, Osteoporoz tedavisinde dikkat edilmesi gereken en önemli nokta erken tanıdır. Tarama genellikle menopoz sonrası kadınlar ve yetmiş yaş üzerinde ki erkekler için önerilmektedir. Risk faktörü taşıyan hastalarda daha erken yaşta yapılabilir. Kemiklerin kuvvetlenmesi ve osteoporozdan korunmak için dengeli beslenmek, hareketsiz kalmamak ve sağlıklı yaşam tarzı benimsemek önemlidir. Kalsiyum, D vitamini ve proteinden zengin beslenmek kemik sağlığını korur. Sigara ve aşırı alkol tüketiminden uzak durulmalıdır sözleriyle kemiklerin nasıl kuvvetlendirileceğinin altını çiziyor.