Giriş
Avukatlar partisinde 'damsız girilmez' cezası
Ankara Barosu’nun ‘avukatlar partisi’nde kadınlardan ücret alınmayıp erkeklerden 60 lira giriş ücreti istenmesi ve erkek avukatların mekâna ‘damsız’ girişine izin verilmemesi ayrımcılık sayıldı. TİHEK, Ankara Barosu ve eğlence mekânına 35’er bin TL ceza verdi.
Ankara Barosu Başkanlığı, geçen yıl 28 Mayıs Cumartesi günü, ünlü bir eğlence mekânında ‘avukatlar partisi’ düzenledi. Yapılan duyuruda partiye giriş biletinin 60 lira olduğu ancak kadınlardan bu ücretin alınmayacağı bildirildi. Ankara Barosu avukatlarından Vural Yıldırım, kadın avukatlardan ücret alınmayıp sadece erkek avukatlardan ücret alınmasının ayrımcılık olduğunu savunarak Baro Başkanlığı’nı e-mail yoluyla uyardı.
TİHEK'E ŞİKAYET ETTİ
Avukat Yıldırım’a, partinin verileceği mekâna gittiğinde de yanında kadın olmadan içeri giremeyeceği söylendi. Yıldırım, kendisine eşlik eden kadın stajyer avukat arkadaşı aracılığıyla mekâna girebildi. Kendisinden 60 TL giriş ücreti talep edilen avukat Yıldırım hem Ankara Barosu Başkanlığı’nı hem de avukatlar partisine ev sahipliği yapan eğlence mekânını, ‘ayrımcılık yasağı’nı ihlal ettiği gerekçesiyle TİHEK’e (Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu) şikâyet etti.
35'ER BİN TL CEZA
İşletme, TİHEK’e gönderdiği savunmasında, kadına karşı şiddet vakalarının artması nedeniyle bu mağduriyete dikkat çekmek için cumartesi geceleri kadın müşterilerden ücret almadıklarını bildirdi. İşletme, içeri eşsiz almama kuralının da “erkek sayısının fazla olması halinden kadınların rahatsız olabileceği” gerekçesiyle uygulandığını belirtti. TİHEK yapılan şikâyeti 12 Kasım 2022 tarihinde karara bağladı. Erkeklerin işletmeye eşsiz alınmaması uygulamasının “ayrımcılık yasağının ihlali” olduğuna karar vererek hem işletmeye hem de Ankara Barosu’na 35’er bin TL idari para cezası uygulanmasına hükmetti.
EŞSİZ ALMAMAK İLKELLİK
KARARIN 6 Ocak tarihinde taraflara tebliğ edilen gerekçesinde, işletmenin erkek müşterileri eşsiz almama yönündeki uygulamasının ilkel bir yaklaşım olduğu, kabulünün mümkün olmadığı belirtilerek, özetle şu değerlendirme yapıldı:
“Eğlence yerine eşsiz gelen her erkeğin kadın müşterilere yönelik olumsuz davranışlarda bulunacağı ve onları rahatsız edeceği şeklinde bir varsayımla kalıp yargı oluşturularak ön yargılı davranılmasının, objektif bir temelden yoksun olan cinsiyet algısından kaynaklandığı ve söz konusu varsayımın farklı muamelenin nedeni olduğu açıktır. Baro’nun yapmış olduğu bir etkinlikte, etkinliğin sorumluluğu da kendisine aittir. Her ne kadar işletmeye giriş kurallarını belirlemede Baro’nun dahli yoksa da Baro’nun kendi mensubuna insan haysiyeti ile bağdaşmayan bir muameleye tabi tutulmasına göz yumması ve buna sebebiyet vermesi işletme sahibi gibi sorumlu olmasını gerektirdiği sonucuna varılmıştır.”
KADINDAN ÜCRET ALMAMAK TAKDİRLİK
TİHEK kararında, kadın müşterilerden 2021 yılı itibarı ile cumartesi geceleri ücret alınmaması kararını ise takdir edilmesi gereken bir uygulama olarak vurguladı:
“Muhatap şirketin kadına yönelik şiddete dikkat çekmek ve bu konuda farkındalık yaratmak amacı ile işletmeye girişlerde kadın müşterilerden ücret almamasının objektif ve makul bir gerekçeye sahip olduğu kanaatine varılmıştır.”
Mesut Hasan Benli /Hürriyet
