İsveç'in NATO üyeliği... Gözler Türkiye'de

NATO devlet ve hükümet başkanları, İttifak’ın mevcut ve gelecekteki politikalarına yön verecek kararlara imza atılacak olan zirve için yarın Litvanya’nın başkenti Vilnius’ta bir araya geliyorlar. Zirvede, başta İsveç’in NATO üyeliği konusu olmak üzere, tüm gözler Türkiye’nin üzerinde olacak. Vilnius’ta Türkiye’yi temsil edecek olan Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın ikili temasları da daha şimdiden sonuçları en merak edilen toplantılar arasında.

NATO genelindeki beklenti İsveç’in Vilnius Zirvesi’ne üye olarak davet edilebilmesiydi. Türkiye’nin terörle mücadele kaynaklı çekincelerinin giderilmemesi ve İsveç’in geçen yıl üzerinde uzlaşılan üçlü muhtıradan doğan yükümlülükleri yerine getirmediği görüşünde olmayı sürdürmesi bu opsiyonu ortadan kaldırdı. İsveç, zirveye davetli ülke olarak katılacak.

ÜYELİK İÇİN SON SÖZ ERDOĞAN’IN

Zirve öncesinde Erdoğan, İsveç Başbakanı Ulf Kristersson ve NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg arasında bugün gerçekleştirilecek görüşmede kapsamlı değerlendirme yapılacak olsa da bu toplantıdan belirleyici sonuç çıkma olasılığı pek yüksek değil. Zirve bitmeden üyelikle ilgili olumlu ilerleme sağlanıp sağlanmayacağı da büyük ölçüde Erdoğan’ın vereceği karara bağlı olacak. Türkiye’nin kararı için müzakereler son ana kadar sürdürülecek olsa da başta ABD olmak üzere bazı ülkelerden İsveç’in üyeliği için “Şimdi olmasa da çok yakın bir zamanda” mesajları gelmeye başladı. NATO liderleri hem Türkiye’yi hem de İttifak’ı yakından ilgilendiren “bölgesel planlar” konusundaki son sözlerini de Vilnius’ta söyleyecekler.

TÜRKİYE’NİN GÖRÜŞLERİ BİLDİRİYE YANSIYACAK

Toplantı öncesinde, onlarca yıldır ilk kez güncellenen ve olası bir Rus saldırısına nasıl, nerede ve hangi güçlerle karşılık verileceğinin detaylandırıldığı belgelere ilişkin sorun yaşandı. Sorunun odağında Boğazlar ve Kıbrıs’a ilişkin coğrafi isimler yer alıyordu. Bu konuda da Türkiye sıkı bir müzakere yürüttü. Zirvenin odaklanacağı Ukrayna’ya destek konusunda da Türkiye’nin tavrına önem veriliyor. Askeri desteğin sürdürülmesi kararının güçlendirileceği ve bu ülkenin NATO’ya nasıl yakınlaştırılacağına dair formüllerin ele alınacağı toplantıda, izlediği özgün politika Türkiye’nin yaklaşımını önemli kılıyor. Türkiye, Ukrayna’nın NATO üyeliğine olumlu baksa da bunun zirvede gerçekleşme olasılığı yok. Terörle mücadele de Türkiye’nin NATO gündemine soktuğu ve önemli bir yer tutmayı sürdürmesini sağladığı konulardan biri. Bu zirvede de terörle mücadele konusunda Türkiye’nin görüşlerinin önemli bir bölümü sonuç bildirisine yansıtılacak. (Güven Özalp/Brüksel)

ERDOĞAN’DAN LİDERLER TRAFİĞİ

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ı bu hafta yoğun bir diplomasi trafiği bekliyor.

Bugün Litvanya’nın başkentine Vilnius’a hareket edecek olan Erdoğan, NATO Genel Sekreteri Stoltenberg ve İsveç Başbakanı Kristersson’la bir araya geleceği üçlü zirvenin ardından başta Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis olmak üzere İttifak’a üye ülkelerin liderleriyle görüşmeler yapacak. Bir süredir gergin bir dönem geçiren Türk-Yunan ilişkileri, Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat depremlerinden sonra Yunanistan’ın kurtarma ekipleri ile Türkiye’ye yaptığı insani yardımların ardından yumuşamaya başlamıştı. Erdoğan-Miçotakis görüşmesi Türk-Yunan ilişkilerinde “yeni bir dönemin başlangıcı” olarak ifade ediliyor.

BIDEN İLE GÖRÜŞME

Zirve kapsamında Cumhurbaşkanı Erdoğan ve ABD Başkanı Joe Biden’ın bir araya gelmesi de bekleniyor. Önceki gün açıklama yapan ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, Vilnius Zirvesi’nde ABD Başkanı Biden ile Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın görüşmesinin beklendiğini bildirdi. Muhtemel Erdoğan-Biden görüşmesinde, ikili ticari ve ekonomik ilişkilerin yanı sıra Suriye’nin kuzeyindeki gelişmeler, İsveç’in NATO üyeliği, F-16 savaş uçaklarının Türkiye’ye satışı gibi başlıkların gündeme gelebileceği değerlendiriliyor.

ERDOĞAN’IN AJANDASI

Erdoğan’ın ikili temaslarında en önemli konu başlıkları arasında Rusya ve Ukrayna arasındaki savaş, Karadeniz tahıl koridoru, Doğu Akdeniz, Suriye’deki son gelişmeler, terörle mücadele, İsveç’in NATO üyeliği, F-16’ların Türkiye’ye tedarik edilmesi de bulunuyor. Zirve kapsamında ayrıca, Erdoğan’ın ABD’li yetkililer tarafından F-16 konusunda bilgilendirilmesi de bekleniyor.

ÜÇLÜ GÖRÜŞME

Cumhurbaşkanı Erdoğan, zirve öncesi İsveç Başbakanı Kristersson ve NATO Genel Sekreteri Stoltenberg ile görüşme gerçekleştirecek. (Selçuk Böke/Ankara)

Güven Özalp / Hürriyet