Oya Çınar
oya.cinar@posta.com.tr


​İstanbul’un Prens Adaları’nda 278 fayton var. Bunların 227’si Büyükada, 21’i Burgazada, 30’u ise Heybeliada’da faaliyet gösteriyor.

AHMET KEMAL ŞENPOLAT (Hayvan Hakları Federasyonu Başkanı)

'FAYTONLAR ATSIZ OLSUN'

Adalar coğrafyası, nostaljik faytonların hizmet verdiği diğer kentlerden farklı. Prag, Viyana ve Paris gibi tarihi kentlerde atlar düz zeminde koşuluyor ve ciddi denetimler söz konusu. Burada ise fayton sayısı belli ve sayının artması da istenmiyor. Akülü araçlar bizim sunduğumuz öneri. Faytonculuk tamamen kaldırılsın demiyoruz. Önüne at koşulmasın istiyoruz. Aynı kişiler aynı plakalarla elektrikli faytonlara binecekler. Kimse işsiz kalmayacak. Ama derdimizi anlatamıyoruz. Müthiş bir önyargı var. Hayvanlar yaz sıcağında o kayışlarla buram buram yanıyor. Faytoncular Odası hepimizi tehdit ediyor. Düşünün ki atlar öldüğünde gömülecek yer yok. Denize bırakılıyor. Bunları herkes biliyor ama kimse müdahale etmiyor.

ELİF NARİN (Faytona Binme Atlar Ölüyor Platformu)

'KİMİ MEZBAHADA KİMİ YOLDA ÖLÜYOR'

Adalar’da her yıl 400’den fazla at hastalık ve sakatlanma gibi nedenlerle mezbahaya gönderiliyor. Bazısı bakımı külfetli geldiğinden kışın ormana terk edildiği için, bazısı da kazalarda ölümcül yaralar alarak ölüyor. Yaşamını yitiren atların yerine ise hemen başka atlar getiriliyor.

MUSTAFA ARABACI (Faytoncu)

'SABAHA KADAR BAŞINDA BEKLERİZ'

Hiçbir at sahibi atının ölmesini, hastalanmasını istemez. Bambaşka bir mahluktur at. En ufak hastalıkta sabaha kadar başında bekleriz. Bir sabah beygiri, bir de akşam beygiri vardır. Sabah koşulan atı öğleden sonra koşmazsın. Dinlendirirsin. Bunlara dikkat ederiz. Etmeyenler denetlenmeli ve gereken ceza uygulanmalı. Ama “Faytonculuk kaldırılsın” demek adaletli değil. Bir at zehirli ot yiyip ölse bile sebebi buymuş gibi gösteriliyor. Bilinçsizce şeyler yazılıyor.

ÖZGE ÖZDER (Bana Göz Kulak Ol Derneği)

'SALDIRIYA UĞRADIK'

Biz sanatçılardan oluşan ve hayvanların sesi olan bir derneğiz. Amacımız hem topluma hem yetkililere vicdani bir çağrı yapmak. Kampanya filmlerinde herkes gönüllü olarak çalıştı. Vicdan sahibi sanatçıların yükselen sesine, “Bu işte rant var” gibi bahanelerle yaklaşılması anlamsız. Büyükada’da çekilen ‘Dudaktan Kalbe’ dizisinde rol aldığımda, ekip olarak fayton kullanmakla ilgili büyük bir vicdan sorunu yaşamıştık. Bacakları paramparça atları yere yığılırken görmek hepimizi mahvetti. Vicdanından şüphe duymadığımız, atlarına iyi baktığından emin olduğumuz bir faytoncu ile anlaştık. Diğer faytonlara binmediğimiz için ekibimiz saldırıya uğradı.

İSMAİL KURT (Faytoncu)

'VETERİNER BİLE YOK'

35 senedir Burgazada’da bu işi yapıyorum. Burada herkesin kendi malı olduğu için atlara zarar verilmiyor. Herkes gözü gibi bakıyor. Büyükada’dakilerin çoğu kiralık fayton. Hoyrat kullanıyorlar. Burgazada ve Heybeliada bu konuda istisna. Gelip tek tek incelesinler. Bir tane sağlıksız, kötü durumda at bulamazlar. Kamçı kullanmıyoruz. Her hayvanın potansiyeli var. Bunu geçerseniz tabii ki ona zarar vermiş olursunuz. Bunun kontrolünü belediyeler yapmalı ama yapılmıyor. Bir veteriner bile yok Adalar’da. Her şeyleriyle kendimiz ilgileniyoruz.

TOLGA DEMİR (Faytoncu)

'DENETLEYİP CEZA VERSİNLER'

Tüm dertleri adaya elektrikli araba sokmak. Bundan rant sağlayacak olanlar var. Sürekli faytoncuları karalama peşindeler. Haliniz, derdiniz nedir diyen yok. Avrupa’da faytonlar devlet tarafından destekleniyor. Birkaç yıl önce Belediye, “Yemleri biz alacağız” dedi. Ses seda yok. Veteriner yardımı zaten yok. Herkes kendi çabasıyla, bebeği gibi bakıyor atına. Çok yanlış gösteriyorlar olan biteni. Hepimiz Büyükada Faytoncular Derneği’ne bağlıyız. Atları hor görenleri denetleyip cezasını versinler. Niye anlayıp dinlemeden, bir düzenleme getirmeden faytonları kaldırmaya çalışıyorlar, anlayan beri gelsin!

MEHMET HAKGÜDER (Faytoncu)

'ATIN ÜSTÜNE ÇIKAN EĞİTİMLİ OLMALI'

Ne Belediye ne Emniyet ne de Kaymakamlık bizimle ilgileniyor. Yapılması gereken belli. Devlet bu işin düzenli kontrolünü yapmalı ve faytonculara maaş ödemelidir. O zaman kimse bu işi ticarete dökemez. Bizim insanımız eline para geçince ne yapacağını şaşırıyor. Her ahırda bir veteriner bulundurulmalı. Atın üstüne çıkan eğitimli olmalı. Ama öyle mi? Hayır. Bunun suçlusu yetkililer. Özendirilmesi gereken bir kültürün kaldırılmasına yönelik olan bu çabayı içler acısı buluyorum. Yok etmek yerine düzenleme getirsinler. Bizim çağrımız da, derdimiz de bu!

ADALAR BELEDİYESİ: YETKİ BİZDE DEĞİL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ'NDE

Rutin denetimlerin dışında, gelen şikayetleri değerlendirerek kural dışı hareket eden faytonculara ceza kesiyoruz. Bunun dışında bir yaptırım uygulama yetkimiz yok. Faytonlarla ilgili tüm yetki ve sorumluluk İBB UKOME’de. O nedenle tüm şikayet, talep ve önerilerin İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne yapılmasını öneriyoruz. Faytonları kaldırmak, azaltmak veya yerlerini değiştirmek gibi yetkilerimiz de yok. Yetki devri ve sorunların çözümü için İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne defalarca yazmamıza rağmen netice alamadık. Yetki ve sorumluluğun Belediyemize verilmesi durumunda, esnaf ve halkın katılımıyla faytonları bir sorun kaynağı olmaktan çıkarmayı, ilçemizin simgesi haline getirmeyi isterdik. Ancak çabalarımız olumlu ya da olumsuz sonuç vermedi.




ATLAR İÇİN 309 BİN İMZA

İmza platformu Change.org’da faytonlarda çalıştırılan atlarla ilgili onlarca kampanya mevcut. Faytona Binme Atlar Ölüyor platformunun iki yıl önce burada başlattığı kampanya 309 bin imzaya ulaştı. Bu büyük bir sayı.