Kurban Bayramı öncesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Dr. Ender Saraç ile buluştuk ve bayramda dikkat edilecek altın kuralları sordum. Sözlerine kulak verelim. // Alev Gürsoy Cimin / alev.gursoy@posta.com.tr
Bu bayram COVID-19’a rağmen rahat geçecek ilk bayramımız mı?
Değil! İsrail, Hollanda gibi birçok ülkelerde salgında artışlar, bazı ülkelerde de tekrar kısıtlamalar başladı. Şimdiden bu durumdaysa daha da dikkatli olmalıyız. Altı ay sonra aşıların koruyuculuğu geçince; hareketsizliğe alışmış, yeterince dışarıya çıkmadığı için D vitamini ve bağışıklığı zayıflamış üstüne duygusal açıdan stres altında olan kişiler olduğumuzu da düşünürsek, ekim ayına hazır girmeliyiz. Tehlike bitmedi, dördüncü dalga ihtimali çok yüksek.
‘AŞI OLMAYIN’ DEMEK CESARET İŞİ
Aşılar konusunda ne düşünüyorsunuz?
Çok fazla aşı yapılmasına sıcak bakan bir hekim değilim. Grip ve benzeri tarzda önerilen aşıların hiçbirini olmadım ve hiç de hasta olmadım. Fakat burada durum başka. Bu kez Sağlık Bakanı’mızın önerilerine kulak vereceğiz ve bu hastalığın ölümcül komplikasyonlarının önüne geçeceğiz. Ben de Sinovac oldum. “Aşı olmayın” demek cesaret işi ve riskli. Ben bazı yakın dostlarımın ve hastalarımın aşı olamadan öldüklerini gördüm. Kendi ellerimle onları toprağa vermek çok gerçekçiydi. Eğer aşı olmuş olsalardı şimdi hayatta olacaklardı belki.
Peki, bayram beslenme konusunda nelere dikkat etmeliyiz?
Bu hastalık en çok obezlerde, fazla alkol alanlarda, yasaklı maddeler kullanıp bedeni halsiz düşenlerde, depresyon hastalarında, D3 vitamini düşük olanlarda ve kronik rahatsızlığı olanlarda ağır seyrediyor. Benim bu konuda bazı doğal formüllerim var.
PROPOLİSİ DÜZENLİ KULLANMANIN FAYDASI ÇOK
Nedir o doğal formüller?
D3 içeren yumurtanın sarısı, süt ve süt ürünleri, mantar ve yağlı balıkları yeterince tüketin ve güneşe çıkın. Esmer olanlar ve kuzey bölgelerde yaşayanlar; temmuz, ağustos aylarında saat 11.00 veya 15.00-16.00 saatleri civarı 20-25 dakika güneşlenmeli. Sarışın olanlar ise 10.00 ya da 17.00 civarı güneşlensin. Deniz suyu da çok önemli. Propolisi düzenli kullanmanın faydası çok. Zeytinyağı, çinko, tuzsuz kabak çekirdeği, kabuklu yemişler ve kırmızı et önemli. C vitaminini yüksek dozda almak lazım. Domates, kuzukulağı, roka, maydanoz gibi taze yenen yeşillikler, bol miktarda limon, her türlü çiğ sebze ve vişne gibi ekşi meyveler önemli.
PANDEMİDE HERKES EKMEK PROFESÖRÜ MAKARNA DOÇENTİ OLDU
Kilo kontrolümüzü nasıl yapmalıyız?
Pandemi sürecinde herkes ekmek profesörü ve makarna doçenti oldu. Herkes evinde makarnalar, hamurlar, kekler, pastalar, ekmekler yaptı ve bunun sonucunda da ortalık şeker hastalığı ve obeziteyle dolmaya başladı. Göbekler büyüdü. Toplum olarak ortalama dört buçuk kilo almışız. Yani Türkiye, pandemide yaklaşık 373 bin ton kilo aldı. Korkunç bir veri bu.
GÖBEK BÜYÜDÜKÇE ÖMÜR KISALIYOR
Peki, bu kontrolsüzlük ne gibi sonuçlar doğuracak?
COVID-19 yüzünden kaybettiğimiz canlardan daha fazlasını önümüzdeki beş yıl içinde inme, felç, emboli, kalp krizi, kanser, alzehimer, şeker, yüksek tansiyon ve buna bağlı hastalıklarından vereceğiz. Elleri yıka, dezenfektan kullan, sosyal mesafeye dikkat et ama şu an çok daha fazla insan kalp krizinden ölüyor. Beyaz un, şeker, trans yağlar, mısır şuruplarından uzak durun. En fazla ölümü bunlardan veriyoruz. Göbek büyüdükçe ömür kısalıyor.
AKŞAM YEMEĞİ EN GEÇ 18.00’DA YENMELİ
Alınan kilolar nasıl verilecek?
Birincisi iki öğün besleneceğiz. Bol yeşillik, yumurta, çörek otu ve zeytinli olan bir kahvaltıyla güne başlamakta fayda var. 16 saat açlık yani aralıklı oruç, vücuttaki katil hücreleri öldürür. Akşam yemeği de en geç saat 18.00’de yenmeli. Dengeli, düzenli beslenme ve spor şart!
KAVURMA VE PİLAVIN ÜZERİNE TATLI YEMEK İNTİHARDIR
Kurban Bayramı’nda beslenme için önerileriniz neler?
Taze et ağırdır hele bu yaz sıcaklarında daha da ağırlaşır. Eti önce güzelce bir dövün. Pişirirken çok yakmayın, orta kısık ateşte yavaş yavaş pişirin. Kimyon, etin gazını alır. Yerken üzerine muhakkak serpin. Kekik, zahter, kırmızı pul biber, zencefil, biberiye etin hazmını kolaylaştırır. Etin yanında şekerli asitli içecek yerine şalgam suyu veya rezene çayı tüketin. Kavurma ve pilavın üzerine tatlı yemek intihardır. Tatlıyı kavurmadan en az iki saat sonra yiyin. Bir çikolatalı puding veya iki kare baklava yiyebilirsiniz.
- Tahinin içine 1 kaşık ekleyin! Damarları çamaşır suyuyla temizlenmiş gibi yapıyor, hastalıklardan koruyor, kemikleri beton gibi yapıyor, C vitamini kralı
- Kaşık kaşık tüketin: Kandaki şekeri yerle bir ediyor! Doğadaki en doğal insülin, damar daralmasını önlüyor
- Saniyesinde kana karışıyor, demiri fırlatıyor: Tansiyon 12-8'de sabitleniyor, bir kaşığı yetiyor
- Doğadan gelen mucize lezzet: Tadı etle yarışıyor, etten 10 kat fazla protein içeriyor, vücuda D vitamini depoluyor!
- Pekmezin içine 1 kaşık ekleyin! Kemikleri beton gibi yapıyor, demir, kalsiyum ve magnezyum depolarını fullüyor! Balgam, öksürük ve hırıltının kesin çaresi!