Giriş
Rahim ağzı yarasının belirtileri nelerdir? Tehlikeli midir?
Rahim ağzı yaraları anormal vajinal kanama, rahim ağzında normalin dışında görüntü, ağrılı cinsel ilişki, idrar yaparken yanma gibi belirtilerle kendini belli edebiliyor. Tedavisi gecikmiş vakalarda rahim ağzındaki tıkaç görevi yapan mukusun yapımı bozulabiliyor, rahim ağzı kanalından spermlerin geçişin engelenebiliyor ve bu da kadınlarda kısırlığa neden olabiliyor.
Tıpta "servisit" adı ile geçen rahim ağzı yaraları kadınlarda sık görülen hastalıklardan biri. Rahim ağzı yaraları sonnucunda rahim ağzının normalin dışında bir görüntü oluşur. Rahim ağzı iltihapları, servikal erozyon, servikalektropiyon rahim ağzında yara görüntüsü verir. Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Esra Demir Yüzer konu hakkında bilgiler verdi.
SERVİSİT (RAHİM AĞZI İLTİHABI)
Rahim ağzı dokusunun iltihabi durumudur. Cinsel ilişkide bulunan her yaştaki kadında görülebilir. Servisite neden olarak enfeksiyonlar ve rahim ağzına olan travmalar sayılabilir. Rahim ağzı enfeksiyonları ve travmalarında bölgeye kan akımı artar. Kan akımı artan bölge daha kızarık ve şiş bir görünüm alır.
SERVİKAL EROZYON VE EKTROPİYON
Rahim ağzının iç yüzü ve dış yüzü birbirinden farklı hücrelerle döşenmiştir. Bu farklılık iç yüzün kırmızı renkte dış yüzün pembe renkte görülmesine neden olur. İç ve dış yüzeyi ayıran sınır bölgeye transformasyon zonu denir. İç yüzeyi döşeyen hücrelerin dış yüzeye ilerlemesine ektropiyon (servikaleversiyon) denir. Bu durum bir kanser değildir. Gebelikte ve genç kızlarda ektropiyon görülmesi normal kabul edilir. Doğum kontrol hapı kullananlarda, prezervatif veya tampon kullanımı sırasında rahim ağzının travmatize olması ile, sperm öldürücü veya kayganlaştırıcı krem kullanımına bağlı olarak oluşabilir.
RAHİM AĞZI YARALARI KADINDA NE GİBİ ŞİKAYETLERE YOL AÇAR?
- Kasıklarda ağrı ve normalin dışında sarı-yeşil , kötü kokulu vajinal akıntısı olan kadınlarda tek başına veya diğer bazı hastalıklarla birlikte servisit görülebilir.
- Anormal vajinal kanama
- Cinsel ilişki esnasında ağrı (Disparoni)
- İdrar yaparken yanma (disüri)
- Bel ağrısı
- Tedavisi gecikmiş vakalarda rahim ağzındaki tıkaç görevi yapan mukusun yapımı bozularak rahim ağzı kanalından spermlerin geçişine engel olunur ve kısırlığa neden olabilir.
- Gebelerde rahim ağzı iltihabı olduğunda düşük (abortus) ve erken doğum (preterm doğum) riski bulunur. Servisiti olan annelerden doğan yeni doğanlarda doğum sonrası akciğer ve göz enfeksiyonları daha fazla görülür.
RAHİM AĞZI YARALARINDA TANI VE TEDAVİ NASIL OLUR?
Rahim ağzı yaralarının kendine has şikayetleri olmadığından çoğunlukla başka bir hastalık nedeniyle jinekoloğa başvuran kadınların jinekolojik muayenesi sonucu tanısı konur. Yukarıda sayılan şikayetlerin birkaçı mutlaka vardır. Enfeksiyona bağlı vajinal akıntısı olan kadınlarda öncelikle buna yönelik tetkik ve tedavisi planlanır. Vajinal enfeksiyon sonrası rahim ağzı (servikal) smear testi ile hücre taraması yapılır.
Servikalpapsmeartesti sonucuna göre tedavi planlanır. Servikalsmear testinde normal dışı hücre gelişimi varsa kolposkopi eşliğinde servikalbiopsi alınır. Kolposkopi rahim ağzına fışkırtılan özel hazırlanmış bir solüsyona anormal reaksiyon veren bölgelerden biopsi alınarak ayrıntılı inceleme imkanı verir. Rahim ağzı yaralarında tedavide amaç ; yaradaki iltihabi ve rahim ağzı dışındaki bölgede olmaması gereken hücreleri öldürmek ve yerine sağlıklı doku gelişiminin sağlanmasıdır. Bu amaçla rahim ağzına koterizasyon veya krioterapi uygulamaları yapılır.
SERVİKALKOTERİZASYON
Rahim ağzının elektrik akımı vasıtasıyla ısı oluşturularak tahrip edilmesidir. Bu işleme halk arasında yara yakma da denir. Bu amaçla ince kalem şeklinde aletler kullanılır. Koterizasyon işlemi çok hafif ağrılı olabilir. Anestezi gerektirmez. Koterizasyon sonrası sağlam doku tahrip edilen dokunun üzerini kaplayarak iyileşmesini sağlar. Yara iyileşmesi 1-2 ayı bulur. İyi cihazlarla yapıldığında sonuçları oldukça iyidir.
SERVİKALKRİOTERAPİ
Rahim ağzının sıvı azot veya karbondioksit yardımıyla dondurulması işlemidir. Halk arasında yara dondurulma işlemi olarak bilinir. Özel aparatlar kullanılarak yapılan bir işlemdir. Çoğunlukla ağrı hissedilmez. Yara iyileşmesi 1-2 ayı bulabilir. Rahim ağzı yaralar hafife alınmamalı ve asla ertelenmemelidir. Sizde zaman kaybetmeden randevu alın.
