Giriş
Uykusuzluk vertigoyu tetikler mi?
Kulak Burun Boğaz Uzmanı Prof. Dr. Ayşe Adin Selçuk, vertigo hakkında açıklamalarda bulundu.
Vertigonun, baş dönmesi anlamına geldiğini belirten Prof. Dr. Ayşe Adin Selçuk, pek çok durumun vertigo atağına yol açabileceğini vurgulayarak “Uykusuzluk ve stres gibi basit nedenlerle vertigo oluşabilmekteyken, nörolojik kökenli ciddi hastalıkların belirtisi olarak da meydana gelebilir. Uykusuzluk, stres, baş ağrısı, ileri yaş, yüksek tansiyon ve migren, kişileri bu duruma daha duyarlı hale getirir” dedi.
“DENGE SİSTEMİNİ ETKİLER”
Vertigonun tanımını yapan Prof. Dr. Selçuk, “Vertigo baş dönmesi demektir. Bir hastalık değil, bir bulgudur. Yani hiçbir hastalığın adı değildir. Başında dönme, sersemlik ya da bulanıklık olan herkes aslında vertigo hastasıdır. Vertigo denge sistemini etkileyen herhangi bir nedenle ortaya çıkabilir. Kulaklar, beyin, beyincik, omurgalar ve hatta gözle ilgili hastalıklarda vertigo görülebilir. İç kulak gribi diye tarif edebileceğimiz denge sinirini etkileyen viral enfeksiyonlar, vertigoya en sık yol açan nedenler arasındayken, çocuklarda basit bir sinüzit atağı bile baş dönmesine neden olabilir” diye konuştu.
“YATAĞA BAĞIMLILIK BİLE OLUŞTURABİLİR”
Vertigonun belirtilerini anlatan Prof. Dr. Selçuk, “Baş dönmesiyle birlikte mide bulantısı, kusma, dengesizlik şikayetleri de eşlik edebildiğinden, günlük hayatı oldukça olumsuz etkileyen bir bulgudur. Şiddetli vertigo atakları, iş-güç kaybı, günlük aktivitelerde bulunamamak ve çoğu zaman yatağa bağımlılık oluşturacak kadar olumsuz sorunlara yol açabilmektedir” dedi.
“BAŞ DÖNMESİNİN SÜRESİ, NEDENİ BELİRLEMEDE ÖNEMLİDİR”
Baş dönmesinin ne kadar sürebileceğini ve atakların ne kadar sıklıkla devam edebileceğine değinen Prof. Dr. Selçuk, “Baş dönmesinin süresi, olası nedenini ortaya koymada çok önemlidir. Halk arasında ‘kristal oynaması’ denen pozisyonel vertigo atakları saniyeler sürerken, iç kulak gribi dediğimiz denge siniri enfeksiyonunda vertigo tüm gün sürebilir. İç kulak tansiyonu diye adlandırabileceğimiz iç kulak tansiyonu hastalığında ise vertigo atakları aralıklıdır, bu birkaç yılı da bulabilir, aylık ya da günlük ataklarla da görülebilir” açıklamasında bulundu.
Prof. Dr. Selçuk, kafa içi hastalıklar nedeniyle görülen vertigolarda çoğu zaman eşlik eden başka bulguların da mevcut olduğunu söyleyerek şikayetlerin bu durumlarda sürekli olduğunu ifade etti.
“YOLCULUK, DİŞ TEDAVİSİ VE KAFA TRAVMASI DA YOL AÇABİLİR”
Kristal oynaması hastalığı yani pozisyonel vertigonun, hastanın başını belirli bir pozisyona çevirdiğinde saniyeler süren baş dönmesi (vertigo) yaşadığı bir durum olduğunu söyleyen Prof. Dr. Selçuk, şu bilgileri paylaştı:
“Çok sık görülen bir durumdur, her 50 kişiden biri hayatında en az bir kez BPPV (iyi huylu pozisyonel vertigo) atağı geçirir. Denge organının bir bölümünden gelen denge kristallerinin yanlışlıkla denge organının başka bir bölümüne taşınmasıyla oluşan bir durumdur. Yine stres, uykusuzluk gibi durumlar sonrası bu hastalık görülebilmekteyken, başın titreşime maruz kalan durumları; yolculuk yapma, diş tedavisi, kafa travması gibi durumların da bu kristallerin yerinden oynamasına neden olabildiği düşünülmektedir.”
“YAPILAN MANEVRALARLA TANI KONUR”
Teşhis konma sürecini anlatan Prof. Dr. Selçuk, “Pozisyonel vertigoda çoğu kez, yapılan manevralarla tanı konur. Tanının konamadığı durumlarda, denge laboratuvarında videonistagmografi eşliğinde yapılan manevralar hastalığı objektif biçimde ortaya koyar. Tedavisi de yine benzer şekilde yapılan baş ve vücut manevralarıdır. Kulak şikâyetlerinin eşlik ettiği durumlarda işitme testleri ve görüntüleme yöntemleri tanıya yardımcıdır. Olası nörolojik nedenlerde mutlaka Nöroloji ya da Beyin Cerrahi uzmanının görüşü alınmalı, ayrıntılı muayene ve ileri görüntüleme yöntemlerinden yardım alınmalıdır” ifadelerini kullandı.
“ANİ BAŞ HAREKETLERİNDEN VE UYKUSUZLUKTAN KAÇINILMALI”
Vertigosu olan bireylere uyarılarda bulunan Prof. Dr. Selçuk, “Kristallerin yerleştirilmesinden sonra bir hafta kadar ani baş hareketlerinden kaçınılması, etkilenen kulak üzerine yatılmaması ve yatarken başın yüksekte tutulması, hastalığın yatışmasına ve erken dönemde nüks etmemesine yardımcı olacaktır. Aşırı sigara, alkol ve kahve tüketiminden kaçınılmalıdır. Stres ve uykusuzluktan uzak durma, dengeli bir yaşam biçimi vertigonun azaltılmasında etkili olacaktır” dedi.
