Giriş
Alzheimer'da risk faktörlerine göre erken tanı yöntemleri
Arada bir anahtarı nereye koyduğunuzu ya da yeni öğrendiğiniz isimleri mi unutuyorsunuz? Korkmayın… Ancak çok iyi bildiğiniz evin yolunu karıştırıyor ya da sık sık ne söyleyeceğinizi unutuyorsanız ve bu giderek daha sık oluyorsa mutlaka bir doktora başvurun. Alzheimer, unutkanlıkla başlayan bir hastalık ancak her unutkanlık Alzheimer anlamına gelmiyor. Yine de eğer unutkanlık ile beraber beceri kaybı da görülüyor ve kişilik özellikleri değişim gösteriyorsa daha dikkatli olmak gerekiyor.
Çok iyi bildiğiniz evin yolunu karıştırıyor ya da sık sık ne söyleyeceğinizi unutuyorsanız ve bu giderek daha sık oluyorsa mutlaka bir doktora başvurmanız gerekiyor. Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Nebil Yıldız, Alzheimer'ın, unutkanlıkla başlayan bir hastalık olduğunu ancak her unutkanlığın Alzheimer anlamına gelmediğine dikkat çekiyor. Yine de eğer unutkanlık ile beraber beceri kaybı da görülüyor ve kişilik özellikleri değişim gösteriyorsa daha dikkatli olmak gerekiyor.
Alzheimer en sık bunama nedeni
Demans, birden fazla bilişsel işlevde (bellek, öğrenme, dikkat, yön bulma, lisan, planlama, sosyal davranışlarda uygunluk gibi), günlük yaşam aktivitelerini etkileyecek düzeyde gerileme, bozulma anlamına geliyor.. Eğer kişide bilişsel bir gerileme söz konusu ise, bunun zihinsel bir yoğunluktan mı, yoksa demanstan mı kaynaklandığının mutlaka ortaya konması gerekiyor. Dünyada ortalama yaşam süresinin artması ile daha fazla görülmeye başlayan Alzheimer, en sık bunama (demans) nedeni ve sıklıkla 65 yaş üzerinde hastalığa rastlanıyor.
Alzheimer riski belirlenebiliyor
Alzheimer için, ileri yaş, düşük eğitim düzeyi, obezite, yüksek tansiyon, yüksek kolesterol, fiziksel aktivite azlığı, kafa travması öyküsü, uzun süreli depresyon, genetik yatkınlık gibi birçok risk faktörü tanımlanmış durumda. Alzheimer'e karşı tedbirli olmak adına en azından, bu risk faktörlerini belirleyerek, değiştirilebilir olanlardan uzak durmak büyük önem taşıyor.
Ailede Alzheimer hastası olması ve genetik analizlerde bazı yatkınlık saptanması, riski arttırıyor ancak bu her yatkınlığı olanın, mutlaka Alzheimer'a yakalanacağı anlamına gelmiyor.
Bugün erken tanı, genetik testler, beyin omurilik sıvısında beta amiloid ve tau ölçümü, amiloid PET, MRI, FDG PET gibi tekniklerle hastalık için erken tanı konabiliyor.
