'En kötü aşı bile koronavirüs olmaktan iyidir'

Dünya genelinde acil kullanım onayı alarak kullanıma giren Kovid-19 aşıları üzerindeki tartışmalar devam ediyor. Bu tartışmaların odağında ise hangi aşının ne kadar etkin olduğu meselesi yer alıyor. Brezilya ve Endonezya’da Faz 3 çalışması yürütülen inaktif Çin aşısı Koronavac ile ilgili üç farklı ülkede açıklanan, üç farklı etkinlik sonucu, Türkiye’deki tartışmaları daha da alevlendirmiş durumda.

Uzmanlara göre Pfizer-Biontech ve Moderna aşılarının Faz 3 çalışmaları farklı ülkelerde ancak aynı protokole bağlı kalınarak yapıldığından daha kolay yorumlanabilir veriler sunuyor. Buna karşılık, Oxford-Astra Zeneca ve Çin menşeili Koronavac aşılarında, farklı çalışma protokolleri uygulandığından elde edilen veriler ayrı ayrı değerlendirilirken, farklı sonuçlar ortaya çıkabiliyor. Tüm bu tartışmalar vatandaşların kafasında farklı soru işaretlerine yol açsa da; uzmanlar, acil kullanım izni alan tüm aşıların ağır hastalık ve ölüm riskine karşı yüzde 100 etkinlik sağladığını söylüyorlar.

‘Net veri yok ama...'

Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Derneği Başkanı ve Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Alpay Azap, pandemi sürecinde bekleme olanağının bulunmadığının altını çizerken, ciddi bir yan etki olmadığı takdirde aşıların mutlaka yaygınlaştırılması gerektiğini belirtiyor. “Yapılması mümkün en kötü aşı, en iyi koronavirüs hastalığından daha iyidir. O yüzden kesinlikle bu aşıları olmamız gerekir” uyarısında bulunan Prof. Dr. Azap, Milliyet aracılığıyla şu mesajları verdi:

“Hastalığı geçirenlerin, istisna vakalar dışında vücutta oluşan antikorlar sayesinde altı ay korunduğunu biliyoruz. Şu an için aşıların ne kadar koruyucu olacağına dair net veriye sahip değiliz. Ancak bilimsel temelli tahminlere göre aşılar, hastalığı geçirmekten daha uzun süre koruyuculuk sağlayacak. Virüs bağışıklığı baskıladığı için bağışıklığı alt ederek, uzun süreli koruyuculuğun güçlü olmasını engelliyor. Aşı yapılan kişilerde virüsün proteini olmayacağından, bağışıklığımızın alt edilmesi durumu olmayacağı gibi daha güçlü ve uzun süreli koruma ortaya çıkabilecek.”

‘Antikor durduruyor'

“Pandemide en kritik ve belirleyici nokta virüsün ne kadar değişime uğrayacağı. Şayet çok fazla mutasyon ortaya çıkarsa aşılar yetersiz duruma gelebilir. Sevindirici haber ise aşıların oluşturduğu antikorlar şu an için mutasyona uğramış virüsü durdurabiliyor. Aşıların bir ile üç yıl arasında koruma sağlayabileceği tahmin ediliyor. Şimdiye kadar Kovid-19’a karşı geliştirilen ve acil kullanım onayı alan aşıların hiçbirinin Faz 3 çalışmaları sonuçlanmış değil. Piyasaya sürülen tüm aşılar, firmaların açıkladığı güvenlik ara sonuçları üzerinden, pandemi koşulları nedeniyle acil kullanım onayı verilerek kullanıma sokuldu.”

“Gündemdeki dört farklı aşı da hastalık ve ölümleri önleme açısından yüzde 100’e yakın etkiye sahip. Aşıların farklı yaş ve risk gruplarında etkililik ve yan etki açısından birbirlerine üstünlükleri olabildiği ama bugüne kadarki veriler ışığında hiçbirinin ciddi yan etki oluşturmadığı görülmüş durumda. Türkiye’de kullanılacak olan Koronavac aşısının Çin dışında acil kullanım onayı bulunmadığından, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu (TİTCK) bünyesinde oluşturulan bilimsel komisyonun acil kullanım onayı için yaptığı değerlendirmeyi ayrıntılı ve şeffaf bir şekilde bilimsel kamuoyu ile paylaşması uygun olacaktır. Aşıların değişik yaş ve risk gruplarında birbirlerine göre farklı avantaj ve dezavantajları olduğundan Türkiye’deki aşı çeşitliliği ivedilikle artırılarak, aşı temininde süreklilik sağlanması gerekir.”

Aşı sürecinde yaşanan gelişmeler

Üreticileri tarafından Pfizer-Biontech aşısı için yüzde 95, Moderna aşısı için yüzde 94.1 güven aralığı açıklanmış durumda. Oxford-Astra Zeneca aşısı açıklanan güven aralığı ise yüzde 90 olarak duyuruldu.

Çin Koronavac aşısı için Türkiye’de yüzde 91.2, Brezilya’da çok hafif hastalık için yüzde 50.3 açıklanan koruyuculuk oranı, hafif hastalık için yüzde 77.9 olarak saptandı.

mRNA aşılarının ciddi olmayan lokal ve sistemik yan etkilerinin özellikle genç yaş grubunda belirgin olarak fazla olduğu, Oxford-Astra Zeneca aşısının 55 yaş üzeri kişilerde biraz daha düşük etkinlik gösterdiği duyurulurken, Brezilya’daki çalışmanın 60 yaş üstü bireylerdeki etkinlik verileri ise henüz yayımlanmadı.

Faz 3 çalışmalarında Koronavac aşısı deneklerinde nadiren enjeksiyon yerinde ağrı, kızarıklık, şişlik, kısa süren halsizlik, ateş, kas ve eklem ağrısı, bulantı, ishal, nadir alerjik reaksiyonlar yaşanırken, mRNA aşı denekleri ise enjeksiyon yerinde ağrı, kızarıklık, şişlik, halsizlik, baş, kas, eklem ağrısı, titreme-ateş, bulantı-kusma, ishal, kabızlık, lenf bezlerinde büyüme, nadir alerjik reaksiyonlar yaşayabildiklerini dile getirdiler.

mRNA aşıları olan Pfizer-Biontech ve Moderna ile viral vektör aşısı olarak üretilen Oxford-AstraZeneca’nın Faz 3 çalışmasına ait veriler bilimsel dergilerde yayımlanırken, Çin aşısının Brezilya, Endonezya ve Türkiye’deki Faz 3 çalışma verileri ise çalışmaları yürüten sağlık otoriteleri tarafından kamuoyuna duyuruldu.

İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR

İzmir ve Çanakkale'de deprem! AFAD ve Kandilli'den açıklama geldi

Habere Git

Az duyan kulağı sayesinde dolandırıcıların elinden kurtuldu

Habere Git

Telegram'dan sohbet edenlere önemli uyarı

Habere Git

Fetva hattını arayıp bunu soruyorlar: Aşı olmamanın vebali var mı?

Habere Git