Glutensiz beslenmenin faydaları nelerdir, ne işe yarar? Glutensiz beslenme zayıflatır mı?
Gluten konusu son zamanlarda çok sık konuşulan ve araştırılan konular arasındadır. Glutensiz beslenme faydalı mı, zararlı mı? Glutensiz bir diyetle kilo vermek mümkün mü? İşte ayrıntılar...
Gluten, buğday, arpa, yulaf ve çavdar içerisinde bulunan bir proteindir. Gluten ismi aslında ''glue'' yani ''yapıştırıcı''dan gelmektedir. Çünkü buğday, arpa, çavdar ve yulaf ile yapılan ürünlerin bir arada kalmasını ve yapışmasını gluten proteini sağlamaktadır.
GLUTEN İLE BESLENMEK YARARLI MI, ZARARLI MIDIR?
Gluten tüketmenin zararlı olduğu bazı hastalıklar vardır. Bunlardan biri çölyak hastalığıdır. Çölyak hastalarının tamamen glutensiz beslenmesi gerekmektedir. Çünkü gluten tüketimi çölyak hastalarının bağırsaklarına tahribata yol açmakta ve besinlerin sindirimi zorlaşmaktadır.
Çölyak hastalarının kesinlikle glutensiz beslenmesi gerekmektedir. Bu durumda gluten içeren besinlere alternatif olacak yiyecekler tüketilebilir.
Örneğin; kinoa, pirinç, kara buğday, patates gibi besinler rahatlıkla tüketilebilir.
GLUTENSİZ BESLENMEK FAYDALI MIDIR?
Gluten sağlıklı bir insanın sindirebildiği bir proteindir. Fakat çölyak hastalığına sahip olan bireyler glutenin en ufak miktarını bile sindirememektedir. Ya da bazı insanlar glutene karşı hassasiyet gösterebiliyorlar. Bunlara da gluten hassasiyeti olan kişiler denmekle birlikte bazı insanlar da buğdaya karşı hassasiyet gösterebilmektedirler. Bunların dışında herhangi bir rahatsızlığı olmayan bireylerin glutensiz beslendiği takdirde vücuduna herhangi bir artısı olmamaktadır. Tam tersine glutesiz beslenen insanlar, birtakım rahatsızlıklara daha yatkın hale gelebilmektedir.
Glutensiz beslenmeye başlayan insanların iyi hissetmeye başladıklarını söylemeleri aslında gluteni hayatlarından çıkarmaları değil pasta, börek gibi yiyecekleri hayatlarından çıkarmış olmalarıdır.
Glutensiz beslenmek kısa vadede fayda sağlamaktadır fakat uzun vadede gluteni hayatından çıkaran bireyler tüm tahılları hayatlarından çıkarıp yerine daha fazla kırmızı et, daha fazla peynir gibi hayvansal gıdaları tüketmeye başlamaktadır. Bu durumda bu bireyler uzun vadede diyabet hastası veya kalp damar hastası olabilmektedirler.
GLUTENSİZ BESLENMEK ZAYIFLATIR MI?
Glutensiz beslenmek büyük olasılıkla kilo vermeye yardımcı olmaktadır. Bunun sebebi gluteni beslenme listenizden çıkarmak istediğinizde bununla beraber birçok karbonhidratı da hayatınızdan çıkarmaktır. Yani kek, poğaça, makarna gibi besinleri hayatınızdan çıkardığınızda ciddi şekilde kalori alışınızı durdurmuş olacaksınız ve bu kilo kaybına sebep olmuş olacaktır. Kilo vermenizi sağlayan glutensiz beslenmek değil aslında bu tarz besinleri tüketmeyi durdurmanızdır.
Buğday, insan beslenmesinde önemli bir rol oynamaktadır. Buğdayın tamamen bütün insanların besin listesinden çıkarılması söz konusu olamaz çünkü bu çok ağır, çok yağlı ya da çok proteinli besinlerin tüketilmesine yol açabilir. Bu sebeple glutenin çok fazla tüketilmemesi ve bunun yanında belli oranda tahıl ürünlerinin tüketilmesi faydalı olacaktır.
ÇÖLYAK HASTALIĞI
Çölyak hastalığı, alınan besin ile bağırsak uyumsuzluğuna bağlı olarak ortaya çıkan bir hastalık olarak karşımıza çıkmaktadır. Özellikle buğday, arpa, yulaf gibi besinler alındıktan sonra bu besinlerin içerisinde bulunan glutenin bağırsakların üst kısmındaki emilim problemidir. Yani bağırsağın üst kısmı dışarıdan alınan glutenli gıdaları antijen olarak tanıyıp bağırsağın tüysüz hücreleri yani alınan gıdalarda emilimi sağlayan hücreler bozulmaya başlamaktadır. Bu hücreler bozulduğunda emilim bozuklukları meydana gelmektedir.
ÇÖLYAK HASTALARINA NASIL BİR DİYET UYGULANMALIDIR?
Çölyak hastalığının tedavisinde çok sıkı bir glutensiz beslenme programı uygulanmalıdır. Gluten içeren besinler buğday, arpa, çavdar ve yulaf gibi besinlerdir. Bu besinlerin içerisinde en fazla gluten buğdayda, en az gluten ise yulafta bulunmaktadır. Başlangıçta yani ilk üç ayda bu besinlerin hepsinin yasaklanması daha sonra yavaş yavaş yulafın belki eklenmesi söz konusu olabilmektedir. Ancak bunların yerine alternatif karbonhidratlar kullanılabilir.
Çölyak hastalarında et, tavuk, balık, yumurta, kuru baklagiller, sebzeler ve meyvelerin kullanılmasında herhangi bir sakınca yoktur. Eğer laktoz intoleransı yok ise süt ve süt ürünlerinin kullanılmasında da herhangi bir sakınca yoktur.
- MasterChef'e bu hafta veda eden Emre Ün'den favori isim açıklaması!
- Bergüzar Korel hacklendi mi? 'Yüreğime indi'
- MasterChef Onur gözyaşlarına boğuluyor! 'Hiç iyi değilim şefim'
- Canlı yayında gözyaşlarına boğulan Yılmaz Morgül, tek tek isim verdi: Telefonla bile aramadılar
- Daha önce evlat acısı yaşamışlardı! Şarkıcı Kurtuluş Kuş baba oluyor