Giriş
Balata nedir, ne işe yarar? Balatalar ne zaman değiştirilir?
Araçlarda bulunan en temel iki fonksiyondan birini yerine getiren frenler için sürüş güvenliğini etkileyen en önemli sistem tanımı yapılabilir. Fren sisteminin hangi parçalardan oluştuğu ve nasıl çalıştığı ile ilgili bilgi sahibi olmak potansiyel kazaları önlemeye ve arızaları önceden tespit etmeye de yardımcı olabilir. Bu sistemin en önemli ve aktif parçalarının başında ise balatalar geliyor. Balata nedir, ne işe yarar sizler için ayrıntıları ile Posta.com.tr okurları için derledik.
Otomobillerin hareket etmesini sağlayan bu sistem, kısaca gaz pedalı ve gaz pedalı aracılığıyla harekete geçen bir motor sistemidir. Bir aracın hareket etmesi ne kadar çok önemliyse durması da bir o kadar önemlidir.
BALATA NEDİR?
Fren balataları, fren sistemlerinde pedala basıldığı zaman diske ya da kampanaya sürtünerek, aracın hızlı bir şekilde yavaşlamasını sağlayan parçalardır. Kampanalı frenlerde balatalar ise, pabuca perçinlenmiş ya da yapıştırılmıştır. Disk balatası da balata taşıyıcısına yapıştırılır.
BALATA NE İŞE YARAR?
Fren balatasının ne işe yaradığını anlayabilmek için fren sisteminin çalışma prensibi ile ilgili bilgi sahibi olmak gerekir. Çünkü frenlerin görevini yerine getirebilmesi için pek çok parçanın birbiri ile daha uyumlu bir şekilde çalışması gerekir.
Otomobillerde kullanılan disk frenler; kaliper, piston, balata, disk ve bağlantı parçalarından meydana gelir. Sürücü fren pedalına bastığı zaman da pistondan ve kablolardan geçen hidrolik sıvı kaliperini de harekete geçirerek balataların fren diskini sıkıştırmasını sağlar. Fren kaliperinde bulunan bir çift balatanın arasında olan fren diskini sıkıştırılarak sürtünme nedeni ile yavaşlamayı da sağlar.
Kısacası, fren balataları frene basıldığı zaman fren diskini sıkıştırarak aracın hızlı bir şekilde durmasını sağlıyor. Kinetik enerjinin sürtünme yolu ile ısı enerjisine dönüştüğü bu durumda ise, sürtünmeden kaynaklanan yüksek bir ısıya maruz kalan diskin soğuması için bazı hava kanalları da kullanılır.
BALATALAR NE ZAMAN DEĞİŞTİRİLİR?
Disk fren balatalarının tam ortasında bir yarık çizgisi vardır. Bu yarık çizgisi, balatanın aşınma limitini göstermeye yardımcı olur. Balatayı sökerek baktığınız zaman bu çizgi yok olursa değiştirmeniz gerektiğini gösterir. Aynı zamanda bu yarıktan aşınma ile oluşan balatadan tozlarının kaçması da sağlanır.
