Giriş
Hatay’dan Mersin’e uzanan Çukurova’nın en kıymetli arazileri Adana’da, Seyhan ve Ceyhan nehirlerinin aktığı bölge...
Asırlar öncesinden kıymeti bilinen bölge Osmanlı’dan günümüze tarımın can damarlarından biri. Çukurova üst kimliğinde birleşen bu ovaların en meşhurlarından biri Yüreğir. Seyhan ve Ceyhan nehirlerinin deltalarından oluşan Yüreğir Ovası, 125 bin hektarlık alanıyla Türkiye’nin en geniş delta ovası olma özelliğine sahip. Yüreğir Ovası, “Yüreğir, Karataş ve Yumurtalık” ilçelerindeki üretim ve bereketin ortak kalbi.
ÜRÜN ZENGİNLİĞİ
Türkiye’nin tarımsal üretim potansiyeli yüksek illeri arasında ilk sıralarda yer alan Adana’nın ikinci büyük ilçesi Yüreğir’de Adana’ya paralel olarak, tahıl türleri arasında en çok buğday, arpa, yulaf ve pirinç yetiştiriliyor. Sanayi bitkileri arasında pamuk başta gelirken, yağ bitkilerinden pamuk çekirdeği (çiğit) ve yer fıstığı, meyvecilikte turfandacılık ve turunçgil yetiştiriciliği bölgede yaygın tarımsal üretim kollarını oluşturuyor.
Türkiye’nin en bereketli topraklarına sahip Yüreğir’de onlarca çeşit ürün bir arada yetişebilirken, üretim yıl boyunca durmaksızın devam ediyor. Son yıllarda ise katma değeri yüksek tropikal meyve üretimi de revaçta. Türkiye’deki mısır üretiminin yüzde 16’sını, soyanın yüzde 60’ını, yer fıstığının yüzde 57’sini, karpuzun yüzde 18’ini, buğdayın yüzde 6’sını ve narenciye üretiminin yüzde 30’unu Adana karşılarken, Adana’nın narenciye üretiminin yarısı da Yüreğir’de yapılıyor.
Limon, mandalina, portakal, greyfurt, turunç, kamkat meyvelerinin neredeyse tamamına yakını ağaçtan toplandığı gibi iç ve dış piyasaya sunuluyor. Yüreğir’de ekonominin temeli çiftçilik ve tarıma dayalı olsa da büyük ölçekteki sanayi bölgelerine de ev sahipliği yapıyor. Kamu ve özel sektörün yatırımları, belediyenin kentsel imar planları, modern yaşam alanları ve sosyal projeler çerçevesinde Yüreğir her geçen gün önem kazanmaya başladı.
CAZİBE MERKEZİ OLACAK
Yüreğir Belediye Başkanı Fatih Mehmet Kocaispir ile Yüreğir’i ve projelerini konuşuyoruz. Yüreğir’de yeni bir kent silüeti oluşturduklarını ifade eden Kocaispir, “Yüreğir, yıllarca Adana’nın öteki yakası gibi algılanmış ve şehir nimetlerinden faydalanamamış. Seyhan Nehri’nin Doğu ile Batı yakası arasındaki bu gelişmişlik farkı şehrin enerjisinin ortaya çıkmasını da engelliyor. Yüreğir’i değiştirmeli ve şehir hayatına katmamız gerekiyor. Yeni bir şehir inşa etmek istiyoruz. Adana Şehir Hastanesi, Türkiye’nin en büyük şehir adliyesi, kamu binaları, kentsel dönüşümler, otel yatırımları, imar planlarıyla ilgili çalışmalarımız sayesinde Yüreğir’i cazibe merkezi haline getiriyoruz. Adana’nın en çok konuşulan ilçesi Yüreğir olacak. Hedefim, insanların gönlüne giren, sahada eser bırakmış bir başarı hikayesi yazmak istiyorum. Yüreğir, Adana’nın arka bahçesi değildir” diyor.
BEREKETİN KALBİ
“Yüreğir Ovası, Çukurova’nın kalbi. Tarımın başkentiyiz. Hem narenciye hem de ürün çeşitliliği bakımından sebze ve meyvecilikte Türkiye’nin kalbiyiz” diyen Kocaispir, şöyle konuşuyor: “Limon, greyfurt, portakal, mandalina, turunç gibi narenciye ürünlerinin hepsi dünya çapında talep görüyor ve çoğu ihracata gidiyor. Bizim inovatif ve daha az emekle daha çok ürün üreten tesislere ve farklı bakış açısına ihtiyacımız var. Muz seraları açıldı, bir takım tropikal meyvelerin üretim denemeleri yapılıyor. Bazılarında başarıya ulaşıldı. Ölmez otundan, kekiğe kadar 100 bin kök endemik bitki yetiştirdik ve dağıttık. Daha çok katma değeri yüksek olan narenciye, soya, pamuk gibi ürünleri yetiştiriyoruz. Pandemi döneminde tarımın ve gıdanın ne kadar önemli ve stratejik olduğunu gördük. Bütün hayat onun üstüne kurulu ve Adana bu işin kalbi. Tarımsal ürünlerin doğru bir zincirle daha geniş alanlara ulaşması noktasında çalışmalar yapıyoruz. Tarım alanlarının kesinlikle imara açılmaması gerekiyor, bu konuya hassasiyet gösteriyoruz.”
ÖLÜMSÜZLÜK ŞEHRİ MİSİS’TE 3 BİN YILLIK TOHUM BULDULAR
Yüreğir’in kültür miraslarına da sahip çıktıklarını hatırlatan Kocaispir, “Bölgemizdeki ölümsüzlük Şehri Misis’te arkeolojik kazılarımız devam ediyor. Misis, Neolitik Çağ’dan beri yaşamın devam ettiği, Lokman Hekim’in ölümsüzlük iksirini Ceyhan Nehri’ne düşürdüğünün rivayet edildiği kadim bir şehir. Amacımız, tarihi eserlerin ve değerlerimizin günlük yaşayan yerler haline gelmesi ve Misis’i turizme kazandırmak. Misis’te büyük bir tarih var, 3 ay önce 3 bin yıllık tohum bulduk. Bezelye, üzüm, buğday tohumları. Doğu ile batı arasındaki bir geçiş güzergahıydık. İnsanlar heybelerinde getirdikleri lezzet ve değerler burada kaynaşmış, bir araya gelmiş, zaman içerisinde mükemmel bir uyum ortaya çıkmış. O sebeple Adana sadece kebaptan ibaret değil” diye konuşuyor.
TOPRAĞA BİYOBOZUNUR DOPİNGİ
Sürdürülebilir ve çevreci projelerle sıfır atık hedeflediklerini belirten Kocaispir, geri dönüşüm konusunda örnek çalışmalar yaptıklarının altını çizerek, şu ifadeleri kullanıyor:
“Pazarlardan toplanan meyve ve sebze atıklarının eko sisteme kazandırılmasıyla ilgili Biyobozunur Atık Tesisi kurduk. Organik atıklar ve peyzaj alanlarındaki budama atıkları tesiste kompostlanarak toprağa geri kazandırılıyor. Topraktan aldığımızı toprağa veriyoruz ve kompostla toprağın verimini yüzde 75 arttırıyoruz. Yangında zarar gören toprakların onarımı için faydalı bir madde veya Çukurova gibi çok ekilip biçilen toprakların yorgunluğunu gideren bir doping diyebiliriz. 1 yılda 4 bin ton kompost ürettik. Bunu tarımla uğraşanların hizmetine sunmak istiyoruz.
MANAVBANK
Geliştirdiğimiz Manavbank projesiyle de hem geri dönüşümü hem de sosyal sorumluluğumuzu yerine getirmek istiyoruz. Büyük market zincirlerinin gün sonunda yenilebilen ama mecburiyetten reyondan kaldırdıkları sebze ve meyveleri, bölgemizdeki 2 büyük üniversitede kuracağımız soğuk zincir reyonları ve küçük manavlar aracılığıyla öğrencilere ücretsiz ulaşmasını sağlayan bir proje. Protokol aşamasındayız. Kurumsal iş birliklerine açığız, yapılan işleri sadece belediyemize maal etmek istemiyoruz, farkındalık oluşturabiliriz.
TARİHİ MİRAS
Tarihte İpek Yolu gibi önemli ticaret yollarının kesişme noktası olan ilçe, günümüzde de bölgeler arası kavşak olma özelliğini sürdürüyor. Yüreğir’de tarihi İpek Yolu üzerinde bulunan ve Roma döneminin önemli şehirleri arasında yer alan 7 bin yıllık geçmişe sahip Misis Antik Kenti’nin, kazı çalışmaları ve restorasyonlarla turizme kazandırılması hedefleniyor. Adana’nın ortasından geçen Seyhan nehri üzerinde kurulan, Seyhan ve Yüreğir’i birbirine bağlayan Taşköprü ile Misis’ten geçen Ceyhan Nehri üzerindeki Misis Köprüsü, geçmişten bugüne Çukurova’nın en değerli iki tarihi mirası olarak dikkat çekiyor.
ÜRETEN KADINLAR KAZANIYOR
Kocaispir, Yüreğir’de kadınlara ve gençlere yönelik önemli çalışmalar yaptıklarını söyleyerek, şunları kaydediyor:
“Kadınlarımızın sosyal ve ekonomik açıdan güçlendirilmesini kendimize görev biliyoruz. Bu kapsamda Yüreğir’i kadın etkinlik merkezleri ile donatıyoruz. Kadın üretim kooperatifleriyle bir araya geliyoruz. Seramik, tekstil, tasarım ve mutfak atölyelerinin yer aldığı Sosyal Girişimcilik Merkezi’nde gençlere ve kadınlara iş piyasasında ihtiyaç duyacakları sosyal girişimcilik odaklı eğitim, üretim, satış ve danışmanlık hizmetleri veriliyor. Yakında açılacak el sanatları ve mutfak sanatları merkezini de kurduk. Bunları bir sistem içerisinde değerlendiriyoruz. Belediyemize işçi kıyafeti gerektiğinde tekstil atölyemizde yaptırıyoruz, mutfak atölyemizde ürettiğimiz yemekleri ihtiyaç sahiplerine gönderiyoruz. Kadınlarımızı bir takım üretim zincirlerine katıyoruz. Bu sayede hem ekonomik özgürlükleri oldu hem de sosyalleştiler.”
GENÇLERE YATIRIM
Eğitim ve sporun, Yüreğir gençliği için çok önemli olduğunu söyleyen Kocaispir, “Çocuklarımıza iyi işler yapacakları ortamlar oluşturmalıyız. Adana’ya ilk defa gençlik kafe kazandıracağız. Ders çalışacakları, ücretsiz çay kahve içecekleri, maç izleyebilecekleri kendilerine ait bir yer yapıyoruz. Biz kadını ve gençliği bütün çalışmalarımızın başına koyduk. Kadın ve gençliğini kurtarmış bir toplum geleceğine umutla bakabilir. İnsan odaklı belediyecilik bizim mottomuz. 410 bin kendi nüfusumuzun yanında, 40 bin işçi, 100 bin Suriyeli misafirimiz var. İnsana dokunan belediyeciliği en üst düzeyde uygulamak zorundayız” diyor.
6 ayrı medeniyete ev sahipliği yapan, dünyada halen kullanımda olan en eski iki köprü olarak bilinen Taş Köprü ve Misis Köprüsü, bin 700 yaşında bile ilk günkü gibi görkemli. Yüreğir adı, M.S. 1250-1352 yılları arasında yerleştikleri ovaya da adını veren Oğuz Türkleri’nin Üç Oklar Boyu’na mensup Yüreğir Aşireti’nden gelmekte.
